10. Hukuk Dairesi 2020/6762 E. , 2020/4989 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Asıl ve birleşen dava bakımından; davacı, iş kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın reddine karar vermiştir.
Hükmün taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
1- Dosyadaki yazılara, temyiz edenin sıfatına, temyiz kapsam ve nedenlerine göre, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin ise aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava sigortalının 16/06/2004 tarihli iş kazası sonucu sürekli iş göremezlik iddiasına dayalı maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, asıl dava dosyasında Davacının manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile; 5.000,00 TL manevi, ve maddi tazminat isteminin kabulüyle 500,00 TL maddi tazminatın olay tarihi olan 16/06/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, iş bu dosya ile birleşen 2012/219 Esas, 2013/132 Karar sayılı dosyada ise bakiye maddi tazminat alacağının hüküm altına alınamayacağı belirtilerek davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelere göre, davacının davalı B üretimi yapan şirkette Desen bölümünde çalışırken desenin çevrilmesi için seyyar merdivenle çıktığı yerden inişi esnasında seyyar merdivenin kayıp düşmesi neticesinde yüksekten düşerek sol femur kırığı olacak şekilde yaralandığı, Bozmaya uyularak davacı tarafından Kurum da taraf gösterilmek suretiyle açılan dava neticesinde maluliyet oranının tespitine yer olmadığına, davacının iyileşme süresinin 16/06/2004-29/06/2006 tarihine kadar 24 ay olarak tespitine karar verildiği, iş kazasının gerçekleşmesinde işveren %70 kusurlu kabul edilirken işçinin %30 oranında müterafik kusurunun olduğunun tespit edildiği, mahkemece hesap bilirkişiden alınan 11/02/2019 tarihli ek hesap raporunda kusur oranı ve geçiçi iş göremezlik ödeneği tenzil edilmeksizin 24 aylık süre için tazminat alacağının 8.646,03 TL olarak hesap edildiği mahkemece bu tazminat alacağına %70 davalı kusuru oranı uyglanmak ve geçici iş göremez kalınan süre için ödenen ödeğin rücuya kabil kısmı da tenzil edilmek suretiyle geçici iş göremez kalınan süre için maddi tazminat alacağının 4.408,84 TL olarak hesap edildiği, mahkemece davacının asıl davadaki maddi tazminat istemi taleple bağlı 500,00 TL olarak kabul ediirken, birleşen davadaki istemin geçici işgöremezlik, maluliyet (kalıcı iş göremezlik) ve bakıcı gideri olarak talep edildiği belirtilerek bakiye geçici iş göremezlik alacağının hüküm altına alınmadığı anlaşılmaktadır.
6100 sayılı HMK’nun 33.maddesinde (1086 sayılı HUMK’un 76.maddesine benzer şekilde) hakimin Türk Hukukunu re’sen uygulayacağı düzenleme altına alınmıştır.
Medeni yargılama hukukunda egemen olan taraflarca getirme ilkesine göre davanın sebebini olusturan vakıaların getirilmesi taraflara yüklenmis bir ödevdir. Buna karsılık bu vakıaları mümkün bütün hukuki görüs açılarından inceleme ve hukuku uygulama görevi ise hâkime yüklenmistir. Bu sayede tarafların hukuku bilgisizliklerinden zarar görmeleri engellenmis olacaktır. Bu bakımdan hâkim tarafların hukuki sebepleri hiç belirtmemis ya da yanlıs belirtmis olması ile bağlı değildir. (Cenk Akil, Arş. Gör., Hakimin Hukuku Kendiliğinden Uygulama İlkesi, Makale, AÜHF Dergisi, Yıl: 2008, ss:1)
İş bu davada talebin iş kazası hukuki sebebine dayalı zarara uğrayan sigortalının maddi ve manevi zararlarının giderilmesine ilişkin olduğu, maddi tazminat alacağının hesabı noktasında davanın dayanağını ise 6098 sayılı TBK 49.maddesinin (818 sayılı BK’nun 41. maddesi) oluşturduğu, anılan maddede “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” düzenlemesine yer verildiği anlaşılmaktadır.
Bu açıklamalar doğrultusunda somut olayda davacının talebinin iş kazası neticesinde uğradığı maddi ve manevi zararın giderilmesi istemi olduğu dikkate alınarak birleşen davada da talebin maddi tazminata ilişkin olduğu gözetilmek suretiyle asıl davada hüküm altına alınamayan bakiye 3.908,40 TL’lik geçici iş göremezlik tazminat alacağı yönünden birleşen davada kısmen kabule karar verilmesinden ibaret iken; hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde birleşen davanın tamamın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacıya iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edenlerden davalıya yükletilmesine, 28/09/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.
