• SENDİKA AİDAT ALACAĞI VE TEMERRÜD FAİZİ
• TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ
• TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN SENDİKA AİDAT ALACAKLARI HAKKINDAKİ HÜKMÜ

• SENDİKALAR KANUNU(MÜLGA) (2821) Madde 61
• BORÇLAR KANUNU(MÜLGA) (818) Madde 1
• TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ, GREV VE LOKAVT KANUNU(MÜLGA) (2822) Madde 16
• TÜRK BORÇLAR KANUNU (6098) Madde 117
• HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU (HMK) (6100) Madde 26
• SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU (6356) Madde 18
• SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU (6356) Madde 42
• ON DÖRT İLDE BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ VE YİRMİ YEDİ İLÇE KURULMASI İLE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN (6360) Madde 1

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı sendika vekili, davalı Belediye"nin davacı Hizmet- İş Sendikasının yıllardır örgütlü olduğu bir işyeri olduğunu, davalı bünyesinde çalışan ve müvekkili sendikaya üye olan işçilerin Sendika Ana Tüzüğüne göre sendikaya üyelik aidatı ödemeleri gerektiğini, davalı Belediye"nin işçilerden kestiği aidatları bu güne kadar müvekkiline ödemediğini, ödeme tarihinin kanunda ve taraflar arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmelerinde kararlaştırıldığını iddia ederek aidat alacağının Toplu İş Sözleşmelerinde kararlaştırılan temerrüt tarihlerinden itibaren en yüksek banka işletme kredisi faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Dava, B..Belediyesi"ne karşı açılmış, 6360 sayılı Yasanın 1. Maddesi ile 2014 yerel seçimleri ile birlikte tüzel kişiliği kaldırılarak Afşin Belediyesi"ne katılması nedeni ile dava Afşin Belediyesi"ne teşmil edilerek davaya devam edilmiştir.
Davalı A Belediyesi vekili davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstek ve hüküm altına alınan sendika üyelik aidat alacağı 2008 Mart-2013 Mart ayları arasındaki döneme ilişkin olduğundan davanın yasal dayanağı 2821 sayılı Sendikalar Kanunu ile bu yasayı yürürlükten kaldıran 7.11.2012 yürürlük tarihli 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunudur.
Sendikalar Kanununun 61.(6356 sayılı Kanunun 18) maddesinin birinci fıkrasında: "İşyerinde uygulanan Toplu İş Sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasının, Toplu İş Sözleşmesi yapılmamışsa veya sona ermişse yetki alan işçi sendikasının yazılı talebi ve aidatı kesilecek sendika üyesi işçilerin listesini vermesi üzerine, işveren sendika tüzüğü uyarınca üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu gereğince sendikaya ödenmesi gerekli dayanışma aidatını, işçilere yapacağı ücret ödemesinden kesmeye ve kestiği aidatın nev"ini belirterek tutarını ilgili sendikaya göndermeye mecburdur." Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, "Yukarıdaki fıkra gereğince sendika tüzüğüne uygun olarak kesilmesi istenen aidatı kesmeyen işveren ilgili sendikaya karşı kesmediği veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili kuruluşa göndermediği miktar tutarınca genel hükümlere göre sorumlu olduktan başka aidatı sendikaya verinceye kadar bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faizi ödemek zorundadır" denilmektedir.
O halde; 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 61/1. (6356 sayılı Kanunun 18/2) maddesine göre bir işyerinde veya işletmede toplu iş sözleşmesi yapmak için 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu"nun 16.(6356 sayılı Kanunun 42) maddesi uyarınca yetki belgesi alan işçi sendikası, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve sendikanın banka hesap numarasını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatını kesilmesini ve sendikanın banka hesabına yatırmasını istemesi gerekir.
Borçlar Kanununun "Borçlunun temerrüdü" başlıklı 101.(6098 sayılı TBK"nun 117) maddesinin birinci fıkrasında "Muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarı ile mütemerrit olur." İkinci fıkrasında ise "Borcun ifa edileceği gün müttefikan tayin edilmiş veya muhafaza edilen bir hakka istinaden iki taraftan birisi bunu usulen ihbarda bulunmak suretiyle tespit etmiş ise, mücerret bu günün hitamı ile borçlu mütemerrit olur." hükümleri yer almaktadır.
Toplu İş Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, düzenlenmemiş ise taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir. Dava tarihinden önce sendika tarafından işverenin temerrüde düşürülmesi söz konusu değil ise dava ve ıslah tarihi temerrüt tarihini oluşturmaktadır.
Somut olayda; davacı vekili dava dilekçesinde 14.03.2008-24.07.2013 dönemine ait aidat alacağının tahsilini talep ettiği halde, 01.03.2008 tarihinden itibaren hesap edilen alacakların hüküm altına alınması sureti ile HMK"nun 26. Maddesine aykırı davranılarak talebin aşılması hatalı olmuştur. Alacak hesabı 14.03.2008-31.03.2013 dönemine münhasıran yapılmalıdır.
Öte yandan, davacı sendika ile davalı işveren arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmelerinde sendika aidatlarının ne şekilde ve hangi sürede davacı sendika adına yatırılacağı ayrıntılı ve açık şekilde düzenlenmiştir. Davacı sendika ayrıca bildirim yükümlülüğünü yerine getirdiğinden hüküm altına alınan aidat alacağına aylık olarak TİS"lerinde öngörülen temerrüt tarihlerinden itibaren faiz işletilmesi yerindedir. Ancak 01.06.2006-31.05.2008 tarihleri arasındaki dönemi kapsayan TİS"nin 13. maddesine göre işçi ücretlerinin ödendiği günü takip eden 7 gün içinde aidatların kesilerek sendikanın hesabına yatırılması gerektiğinden, 52. Madde ise işçi ücretlerinin hak edildikleri tarihten itibaren en geç 5 gün içinde ödenmesini öngördüğünden 14.03.2008-31.05.2008 dönemi aidat alacağına şimdiki gibi her ayın 9"u temerrüt tarihi kabul edilerek; 01.06.2008 tarihinden 31.03.2013 tarihine kadar olan dönem aidat alacaklarına ise, 01.06.2008- 31.05.2010 (13 ve 52. maddeleri), 01.06.2010- 31.05.2012 (14 ve 31. maddeleri) ve 01.06.2012- 31.05.2014 (14 ve 45. maddeleri) tarihleri arasındaki Toplu İş Sözleşmelerinin ilgili hükümlerine göre işçi ücretlerinin her ayın 15"inde ödenecek olması, aidatların ise işçi ücretlerinin ödendiği günü takip eden 7 gün içinde ödenmesi gerektiğinden her ayın 23. Günü temerrüt tarihi kabul edilerek buna göre hüküm kurulmalı iken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
O halde davalı vekilinin bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 24/02/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.