MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA :Davacı, sendika üyelik aidatının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, işyerinde 01.07.2006-30.06.2008 yürürlük süreli ve 01.07.2008-30.06.2010 yürürlük süreli iki dönem toplu iş sözleşmesi imzaladıklarını, Toplu iş Sözleşmeleri"nin 11. maddesinde, aidat farklarının imza tarihinden itibaren 10 gün içinde takip eden ay aidatlarının ise işçi ücretlerinin ödenmesini takip eden 10 gün içinde ödenmesine dair düzenlemenin bulunduğunu, işverenin işçi ücretlerinden kesmiş olduğu sendika aidatlarını ödemediğini, aidatların ise işçi ücretlerinin ödenmesini takip eden 10. günden itibaren ve bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, taraflar arasında imzalanmış bulunan Toplu İş Sözleşmesi’nin 11. maddesinde Sendika aidatlarının işçi ücretlerinin ödenmesini takip eden 10 gün içinde Sendika’nın banka hesabına yatırılacağının açıkça düzenlenmiş bulunduğunu, bu nedenle ayrıca davalının temerrüde düşürülme olgusunun aranmadığı belirtilerek davanın kabulü ile 48.464 TL üye aidat alacağın 5.000 TL"si için Toplu İş Sözleşmeleri’nin 11. maddesi uyarınca sözleşmenin imzalamasını takip eden 10. günden başlayarak en yüksek mevduat faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısım için faiz işletilmesine yer olmadığına, davacının fark alacak isteminin reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Dava, 2821 Sendikalar Kanunu"nun 61.maddesi uyarınca açılmış bulunan sendika üyelik aidat alacağının tahsili istemine ilişkindir.
Sendikalar Kanununun 61. maddesinin birinci fıkrasında: "İşyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasının, toplu iş sözleşmesi yapılmamışsa veya sona ermişse yetki alan işçi sendikasının yazılı talebi ve aidatı kesilecek sendika üyesi işçilerin listesini vermesi üzerine, işveren sendika tüzüğü uyarınca üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu gereğince sendikaya ödenmesi gerekli dayanışma aidatını, işçilere yapacağı ücret ödemesinden kesmeye ve kestiği aidatın nevini belirterek tutarını ilgili sendikaya göndermeye mecburdur." Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, "Yukarıdaki fıkra gereğince sendika tüzüğüne uygun olarak kesilmesi istenen aidatı kesmeyen işveren ilgili sendikaya karşı kesmediği veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili kuruluşa göndermediği miktar tutarınca genel hükümlere göre sorumlu olduktan başka aidatı sendikaya verinceye kadar bankalarca işletme kredilerini uygulanan en yüksek faizi ödemek zorundadır" hükmü yeralmaktadır.
O halde ; 2821 sayılı Sendikalar Kanunu"nun 61/1.maddesine göre bir işyerinde veya işletmede toplu iş sözleşmesi yapmak için 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 16. Maddesi uyarınca yetki belgesi alan işçi sendikası, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve sendikanın banka hesap numarasını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatını kesilmesini ve sendikanın banka hesabına yatırmasını istemesi gerekir. Sendika bu belge ve bilgileri davalı işverene göndermediği takdirde Toplu iş Sözleşmelerinde belirtilen ödeme tarihine göre faiz isteminde bulunamayacaktır.
Borçlar Kanunu"nun "Borçlunun temerrüdü" başlıklı 101. maddesinin birinci fıkrasında "Muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarı ile mütemerrit olur. " ikinci fıkrasında ise "Borcun ifa edileceği gün müttefıkan tayin edilmiş veya muhafaza edilen bir hakka istinaden iki taraftan birisi bunu usulen ihbarda bulunmak suretiyle tespit etmiş ise, mücerret bu günün hitamı ile borçlu mütemerrit olur. " hükümleri yer almaktadır.
Toplu İş Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, düzenlenmemiş ise taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir. Dava tarihinden önce sendika tarafından işverenin temerrüde düşürülmesi söz konusu değil ise dava ve ıslah tarihi temerrüt tarihini oluşturmaktadır.
2821 Sayılı Sendikalar Kanunun 61/2. fıkrasında sendika üyelik aidatının bir ay içerisinde sendikaya gönderilmesi öngörülmüş ise de yukarıda açıklandığı şekilde kanunda işverene bir aylık ödeme süresi öngörülmesi temerrüt için yeterli görülmemiş , işverenin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerektiği kabul edilmiştir.
Her ne kadar ... 3. İş Mahkemesinin 24.12.2010 tarihli 2009/194 Esas 2010/478 Karar sayılı hükmü yukarıdaki açıklanan gerekçeler ile Dairemizin 2011/44193 Esas 2011/33578 Karar 27.09.2011 sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmiş ise de mahkemece bozma gerekçeleri yerine getirilmemiştir.
Somut olayda davacı sendika ile davalı işveren arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmeleri’nde sendika aidatlarının ne şekilde ve hangi sürede Sendika adına yatırılacağının düzenlenmiş ise de, Sendikanın her Toplu İş Sözleşmesi döneminde yasa ve Toplu İş Sözleşmeleri uyarınca üyesi olan işçilerin listesini, Sendika Tüzüğü’ne göre üyelerin Sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatı miktarını ve banka hesap numarasını davalı işverene gönderip göndermediği de anlaşılamamaktadır. Öncelikle mahkemece bu hususlar araştırılmalıdır. Sendika bu belge ve bilgileri işverene göndermediği takdirde Toplu İş Sözleşmeleri’nde belirtilen ödeme tarihine göre faiz isteminde bulunamayacaktır.
Kabule göre de, Mahkemece 5000 TL üye aidat alacağı için TİS’de belirtilen ödeme tarihine göre faize karar verildiği belirtilmiş ise de, faiz başlangıcı yönünden hüküm fıkrası anlaşılır olmadığı gibi usulüne uygun değildir. Şayet Mahkemece yapılacak araştırma sonucunda, sendika tarafından, açıklanan belge ve bilgilerin işverene gönderdiği tespit edilir ise, her bir aya ait alacağa TİS’de açıklanan ödeme tarihinden itibaren faize karar verilmelidir. Aksi halde yukarıda açıklanan ilkeler uyarınca hüküm kurulmalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 27.03.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.