Danıştay 7. Daire 2018/2311 Esas 2021/5035 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/2311
Karar No : 2021/5035

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Madencilik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi

İSTEMİN KONUSU : …Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına tescilli … tarih ve …sayılı ile … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşya nedeniyle yapılan tahmil-tahliye giderlerinin katma değer vergisi matrahına dahil edilmediğinden bahisle, ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergileri ile anılan vergi üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezalarına vaki itirazın reddi yolundaki işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Kısmen bozma kararı üzerine, dava konusu işlemin ek tahakkuka isabet eden kısmına ilişkin olarak yapılan incelemede, … tarih ve …sayılı, … tarih ve …sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri konusu eşyalara ilişkin yapılan tahmil-tahliye giderlerine ait … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … ile … sayılı faturaların beyanname tescil tarihlerinden sonra düzenlendiği, bu giderlerin beyannamelerin tescil tarihinden önce ortaya çıktığına ilişkin davalı idarece yapılmış herhangi bir tespitin bulunmadığı, Mahkemelerince verilen ara kararları üzerine bu giderlere ilişkin faturalar haricinde herhangi bir bilgi-belgenin sunulmadığı, bu doğrultuda faturalar esas alınmak suretiyle beyannamelerin tescil tarihinden sonra yapılan giderlerin katma değer vergisi matrahına dahil edilmesi suretiyle yapılan tahakkukta yasal isabet bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin ek tahakkuka isabet eden kısmının iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 27. maddesine göre, giriş liman veya yerine kadar yapılan ödemelerin eşyanın fiyatına eklenmesi gerektiği, tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Tahakkuka esas alınan müfettiş raporunda ve dosyadaki diğer bazı belgelerde beyanname tescil tarihlerinin 20/04/2009 ve 15/07/2009 olarak; düzenlenen idari para cezalarına ilişkin kararlarda ise 06/04/2009 ve 06/07/2009 olarak gösterildiği, dosya içerisinde söz konusu beyannamelerin ise bulunmadığı, tahmil tahliye giderlerine ilişkin faturaların tarihlerinin; 20/04/2009 tarihli beyannameye ilişkin olanlarının 07/04/2009 ve 08/04/2009, 15/07/2009 tarihli beyannameye ilişkin olanlarının ise 08/07/2009 tarihli olduğundan bahisle faturaların beyannamelerin tescil tarihinden sonra olduğu yargısında hareketle dava konusu işlem iptal edilmişse de Mahkemece hükme esas alınan beyanname tescil tarihlerinin 20/04/2009 ve 15/07/2009 olması karşısında, fatura tarihlerinin beyanname tescil tarihlerinden önce olduğunun görüldüğü, bu durumda dosya kapsamında beyannamelerin tescil tarihleri net olarak tespit edilmediğinden, bu husus açıklığa kavuşturulduktan sonra tahmil tahliye giderlerine ilişkin faturalarda kayıtlı tutarların eşyanın fiyatına ve katma değer vergisi matrahına dahil edilip edilmeyeceğine ilişkin değerlendirme yapılarak karar verilmek üzere mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına tescilli beyannameler muhteviyatı eşya nedeniyle yapılan tahmil-tahliye giderlerinin katma değer vergisi matrahına dahil edilmediğinden bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergileri ile anılan vergi üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezalarına vaki itirazın reddi yolundaki işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 24. maddesinin 1. fıkrasında; ithal eşyasının gümrük kıymetinin, eşyanın satış bedeli olduğu açıklandıktan sonra; satış bedelinin, Türkiye'ye ihraç amacıyla yapılan satışta 27 ve 28. maddelere göre gerekli düzeltmelerin de yapıldığı, fiilen ödenen veya ödenecek fiyat olarak tanımlanmış; 27. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinde ise; 24. madde hükümlerine göre gümrük kıymeti belirlenirken, ithal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatına, ithal eşyası için Türkiye'deki giriş liman veya yerine kadar yapılan nakliye ve sigorta giderlerinin ilave edileceği belirtilmiş ve 28. maddesinin (a) bendinde; ithal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatından ayırdedilebilmeleri koşuluyla, eşyanın, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi ile Türkiye'nin anlaşmalarla dahil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerine giriş yerine varışından sonra yapılan nakliye ve sigorta giderlerinin gümrük kıymetine dahil edilmeyeceği hükümlerine yer verilmiştir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinin 2. fıkrasında, her türlü mal ve hizmet ithalatı verginin konusunu teşkil eden işlemler arasında sayılmış, aynı Kanun'un 10. maddesinde, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, vergiyi doğuran olayın malın teslimi veya hizmetin yapılması anında meydana geldiği ifade edilmiş, "İthalatta matrah" başlıklı 21. maddesinin (a) bendinde ise, ithal edilen malın gümrük vergisi tarhına esas olan kıymeti, gümrük vergisinin kıymet esasına göre alınmaması veya malın gümrük vergisinden muaf olması halinde sigorta ve navlun bedelleri dahil (CIF) değeri, bunun belli olmadığı hallerde malın gümrükçe tespit edilecek değeri; (b) bendinde, ithalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve paylar; (c) bendinde de, gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan diğer giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı gibi ödemeler, ithalde alınması gereken katma değer vergisinin matrahına dahil unsurlar arasında sayılmıştır.
Öte yandan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 13. maddesinin (b) fıkrasında; deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetlerin vergiden müstesna olduğu hükme bağlanmış, anılan maddenin uygulanması ile ilgili olarak, 15 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği'nin (B) bölümünün 1. fıkrasında ise, söz konusu istisnanın seyrüsefere ilişkin olmak üzere liman ve hava meydanlarında araçlar için ifa edilen her türlü hizmeti kapsadığı vurgulanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda açıklanan hükümlere göre; ithale konu eşyanın Türkiye'deki giriş limanına kadar yapılan navlun giderinin, gümrük vergisine esas alınacak kıymete; beyannamenin tescil tarihine kadar yapılan tahmil-tahliye, ardiye gibi diğer gider ve ödemelerden vergilendirilmeyenlerin ise, katma değer vergisi matrahına ilave edilmesi yasal bir zorunluluktur.
Uyuşmazlık konusu olayda, katma değer vergisi açısından vergiyi doğuran olay hizmetin ifasıyla meydana geldiğinden, beyannamelerin tescil tarihlerinden önceki veya sonraki tarihlerde düzenlenen faturalardaki diğer giderlerle ilgili ödemelerin, katma değer vergisi matrahına dahil edilebilmesi için, söz konusu ödemelerin beyannamelerin tescil tarihlerine kadar yapılan giderlere ilişkin olması gerekmekte olup; bunun belirlenmesi için ise, ordino, free out, navlun, geçici kabul, terminal, ithal ardiye, liman hizmeti, tahmil-tahliye, demuraj ve benzeri adlar altında verilen hizmetlerin niteliğinin, dolayısıyla, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihin ortaya konulması icap etmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; idari para cezasına ilişkin kararlarda 06/04/2009 ve 06/07/2009 olarak gösterilen beyanname tescil tarihlerinin, tahakkuka esas alınan cevaplı raporda ve dosyada yer alan bazı belgelerde 20/04/2009 ve 15/07/2009 olarak belirtildiği, dosya kapsamındaki belgeler arasında anılan beyanname nüshalarının ise bulunmadığı, Nisan ayında tescil edilen beyannameye ilişkin tahmil-tahliye giderlerine ait fatura tarihlerinin 07/04/2009 ve 08/04/2009, Temmuz ayında tescil edilen beyannameye ilişkin tahmil- tahliye giderlerine ilişkin fatura tarihinin ise 08/07/2009 olduğu, dolayısıyla, uyuşmazlık konusu beyannamelerin tescil tarihlerinin belirlenemediğinin anlaşılması karşısında, yapılacak incelemeyle bu durum açıklığa kavuşturulduktan sonra, fatura tarihlerinin beyanname tescil tarihlerinden sonra veya önce olması durumu da göz önünde bulundurularak, tahmil-tahliye giderlerine ilişkin faturalarda kayıtlı tutarların katma değer vergisi matrahına dahil edilip edilmeyeceğine dair değerlendirme yapılmak üzere temyize konu kararın bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.