MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda ,davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı 12.07.2007 tarihinde açtığı işbu dava ile sözleşmenin davalı kiralayan tarafından haksız nedenle feshedildiğini, kiralananda faaliyet göstermesinin davalı tarafından hukuka aykırı şekilde engellendiğini, bu nedenle kiralananı süresinden önce tahliye etmek zorunda kaldığını belirterek dava konusu yere makinelerin nakli montajı ile yapılan zorunlu ve faydalı masrafların yanı sıra, yeni kiralanan işyerine makinelerin nakli, montajı, ulaşım ve işçi servis farklarından kaynaklanan toplam 948.547 TL alacaktan şimdilik 10.000 TL"sinin davalıdan tahsiline karar verilmisini talep etmiş , sonraki aşamalarda da uyuşmazlık konusu 1. grup zararın davacı tarafından mecurun 10 yıllığına kiralanmış olması nedeniyle, mecura taşınma için makine parkurunun taşınması,yüklenmesi,montajı ,elektrik tesisatının onarılması ,mecurun zaruri tadilatları nedeniyle 2003,2004 ve 2005 yıllarında yapılan toplam 95.494,11 TL tutarındaki masraf olduğunu,2. grup zararın ise davacı tarafından kira sözleşmesinin feshinden sonra yeni kiraladığı işyerine mevcut makine parkuru ile ofisinin taşınması yüklüme – boşaltma, nakliye montaj ve mevcut sistemin işler hale getirilmesi için yapılan toplam 225.261,58 TL masraf olduğunu belirtmiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile kira sözleşmesine konu işyeri için talep edilen I.grup zarar olarak 95.494,11 TL, yeni kiralanan işyerine makinaların nakli ve montajı için yapılan II.grup zararlar nedeniyle 177.916,84 TL olmak üzere toplam 273.410,95 TL"nin davalıdan tahsiline dair verilen hükmün davalı tarafça temyizi üzerine, Yargıtay 6. Hukuk Dairesi"nin 16.10.2012 tarih ve 2012/8979 Esas, 2012/13415 Karar sayılı ilamı ile, Davacının tazminat istekleri arasında kiralanana yapılan faydalı ve zorunlu masraflar, dava konusu işyerine yönelik taşınma masrafları yanında makine ve ekipmanların yeni kiralanan işyerine nakli, montajı ve buna bağlı giderlerin de bulunduğu; Sözleşmenin davalı kiralayan tarafından feshi haksız olup davacı kiracının sözleşmenin süresinden önce sona ermesi yüzünden uğradığı zararların giderilmesini isteyebileceği,bu kapsamda davacı kiracının sözleşmeye konu işyerine yönelik taşınma ve montaj masraflarının süresinden önce fesih nedeniyle uğranılan zarar kapsamında değerlendirilmesi ve talep edilmesi mümkün olmadığı,buna yönelik istemin reddi gerektiği; süresinden önce feshe bağlı olup mahkemece hüküm altına alınan yeni kiralanan işyerine makine ve ekipmanların nakli ve montajına
ilişkin olarak alacak kalemleri arasında yer alan hırdavat, fason kutu baskı, ytong, kalekim fayans ve benzeri harcamaların ne ölçüde yeni işyerine taşınma masrafları ile ilişkili olduğunun da yeterince araştırılmadığı belirtilerek Mahkemece, davacı tarafından sunulan harcama belgelerindeki masraflardan hangilerinin erken feshe bağlı alacak kapsamında olduğuna yönelik bilirkişiden tarafların ve Yargıtay"ın denetimine elverişli ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden bahisle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Bozma üzerine yeniden yapılan yargılama sonucunda mahkemece, davanın kısmen kabulüne, yeni kiralanan işyerine taşınma masrafları olarak belirlenen 126,608,05 TL"nin tahsiline karar verilmiş ve hüküm her iki tarafça temyiz edilmiş olup, bu kez Yargıtay 6. Hukuk Dairesi"nin 16.02.2016 tarih ve 2015/10806 Esas, 2016/975 Karar sayılı ilamı ile, davalının tüm, davacının sair temyiz itirazlarının yerinde olmadığına, davacının sözleşmeye konu kiralanana yapılan faydalı ve zorunlu masraflara yönelik temyiz itirazlarına gelince ise ; Mahkemece, bozma ilamının gereği yerine getirilmeyerek ve bozma ilamı yanlış değerlendirilmek suretiyle kiralanana yapılan faydalı ve zorunlu masraf bedellerine ilişkin istemin de reddine karar verilmesinin doğru olmadığı belirtilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, ikinci bozma ilamı üzerine yapılan yargılama neticesinde, davanın kısmen kabulü ile 201.418,37 TL"nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafça temyiz edilmiştir.
1-)Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmamasına göre, davalının aşağıdaki bendin dışındaki sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-)Davalının sair temyiz itirazlarına gelince; Davada kabul edilen kalemlerden olan 28.10.2003 tarihli 0007707 no"lu faturaya konu makine indirme ve bindirme vinç hizmetine ilişkin 14.160 TL bedelin, düzenlendiği tarih nazara alındığında dava konusu kiralanana taşınma masrafı olduğu anlaşılmakta olup davalıdan talep edilemeyeceği değerlendirilmeksizin karar verilmesi hatalı olduğu gibi faydalı ve zorunlu masraf bedellerinin yıpranma payı düşülmek suretiyle hüküm altına alınması gerekirken bundan zühul edilerek eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK"nun 428.maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.03.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.