
Esas No: 2016/3120
Karar No: 2018/4677
Karar Tarihi: 04.06.2018
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2016/3120 Esas 2018/4677 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı ... Tekstil İthalat ve İhracat Ltd. Şti. vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... ve ... aleyhine 22/03/2013 gününde verilen dilekçe ile haksız el koymadan kaynaklanan tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 19/11/2015 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi taraflar vekillerince süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, haksız el koyma nedenine dayalı maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Davacı vekili; kaçakçılığın men ve takibine dair kanun kapsamında yürütülmekte olan bir soruşturma nedeniyle davacının deposunda bulunan 720 top kravat kumaşına 17/04/2003 tarihinde el konulduğunu, şirket yetkilisi ... hakkında 1918 sayılı Kanuna muhalefet suçundan cezalandırılması istemiyle ... 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2004/274 esas sayılı dosyasında açılan kamu davasında, şirket yetkilisi hakkında kaçakçılık suçundan beraat ve Gümrük Müdürlüğünde bulunan kumaşların karar kesinleştiğinde iadesine karar verildiğini, mahkeme kararının 21/02/2012 tarihinde kesinleştiğini, ceza yargılaması sırasında kumaşların idare tarafından satıldığını ve 08/03/2013 tarihinde satış bedeli iadesi açıklamasıyla hesaplarına 32.544,52 TL ödeme yapıldığını, bu ücretin gerçek zararı karşılamadığını belirterek oluşan zararın davalıdan tahsili isteminde bulunmuştur.
Davalı ... vekili; davanın zamanaşımı, husumet ve esastan reddi gerektiğini savunmuş, bunun üzerine davalı olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığına husumet yöneltilmiş, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı da davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, ilk celse Hukuk Muhakemeleri Kanunu 124. maddesi gereğince Gümrük ve Ticaret Bakanlığı"na husumet yöneltilmek üzere davacıya süre verilmiş, davacı tarafından belirtilen Bakanlığa husumet yöneltilmesi üzerine de yargılamaya Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yönünden devam edilmiş ve aleyhine hüküm kurulmuştur.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 124. maddesi "Bir davada taraf değişikliği, ancak karşı tarafın açık rızası ile mümkündür. Bu konuda kanunlarda yer alan özel hükümler saklıdır. Ancak, maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir. Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir. Bu durumda hâkim, davanın tarafı olmaktan çıkarılan ve aleyhine dava açılmasına sebebiyet vermeyen kişi lehine yargılama giderlerine hükmeder." hükmünü düzenlemiştir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu tasarısının Adalet Komisyonunda yapılan görüşmesi sırasında tasarıya eklenen 3 ve 4. fıkralara ilişkin gerekçe incelendiğinde yasa koyucunun temsilde yanılma nedeniyle yapılacak taraf değişikliğini de madde kapsamında kabul ederek düzenleme yaptığı anlaşılmaktadır. Gerekçeye bakılmaksızın dahi; yasa koyucunun daha ağır usul hatası olan tarafın yanlış gösterilmesinde kabul edilebileceğini belirttiği iradi taraf değişikliğinin, diğerine göre daha hafif usul hatası içeren temsilde yanılma halinde de yapılabileceğinin kabulü gerekir. Bu nedenle HMK"nun 124. maddesi temsilcide yanılma suretiyle tarafın hatalı gösterilmesi halinde de uygulanabilecektir.
Yukarıda yapılan açıklama ve sözü edilen kurallarla birlikte somut olay değerlendirildiğinde; dava dilekçesinde doğru olarak husumet Maliye Hazinesine yöneltildiği halde mahkemece yanılgılı değerlendime ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığına yöneltilmesi sağlanarak bu Bakanlık aleyhine hüküm tesis edilmesi usul ve yasaya uygun düşmemiş usulünce taraf teşkili sağlandıktan sonra uyuşmazlığın esası hakkında hüküm kurulmak üzere kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunana kararın yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına 04/06/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.