BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/343 Esas 2021/155 Karar Sayılı İlamı
Esas No: 2020/343
Karar No: 2021/155
Karar Tarihi: 18.02.2021
BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/343 Esas 2021/155 Karar Sayılı İlamı
T.C. ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/343 Esas
KARAR NO : 2021/155
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/08/2020
KARAR TARİHİ : 18/02/2021
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 09/03/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında 24/03/2010 tarihinde sipariş teyidi sözleşmesi akdedildiğini, söz konusu sözleşme ile müvekkili şirketin yükleniminde yapılmakta olan ... Üniversitesi Yabancı Diller Fakültesi, Media 1 ve Media 2 binalarının paslanmaz çelik korkuluklar ve paslanmaz kaplamaları alt yüklenici davalı firma tarafından yapılması ve Libya'daki şantiyeye teslim edilmesinin kararlaştırıldığını, sözleşme kapsamında yüklenici konumundaki müvekkili şirket korkuluk ve kolon kaplama işinin bedelini alt yüklenici olan davalı şirkete peşin olarak ödediğini, alt yüklenici fabrikasında malzemelerin imalatına başlayıp gerekli imalatları tamamlamışsa da Libya'da meydana gelen olaylar sebebiyle imalatı yapılan malzemelerin Ankara'daki fabrikadan Libya'daki şantiyeye naklini ve montajını sağlayamadığını, 15 Şubat 2011 tarihinde Libya'da iç savaşın başladığını, müvekkili şirketin yükleniminde yapılan ... Üniversitesi işinin savaş sebebiyle tamamlanamadığını, şirket çalışanlarının Türkiye'ye dönmek zorunda kaldığını, bu süreçte sözleşmenin ifasının imkansız hale geldiğini, davalı yüklenici firma ile şantiye yer teslimi ile yapılamadan iç savaş meydana geldiğini, davalı yüklenici firma sözleşme süresince sadakat ve özen yükümlülüklerini gereği gibi yerine getirmeyerek yapılan 318.000,00 USD ödemeyi de müvekkiline geri ödemediğini, davalı 12/06/2018 tarihli ihtarnamede malzemelerin teslim alınması gerektiğini bildirdiği verilen 02/07/2018 tarihli cevabi ihtarnamede davalı tarafça yükümlülüklerinin zamanında yerine getirildiği iddia edilse de montaj işleminin gerçekleştirilmediğinden ödenen bedelin iadesi gerektiğinin ihtar edildiğini, TBK 135. maddesi gereğince davalı şirketin müvekkilden almış olduğu bedeli iade etmekle yükümlü olduğunu belirterek davalı şirkete sözleşme kapsamında ödenen 318.000,00 USD bedelin 02/07/2018 tarihinden işleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili 25/08/2020 tarihli süre uzatım ve cevap dilekçesinde; davacının talep ettiği alacağın zaman aşımına uğradığını, davacının davasını sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayandırdığını, TBK 82. maddesine göre 2 ve 10 yıllık zaman aşımının dolduğunu, müvekkilinin 24/03/2010 tarihli Sipariş Teyidi Sözleşmesi uyarınca malzemelerin imalatını tamamladığını ve teslime hazır hale getirdiğini, davacı tarafçada iş bedeline karşılık müvekkiline sözleşmenin 15. maddesi kapsamında toplam 318.000,00 USD ödeme yapıldığını, dolayısıyla müvekkilinin sebepsiz zenginleşmesinin söz konusu olmadığını, taraflarınca yaptırılan tespit dosyasında da malzemelerin müvekkiline ait depoda hazır olduğu hususunda rapor düzenlendiğini, davacı tarafın sözleşmenin 21 ve 27. maddesindeki düzenlemeler çerçevesinde yasal haklarını kullanmadığını, işin süresinin 150 takvim günü olup Libya'da iç savaş ilan edilmeden önce de işin başladığı ancak davacı tarafından işin durdurulması veya sona erdirilmesi için bir irade beyanında bulunulmadığını bildirerek davanın öncelikle zaman aşımı nedeniyle reddine, hukuki mesnetten yoksun olması nedeniyle esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
Dava, 24/03/2010 tarihli ''Sipariş Teyidi'' başlıklı eser sözleşmesi kapsamında davalı alt yükleniciye ödenen ve sözleşmenin ifasının imkansızlığı sebebiyle iadesi istemine ilişkindir.
Taraflar arasında akdedilen ''Sipariş Teyidi'' başlıklı sözleşmede davacı işveren davalı alt yüklenici sıfatıyla yer aldığı, sözleşme konusunun işveren yükleniminde yapılmakta olan .... Libya adresindeki ... Üniversitesi Yabancı Diller Fakültesi Media 1 ve Media 2 binalarının paslanmaz çelik korkuluklar ve paslanmaz kaplamaları alt yüklenici tarafından sipariş teyidi ve eklerinde belirtilen şartlarda yapılması ve teslim edilmesini kapsadığı, alt yüklenicinin merdiven korkulukları ve kolon kaplamalarını idarenin onayladığı projeler doğrultusunda her türlü işçilik, her türlü malzeme, imalat, montaj, mühendislik hizmetleri dahil yapmakla sorumlu olduğu, işin toplam süresinin sipariş teyidi imzalandıktan sonra 150 takvim günü olduğu, işin tutarının 530.000,00 USD'nin %20'si olan 106.000,00 USD'nin teminat mektubu karşılığı Nisan sonu, %40'ı olan 212.000,00 USD'nin Haziran/Temmuz/Ağustos 2010 tarihlerinde geri kalanının ise montajdan sonra hak edişler şeklinde ödeneceğinin kararlaştırıldığı anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan sözleşme kapsamında davalı tarafından paslanmaz çelik korkulukların imalatına başlanıldığı ve bu kapsamda davacı tarafından müteadit tarih ve miktarlarda olmak üzere toplam 318.000,00 USD ödeme yapıldığı, 2011 yılında Libya'da başlayan iç savaş sebebiyle sözleşme kapsamında imal edilen merdiven korkuluklarının ve kolon kaplamalarının montajının gerçekleşmediği konusunda ihtilaf bulunmamaktadır. İhtilaf, davacı tarafından ödenen bedelin iadesi isteminin zaman aşımına uğrayıp uğramadığı, aksi durumda varlığı ve miktarının tespiti ile iade edilip edilmeyeceğinin belirlenmesi noktasında toplanmaktadır.
Somut olayda Libya'da meydana gelen iç savaş nedeniyle ifa imkansızlığı bulunduğundan TBK 136. maddesi uyarınca borç sona ermiştir. Eser sözleşmesinden kaynaklanan ihtilafta TBK'nın 147/5 maddesinde belirlenen 5 yıllık zaman aşımı süresinin dikkate alınması gerekmektedir (Yargıtay 15. HD. 13.07.2017 Tarih, 2017/208 Esas ve 2017/2887 Karar, Yargıtay 15. H.D.12.10.2010 Tarih, 2010/4220 Esas ve 2010/5234 Karar, Yargıtay 15.H.D. 19.01.2016 Tarih , 2015/6024 Esas ve 2016/242 Karar). İfa imkansızlığından dava tarihine kadar 5 yıllık zaman aşımı süresi geçmiş olmakla alacak zaman aşımına uğramıştır.
Bu durumda davanın zaman aşımı nedeniyle reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM; Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın zamanaşımı nedeniyle reddine,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 39.772,42 TL harçtan mahsubu ile artan 39.713,12 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 105.745,86 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-HMK 333. maddesi gereğince gider/delil avansından sarf edilmeyen kısmın karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
7-Arabuluculuk ücreti olarak suç üstü ödeneğinden karşılanan 1.320 TL'nin, davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair, taraf vekillerin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.18/02/2021
Başkan ...
Üye ...
Üye ...
Katip ...
