BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2022/1314 Esas 2022/1588 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1314 Esas
KARAR NO: 2022/1588
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 09/05/2022
NUMARASI: 2022/122 D.İş
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım (Maddi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ:05/10/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ...'in 2013 yılında temelleri atılan ve 2015 yılında üretime başlayan çelik termos üretim tesisi olduğunu, müvekkilinin bu bağlamda TPMK nezdinde birçok tasarım tescilinin olduğunu, bunlardan birinin de ... (...), (...), (...) ve (...) tescil numaralı "..." başlıklı tasarım olduğunu, ancak hal böyle iken, davalının müvekkilinin izni olmadan müvekkili adına tescilli tasarım koruma kapsamındaki ürünlerin birebir aynılarını veya ayırt edilemeyecek derecede benzerlerinin imalatını yaptığını, bu ürünlerin dağıtımını gerçekleştirdiğini, bu hususların tespiti için Bakırköy 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 2022/62 d.iş sayılı dosyası ile delil tespiti gerçekleştirildiğini, davalı yanın eylemlerini sonlandırmadığı ve bu eylemler neticesinde müvekkilinin tasarımdan doğan haklarının ihlal edildiğini iddia ederek, davalının tasarıma tecavüzünün ve haksız rekabetin tespitine, durdurulmasına, önlenmesine ve refi ile 50.000,00 TL manevi, 5000-TL maddi tazminata karar verilmesini ayrıca ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili; mahkemenin ihtiyati tedbir ve ek ihtiyati tedbir kararlarının hatalı olduğunu, müvekkillerinden ...'un ... tasarımlarının sahibi olduğunu, diğer müvekkil ile ... üretim ve satış işiyle ilgili olarak birlikte çalıştıklarını, delil tespiti yapılan ve ihtiyati tedbire konu olan müvekkiline ait ... tasarımlarının 28/09/2021 tarihinden bu yana tescilli olduğunu, davacıya ait tasarımların yenilik vasfı bulunmadığını, bu konuda birçok yenilik giderici ürün bulunduğunu, müvekkilinin tasarımlarının davacınınkinden farlı olduğunu, tespit dosyasında tek bilirkişi ile inceleme yapıldığını, incelemenin subjektif olup, hüküm kurmaya elverişli olmadığı, ihtiyati tedbir kararının şartlarının gerçekleşmediğini bildirerek ihtiyati tedbirin kaldırılmasını istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNCE VERİLEN İHTİYATİ TEDBİR KARARI: Bakırköy 1. FSHHM 09/05/2022 tarihli ara kararı ile; "...Davacının ihtiyati tedbir talebinin ... (...), (...), (...) ve (...) tescil numaralı "..." başlıklı tasarım yönünden 40.000,00 TL nakdi veya muteber bir bankanın kesin ve süresiz teminat mektubu teminat ile kabulüne, Davalıların, davacı adına ... (...), (...), (...) ve (...) sayı ile tescilli "..." başlıklı tasarım koruma kapsamındaki ürünlerin birebir aynısını ve/veya ayırt edilemeyecek kadar benzeri olan tasarımın kullanıldığı ve uygulandığı davalı yanlara ait ürün, katalog, broşür tanıtım materyali, etiket, ambalaj ve tabelaya tedbiren el konularak yed-i emine teslimine, Teminat yatırıldığında ihtiyati tedbir kararının uygulanmasına, İhtiyati tedbir kararının uygulanabilmesi için Bakırköy Nöbetçi İcra Müdürlüğünün görevlendirilmesine, İcra Müdürlüğünce kararın infazı sırasında karışıklığa neden olunmaması bakımından bir tasarım bilirkişisisin hazır bulundurulmasına, HMK'nın 393/1 maddesi uyarınca ihtiyati tedbir kararının uygulanması , tedbir isteyen tarafından tefhim veya tebliğinden itibaren 1 hafta içinde talep edilmediği takdirde kendiliğinden kalkmış sayılmasına.." şeklinde karar verilmiştir. Karara karşı davalı vekili itiraz etmiştir.
EK İHTİYATİ TEDBİR KARARI; Davacı vekilinin talebi üzerine 13/05/2022 tarihli ek karar ile; "...Davacının ihtiyati tedbir talebinin ... (...), (...), (...) ve (...) tescil numaralı "..." başlıklı tasarım yönünden 40.000,00 TL nakdi veya muteber bir bankanın kesin ve süresiz teminat mektubu teminat ile kabulüne, Davalılar ... ile ... Sanayi ve Ticaret Limited Şirketine ait ise, ... Dükkanlar No:... Bağcılar/İSTANBUL ve ... Mah. ... Sok. No:... Esenyurt/İSTANBUL adreslerinde davacı adına ... (...), (...), (...) ve (...) sayı ile tescilli "..." başlıklı tasarım koruma kapsamındaki ürünlerin birebir aynısını ve/veya ayırt edilemeyecek kadar benzeri olan tasarımın kullanıldığı ve uygulandığı davalı yanlara ait ürün, katalog, broşür tanıtım materyali, etiket, ambalaj ve tabelaya tedbiren el konularak yed-i emine teslimine, daha önceden teminat alındığından tekrar teminat takdirine yer olmadığına, İhtiyati tedbir kararının uygulanabilmesi için Bakırköy Nöbetçi İcra Müdürlüğünün görevlendirilmesine, İcra Müdürlüğünce kararın infazı sırasında karışıklığa neden olunmaması bakımından bir tasarım bilirkişisisin hazır bulundurulmasına, HMK'nın 393/1 maddesi uyarınca ihtiyati tedbir kararının uygulanması , tedbir isteyen tarafından tefhim veya tebliğinden itibaren 1 hafta içinde talep edilmediği takdirde kendiliğinden kalkmış sayılmasına..." şeklinde karar verilmiştir.
İHTİYATİ TEDBİRİ KALDIRMA KARARI: Davalı vekilinin itirazı üzerine duruşmalı yapılan inceleme sonunda Bakırköy 1. FSHHM 21/06/2022 tarihli ara kararı ile; "...Dosya kapsamı deliller, incelenen ürün örnekleri, Türk Patent kayıtları ve dava konusu tasarım tescillerinin niteliği ile dayanak tasarımların hükümsüzlüğü istemiyle dava açılmış bulunması gözetilerek taraflar arasındaki hak ve menfaat dengesinin gözetilmesi bakımından SMK 159/2-c bendi uyarınca davalı tarafça davacının muhtemel zararlarının teminatı olmak üzere 200.000,00 TL nakdi veya kesin ve süresiz banka teminat mektubu teminat karşılığı davalı tarafın itirazının kısmen kabulüne, bir hafta kesin süre içerisinde davalı tarafça teminat yatırıldığında mahkememizce bu dosyada verilen önceki ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, tedbirin infazına ilişkin şikayetin karar doğrultusunda bilirkişi marifetiyle infaz yapıldığından reddine, ek tedbir yönünden bu aşamada karar verilmesine yer olmadığına, teminat yatırıldığı takdirde Bakırköy ... İcra Müdürlü'ğünün ... Esas sayılı dosyasına tedbirin kalktığı hususunun bildirilmesine..." şeklinde karar verilmiştir. Kararı taraf vekilleri istinaf etmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde; mahkemenin 21/06/2021 tarihli duruşmada davalı taraftan karşı teminat alınması karşılığında tedbirin kaldırılmasına ve ek ihtiyati tedbir taleplerinin reddine karar verilmesini, kararın hatalı olduğunu, davalıların tasarıma tecavüzlerinin bilirkişi raporları ile tespit edildiğini ve tedbirin etkinliğini kaldırmak için ürünlerini farklı adreslere taşıdıklarını, buna rağmen ek tedbir talebinin reddinin hatalı olduğunu, mahkemenin verdiği tedbir üzerine davalının adreslerine gidildiğini, ve davalının müvekkilinin tasarımına konu ürünlerin üretimini sürdürdüğünün tespit edildiğini, yine sipariş alarak satış ve pazarlama işlemlerinin de devam ettirildiğinin görüldüğünü, Bakırköy 2. FSHHM'nin 2022/128 D.iş sayılı dosyasında düzenlenen bilirkişi raporunda da tespit edilen ürünlerin müvekkilinin tasarımlarına benzer olduğu değerlendirilmesi yapıldığını, davalının tedbirin infazı sırasında ürünlerin diğer adreslere kaçırdığının tespit edildiğini, buna rağmen mahkemenin tedbiri kaldırmasının hukuka aykırı olduğunu, ihtiyati tedbirin şartlarının somut olayda gerçekleştiğini, ayrıca karşı teminat için hükmedilen tutarın da düşük olduğunu, davalı tarafın söz konusu ürünlerin dava dışı firmalara toptan sattığı gibi üçüncü kişi firmalar aracılığıyla da sattırdığını, dolayısıyla müvekkilinin uğrayacağı zararın çok büyük olduğunu, mahkemenin hükümsüzlük davası açılmasını gerekçe göstermiş ise de bu teminatın müvekkilinin zararlarının karşılamaya yeterli olmadığı gibi hükümsüzlük davasının da hukuki dayanaktan yoksun ve kötü niyetli olduğunu bildirerek verilen kararın 1 ve 3 No'lu bentlerinin kaldırılmasını, tedbirin devamı ile davalının üretim araçlarına ürün parçalarına el konulmasını en azından teminatın makul bir bedele yükseltilmesini istemiştir. Davalılar vekili istinaf dilekçesinde; mahkemenin 21/06/2022 tarihli ara kararı ile 20.000,00 TL'lik teminatın mahkemeye sunulduğunu, tedbirin infazına ilişkin şikayetlerinin infazın karar doğrultusunda bilirkişi marifetiyle yapılıyor olması nedeniyle reddedildiğini, bu kararın hukuka aykırı olduğunu, kararı bilirkişi marifetiyle uygulamasının yanlış yerde infaz edilmesiyle bir ilgisinin bulunmadığını, tedbir kararında yer almayan adreslere gidilmesinin karara uygun olmadığını, bu durumu en az bilirkişi kadar davacının da bildiğini, kararın hüküm kısmında yer alan adreslerden farklı adreslere infaz yapılması nedeniyle şikayetlerinin kabulü gerektiğini, 29/05/2022 tarihli dilekçelerini tekrar ettiklerini, tespit raporunda bile benzer görülmeyen "L saplı" 58 ürünün muhafaza altına alınmasının hukuka aykırı olduğunu, oluklu/oluksuz, "L"/"S" saplı ayrımı yapılmaksızın yapılan infaz işleminin ihtiyati tedbirin sınırlarını aştığını, bu nedenle şikayetlerinin kabulü gerektiğini bildirmiştir.
DELİLLER: 2022/62 d.iş sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporunda: "... alanında iki tip ... modeli tespit edildiği, tespit edilen modellerden karşı tarafça üretilmiş ürünün tescilli tasarımla karşılaştırmalı yapılan incelemesinde; genel görünümde tespit edilen ürünün tescilli tasarımın devamı gibi algılanabilecek nitelikte benzer özeliklere sahip olduğu, detaylarda ortak ve benzer özelliklerin var olduğu, tespit edilen benzerliklerin, farklılıklardan daha fazla olduğu, bilgilenmiş kullanıcı nezdinde tescilli tasarımla karıştırılmaya sebebiyet verebilecek benzerliğin var Olduğu..." yolunda görüş bildirildiği görülmüştür. TPMK'dan gelen ... tescil numaralı tasarımın çoklu ... tasarımı olduğu görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, önlenmesi ve refi ile maddi ve manevi tazminat taleplerine ilişkindir. Dairemiz önüne gelen uyuşmazlık ihtiyati tedbire itirazın kısmen kabulü kararına yöneliktir. Mahkemece verilen 21/06/2022 tarihli ara karar taraf vekillerince istinaf edilmiştir. Davacı vekilinin istinafının değerlendirilmesi; ihtiyati tedbir kararı verilebilmesi için yaklaşık ispat koşulunun gerçekleşmesi gerekir. Dosya içeriğinde bulunan 2022/62 D.İŞ sayılı dosyada alınan bilirkişi raporunda davalı tarafça üretilen ürünlerin davacının tasarımıyla benzer özelliklere sahip olduğu ve bilgilenmiş kullanıcı nezdinde iltibasa sebebiyet verebileceği şeklinde görüş bildirilmiş ise de, mahkemece hükümsüzlük davası açılmasının gerekçe yapıldığı ve ayrıca dosyaya istinaf aşamasında iken davalılar vekilince sunulan belgelerden YİDK tarafından davalı tarafın ... (1) numaralı tasarımına davacı tarafça yapılan itirazın reddine ve tasarım tescilinin devamına şeklinde karar verildiği anlaşılmakla somut olayda tarafların hak ve menfaatleri gözetildiğinde SMK'nın 159/2-c maddesi uyarınca yazılı şekilde ters teminata hükmedilmesinde ve teminat miktarında usule aykırı bir yön bulunmadığından davacı vekilinin istinaf taleplerinin reddi gerekmiştir. Davalı vekilinin istinafının değerlendirilmesi; davalı vekili istinafında tedbir kararının yanlış yerde infaz edildiğini, bu durumun hukuka aykırı olduğunu ileri sürmüş ise de mahkemece verilen 21/06/2022 tarihli ara karar uyarınca yatırılması gereken teminatın yatırıldığı ve bu ara karar ile birlikte mahkemece verilen 09/05/2022 ve 13/05/2022 tarihi ihtiyati tedbir kararları kalkmış olacağından bu kararların infazıyla ilgili olarak dairemizce değerlendirilmesi gereken bir husus bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir. Yukarıda yapılan açıklamalar gözetildiğinde davacı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine, davalı vekilinin istinafı konusunda da karar verilmesine yer olmadığına dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacı vekilinin istinaf talebinin HMK'nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Davalı vekilinin istinaf talebi konusunda karar verilmesine yer olmadığına, 3-Davacı tarafın istinafı yönünden; a)harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına b) davacı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerine bırakılmasına, 4-Davalı tarafın istinafı yönünden; a)istinaf talebi incelenmediğinden talebi halinde istinaf peşin harcının ilk derece mahkemesince davalıya iadesine b) davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin takdiren kendi üzerinde bırakılmasına, 5-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle HMK'nın 362/1-f maddesi uyarınca kesin olarak karar verildi.05/10/2022