Esas No: 2022/3099
Karar No: 2022/2171
Karar Tarihi: 05.10.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2022/3099 Esas 2022/2171 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen Menfi Tespit davasında, Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi'nce görevsizlik kararı verilmiş ancak bu karar Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu'nun yargı çevresini belirleyen kararı ile çeliştiği için kaldırılması gerektiği belirtilerek, davanın Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülmesine karar verilmiştir. Kanunlar açısından ise, mahkemelerin görevlerinin kanunlarla düzenleneceği, ticari davaların Asliye Ticaret Mahkemelerinde görüleceği ve Asliye Hukuk Mahkemeleri ile Asliye Ticaret Mahkemeleri arasındaki ilişkinin görev ilişkisi olduğu belirtilmiştir. 6335 sayılı Kanun'un 2. maddesi ile değişik 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5/4. maddesinde ise, yargı çevresinde ayrı bir asliye ticaret mahkemesi bulunmayan yerlerde asliye hukuk mahkemelerine açılan davalarda görev kuralına dayanılmamış olması görevsizlik kararı verilmesini gerektirmeyeceği düzenlenmiştir.
T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :ALANYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ:15/02/2022
DAVANIN KONUSU:Menfi Tespit
MAHKEMESİ :MANAVGAT 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ:07/09/2021
DAVANIN KONUSU:Menfi Tespit
KARAR TARİHİ:05/10/2022
KARAR YAZIM TARİHİ:05/10/2022
Tarafların İddia Ve Savunmalarının Özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Manavgat 4. Asliye hukuk mahkemesinde görülmekte olan ... esas sayılı dosyası ile davalılar ... vakfı ve ... Şirketi taraf olarak gösterildiği ve 30/10/2013, 30/11/2013, 30/10/2014, 30/11/2014 vade tarihli her biri 15.000,00 TL bedelli bonoların ve 30/12/2013, 30/12/2014, 30/12/2015, 30/12/2016 vade tarihli her biri 10.000,00 TL bedelli toplamda 100.00,00 TL bedelli bonolar üzerinde 13/02/2017 tarihli ara karar gereği tedbir konulduğunu, ... şirketi tarafından 01/01/2013 tarihinde üniversite kurulamayacağı için senetlerin bir bölümünün iade edildiğini, diğerlerinin ise kötü niyetli olarak ciro edildiğini, Manavgat Cumhuriyet Başsavcılığınca ... esas sayılı dosya kapsamında yürütülen soruşturma dosyasında mevcut senetlerin bedelsiz olduğunu, ... esas sayılı dava açıldıktan sonra senetlerin .... Ltd. Şti. ne cirolandığını, yapılan ciroda, müvekkilin bilgi sahibi olunmadığından iş bu davanın açıldığını, vakfa vermiş olunan senetlerin bedelsiz olması, eğitim amacına yönelik kurulan vakfın bu alanda hiç faaliyet göstermemesi, dava konusu senetlerin ciro edildiği kişinin vakıf üyesi ve yöneticisi olan ... olduğu, sonraki cirantasının ise ortağı bulunduğu ... Şirketi olması, cirantalar yönünden kötü niyetinin bu şekilde sabit olması dikkate alındığında 17/01/2012 düzenleme tarihli 30/12/2013 vade tarihli 10.000,00TL bedelli bono ile, 17/01/2012 düzenleme tarihli 30/10/2014, 30/11/2014 vade tarihli her biri 15.000,00 TL bedelli toplamda 40.000,00 TL senetler yönünden borçlu olmadığına karar verilmesi talep ve dava ettiği, yapılan yargılama sonucunda Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 07/09/2021 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı kararı ile davaya bakmakla görevle ve yetkili mahkemenin Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu kanaatiyle görevsizliğine karar verildiği, Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/02/2022 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı kararı ile davaya bakmakla görevle ve yetkili mahkemenin Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu kanaatiyle karşı görevsizlik kararı verildiği, her iki mahkeme arasında görev uyuşmazlığının doğduğu, sorunun merci tayini yoluyla çözülebileceği tespit edilmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi İle Hukuki Sebepler ve Gerekçe:
Dava,menfi tespit istemine ilişkindir.
Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu'nun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararında; Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Antalya ilinin mülki sınırları (Alanya ve Manavgat Ağır Ceza Mahkemeleri yargı çevreleri hariç) belirlenmesine işbu kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verildiği, Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 07/09/2021 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı ilamında ise yukarıda açıklanan karar uyarınca görevsizlik kararı verildiği anlaşılmaktadır.
6100 sayılı HMK’nın 1.maddesinde mahkemelerin görevlerinin ancak kanunla düzenleneceği, görev kurallarının kamu düzenine ilişkin olduğu hükmü, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5. maddesinde ise ticari davaların Asliye Ticaret Mahkemelerinde görüleceği ve Asliye Hukuk Mahkemeleri ile Asliye Ticaret Mahkemeleri arasındaki ilişkinin de görev ilişkisi olduğu belirtilmiştir. 6335 sayılı Kanun'un 2. maddesi ile değişik 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5/4. maddesinde ise, yargı çevresinde ayrı bir asliye ticaret mahkemesi bulunmayan yerlerde asliye hukuk mahkemelerine açılan davalarda görev kuralına dayanılmamış olması görevsizlik kararı verilmesini gerektirmeyeceği düzenlendiğinden yargı çevresinde asliye ticaret mahkemesi bulunmayan yerlerde bir ticari uyuşmazlığın çözümü için asliye hukuk mahkemesine dava açılması halinde, mahkemece görevsizlik kararı verilmeksizin işin esasının görülmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Dava açmanın maddi hukuk ve yargılama hukuku bakımından birtakım sonuçları vardır. Dava açmanın yargılama hukukuna ilişkin en önemli sonuçlarından biri davanın açılması anında görevli ve yetkili olan mahkemenin artık sabit hale gelmesidir. Bu ilkeye göre sonradan ortaya çıkan değişiklikler görevi ve yetkiyi etkilemez. Bu çerçevede ortaya çıkan ikinci önemli sonuç da mahkemenin davayı inceleme zorunluluğunun doğmasıdır. Nitekim yasa değişikliklerinde dahi ayrı ve açık bir geçiş hükmü yoksa mahkemeler görevsizlik kararı vererek ellerinde derdest bulunan dosyaları yeni kurulan mahkemeye gönderemezler; bunlara bakıp sonuçlandırmak zorundadırlar.
Yukarıda açıklanan Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu kararında, yargı çevresinin belirlenmesine ilişkin kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verildiği, görülmekte olan davaların devri ile ilgili bir düzenlemenin bulunmadığı, söz konusu genel kurul kararının görülmekte olan davaların da devredilmesi gerektiği şeklinde yorumlanarak kapsamının genişletilemeyeceği, 01/09/2021 tarihinden önce açılan eldeki davada görevli ve yetkili mahkemenin (asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla)Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu anlaşıldığından Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 07/09/2021 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekir.
Açıklanan nedenlerle davaya Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) bakılması gerekirken Alanya Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğu belirtilerek görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmediğinden,Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 07/09/2021 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına karar vermek gerekmiş aşağıda hüküm tesis olunmuştur.
H Ü K Ü M/:
1-Davaya Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce bakılması gerektiği halde davanın Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi'nce bakılması gerektiği belirtilerek görevsizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, HMK'nın 353/1-a, 353/3 maddeleri gereğince Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 07/09/2021 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı görevsizlik kararının KALDIRILMASINA,
2-Yargı yerinin Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesi olarak belirlenmesine,
Dair, dosyanın, davanın yeniden görülmesi için Manavgat 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmek üzere Alanya Asliye Ticaret Mahkemesine iadesine dosya üzerinden oy birliği ile KESİN olmak üzere karar verildi.05/10/2022
...