Danıştay 8. Daire 2020/4562 Esas 2021/5401 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/4562
Karar No : 2021/5401

Kararın Düzeltilmesi İsteminde Bulunan (Davalı): ... Bakanlığı
Vekili : Av. ...
Diğer Davalılar : 1- ... Valiliği
Vekili : Av. ...
2- ... Kaymakamlığı
Karşı Taraf (Davacı) : ... Koleji Eğitim Gıda Turizm San.ve Tic. Ltd. Şti.
Vekili : Av. ...

İstemin Özeti : Danıştay Sekizinci Dairesinin 20/12/2019 tarih ve E:2015/10917, K:2019/12341 sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : ...
Düşüncesi : İstemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Balıkesir İli, Edremit İlçesinde davacı şirkete bağlı olarak faaliyet gösteren Özel ... İlkokulu ve Özel ... Ortaokulunun "15-30 Haziran 2015 tarihlerinde geçici olarak 15 gün süre ile kapatılması" ve anılan eğitim kurumlarını "Amerikan Kültür Kolejleri olarak tanıtan yazı, reklam ve yönlendirme levhalarının kaldırılması" yönünde davalı idarelerce tesis edilen işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, halen adı Özel ... İlkokulu ve Özel ... Ortaokulu olan eğitim kurumlarının adlarının Özel ... İlkokulu ve Özel ...Ortaokulu olarak değiştirilmesi talebinin yetkili Bakanlıkça onaylanmadığı halde "... Kolejleri" adı altında yerel bir gazetede ilan verildiğinin sübut bulduğu, sübut bulan bu fiilin 5580 sayılı Kanunun 11. maddesinde yer verilen "reklam ve ilanlarda gerçeğe aykırı beyanlarda bulunmak" hükmü kapsamında değerlendirilmesinin hukuka uygun olduğu, dava konusu işlemin, Özel... İlkokulu ve Özel ... Ortaokulunun, 5580 sayılı Kanunun 7. maddesine uygun olarak geçici olarak -alt sınır olan- 15 gün süre ile geçici olarak kapatılmasına ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı, söz konusu eğitim kurumlarının gerek adlarının, gerek ise de bağlı bulunduğu garantör ticaret işletmesinin ve unvanının tam adının "Amerikan Kültür Kolejleri" olmaması
karşısında, dava konusu işlemin; söz konusu eğitim kurumlarını "Amerikan Kültür Kolejleri" olarak gösteren -okullarda ve yol kenarlarındaki- yazı, reklam ve yönlendirme levhalarının "reklam ve ilanlarda gerçeğe aykırı beyanlarda bulunmak" hükmü uyarınca kaldırılmasının istenilmesine ilişkin kısmında da hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş olup; Dairemizin 20/12/2019 tarih ve E:2015/10917, K:2019/12341 sayılı kararıyla, olayda, davacının üzerine atılı fiili işlediği, soruşturma dosyasında yer alan mevcut bilgi ve belgelerin değerlendirilmesi neticesinde sabit olup uyuşmazlık tarihinde yürürlükte olan Kanun ve ilgili Yönetmelik maddesi daha sonraki tarihli Kanun ve ilgili Yönetmelik değişikliği ile tamamen değiştirildiğinden, uyuşmazlığın çözülebilmesi için öncelikle davacının işlediği fiile hangi Kanun ve Yönetmelik hükmünün uygulanması gerektiği hususunun karara bağlanması gerektiği gerekçesiyle bozulmuştur.
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun "Kurum açma izninin iptali, kurumun kapatılması, devri ve nakli" başlıklı 7. maddesinde "Kurum açma izni verilen kurumlarda iki yıl içinde öğretime başlamayan ile amacı dışında kullanıldığı tespit edilen kurumun, kurum açma izinleri iptal edilir. Özel öğretim kurumları, kurum açma şartlarından herhangi birini kaybetmesi veya izinsiz değişiklik yapması, mevzuatta belirtilen sayıda personel çalıştırılmaması veya mevzuata aykırı personel çalıştırılması, reklam ve ilana ilişkin gerekli şartların yerine getirilmemesi halinde, davranışın ağırlık derecesine göre onbeş günden az olmamak kaydıyla üç aya kadar geçici olarak, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun genel ve özel amaçlarıyla temel ilkelerine uymayan, kurumunu mevzuata uygun kapatmayan, geçici olarak kapatma cezası alan ve aynı fiili tekrar işleyen kurumlar ise sürekli olarak kurum açma izni veren makam tarafından kapatılır." kuralı yer almaktadır.
5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun 02/12/2016 gün ve 6764 sayılı Kanun'un 62. maddesi ile değişik "Kurum açma izninin iptali, kurumun kapatılması, devri ve nakli" başlıklı 7. maddesinde ise; " Kurum açma izni verilen kurumlardan iki yıl içerisinde faaliyete başlamayan, faaliyete başladıktan sonra yönetmelikte belirtilen süreden daha fazla izinsiz ara veren veya söz konusu izni amacı dışında kullandığı tespit edilen kurumların kurum açma izni ve iş yeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilir.
Özel öğretim kurumunun;
a) Bakanlıkça onaylı yerleşim planında izinsiz değişiklik yapması,
b) Gerçeğe aykırı reklam ve ilan vermesi veya reklam ve ilanlarda öğrenci resim ve bilgilerini kullanması,
c) Haftalık ders çizelgesi ve programları Bakanlık izni olmadan kurumda uygulaması,
d) Bu Kanun ve bu Kanuna dayanılarak yürürlüğe konulan yönetmelik ve yönergelerde belirtilen hükümlere aykırı fiillerde bulunması,
e) Mevzuatta belirtilen sayıda personel çalıştırmaması veya mevzuata aykırı personel çalıştırması,
f) 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununun genel ve özel amaçları ile temel ilkelerine uymaması,
g) Kurum açma şartlarından herhangi birini kaybetmesi,
h) Mevzuata uygun olarak kapatılmaması,
hâllerinde; (a), (b), (c) ve (d) bentlerindeki fiiller için brüt asgari ücretin beş katı; (e) ve (f) bentlerindeki fiiller için brüt asgari ücretin on katı ve (g) bendindeki fiil için brüt asgari ücretin yirmi katı idari para cezası uygulanır. Bu fıkranın (a), (b), (c), (d), (e), (f) ve (g) bentlerindeki fiillerin tekrarı hâlinde idari para cezası miktarı beş kat artırılarak uygulanır ve bu bentlerdeki fiillerin üçüncü kez tekrarlanması hâlinde ise kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilir, (h) bendindeki fiilin işlenmesi hâlinde brüt asgari ücretin yirmi katı idari para cezası verilir ve kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilir. İdari para cezası, kurum açma iznini vermeye yetkili makam tarafından verilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir..." hükmüne yer verilmiştir.
Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği'nin "Kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptali ve geçici olarak kapatma" başlıklı 9. maddesinin 1. fıkrasında; " Kanunun 7 nci maddesi hükümlerinde belirtilen durumların gerçekleşmesi hâlinde kurumların kurum açma izinleri ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatları iptal edilir veya kurum geçici olarak kapatılır." kuralı bulunmakta iken 13/01/2017 tarih ve 29947 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğinin 5. maddesi ile değişik 20/3/2012 tarihli ve 28239 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptali ile idari para cezaları " başlıklı değişik 9. maddesinin 1. fıkrasında ise; "(1) Kanunun 7 nci maddesi hükümlerinde belirtilen durumların gerçekleşmesi hâlinde işlenen fiile göre kuruma idari para cezası uygulanır veya kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Bu kapsamda; lehe kanun hükümlerinin uygulanabilmesi için değişiklikten önceki kanun hükmü uyarınca dava konusu işlemin uygulanmasının tamamlanıp tamamlanmadığı hususu önem arz etmektedir.
Yukarıda yer verilen lehe kanun hükümlerinin uygulanabilmesi için değişiklikten önceki kanun hükmü uyarınca tesis edilen işlemin uygulanmasının tamamlanmamış olması gerekmektedir. Somut olayda olduğu gibi uygulanan ve uygulanmakla etkisi tükenen geçici kapatma cezası gibi idari işlemler söz konusu olduğunda; eski ve yeni mevzuat hükümlerinden davacı lehine olanın uygulanması sureti ile tesis edilecek yeni işlem davacı hakkında
uygulanması muhtemel tekerrür hükümleri yönünden önem arz etmekte olup; lehe kanun hükmünün uygulanması suretiyle tesis edilecek yeni idari işlemin davalı idarece mükerrer cezalandırmaya neden olabilecek şekilde ikinci kez idari yaptırım işlemi tesisi şeklinde anlaşılmaması gerekmektedir.
Danıştay dava daireleri ve İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurulları tarafından verilen kararlar hakkında karar düzeltilmesi yoluna başvurulabilmesi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinde yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
İstemde bulunan tarafından öne sürülen düzeltme nedenleri sözü edilen maddede belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymadığından karar düzeltme isteminin reddine, karar düzeltme giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, 17/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.