MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı ve davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; 17/11/2009 tarihinde davalı ... ile kira sözleşmesi imzaladığını, kiraya veren tarafından iş yeri ruhsatı alınması amacıyla iş yerinde tadilat yapılacağının belirtildiğini, bu hususta kiraya verenin eşi olan davalı ... ile de 16/05/2013 tarihli protokol imzalandığını, ..."in bu protokolü aynı zamanda ... vekili olarak imzaladığını, protokolde tadilatlar sonrası iş yerinin yeniden kendisine kiraya verileceğinin taahhüt edildiğini, aksi halde 130.000,00 TL"nin ödeneceğinin kabul edildiğini, ancak protokol şartlarına uyulmadığını, mecurun başkasına kiralandığını, ileri sürerek protokolden kaynaklanan 130.000,00TL"nın yasal faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ..., kira sözleşmesinin tarafınca akdedildiğini, fakat 16/05/2013 tarihli protokolde imzasının bulunmadığını, diğer davalı ..."e temsil yetkisi vermediğini, sorumlu olmadığını bildirerek davanın reddini dilemiştir.
Davalı ... ise, 16/05/2013 tarihli belgedeki imzanın kendisine ait olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davalılardan ..."in eşi diğer davalı ..."e vekaletname verdiğinin sabit olmadığı gerekçesiyle davalı ..."e yönelik davanın reddine, davalı ..."in ise, 3.kişinin edimini taahhüt etmiş olmasına rağmen edimini yerine getiremediği, TBK"nın 355.maddesi uyarınca en az son kira yılında ödenmiş olan bir yıllık kira ile sorumlu olacağı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 48.000,00TL alacağın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı ..."ten alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
1-) Davalı ..."in temyiz incelemesinde;
Mahkemenin gerekçeli kararı davalı ..."e 18.03.2016 tarihinde tebliğ edilmiş, temyiz dilekçesi ise HUMK’ un 432. maddesinde öngörülen sekiz günlük yasal süre geçirildikten sonra 31.03.2016 tarihinde verilmiştir. Süresinden sonra yapılan temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01.06.1990 gün ve 3/4 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca, Yargıtay tarafından da karar verilebilir. Açıklanan nedenlerle davalı ..."in temyiz isteminin süre yönünden reddi gerekir.
2-) Davacının temyiz nedenlerine gelince,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 33.maddesi uyarınca, hâkimin bir davaya uygulanacak hukuku re’sen tespit görevi bulunmaktadır. Diğer bir anlatımla, maddi vakıaları dile getirmek tarafa, hukuki vasıflandırma ise hâkime ait bir görevdir.
Somut olayda; davada dayanılan 17.11.2009 başlangıç tarihli ve beş yıl süreli kira sözleşmesi hususunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. Davacı, davalı kiraya verenin kiralananda yapılacağı tadilatlar sebebi ile kiralananı tahliye ettiğini, davalı ... ile 16.05.2013 tarihinde imzalanan protokolde kiralananın yeniden kendisine kiraya verileceğinin kararlaştırıldığını belirterek 130.000,00 TL"nin tahsilini talep etmiştir. Davalı ... protokolde imzası olmadığından sorumlu olmadığını, davalı ... ise, imzanın kendisine ait olmadığını ileri sürmüştür. Mahkemece davaya dayanak protokoldeki imzalar yönünden inceleme yapılması amacıyla grafoloji uzmanından rapor alınmış, alınan raporda, protokoldeki imzanın davalı ..."e ait olduğu anlaşılmıştır. Bu halde davalı ..."in davacı kiracı ile imzaladığı 16.05.2013 tarihli protokolden kendisi bakımından sorumlu olacağı açıktır.
Hukukumuzda sözleşmeye bağlılık ilkesi esas olup taraflar serbest iradeleri ile oluşturdukları kira sözleşmesi ile bağlıdır. Davacı ve davalı ... arasında akdedilen 16.05.2013 tarihli protokolde “ Taşınmazın tadilatı tarafımızca bitirilecek ve ... ile tekrar kira kontratı imzalanacaktır. Tarafımızdan ... dışında başka bir kişiye mecurun kiralanması durumunda ..."a 130.000,00 TL tazminat ödemeyi şahsım ve eşim adına kabul ve beyan ediyorum.” şeklinde düzenlenmiştir. Tarafların özgür iradesi ile belirlenmiş bu şartlar geçerli olup tarafları bağlar. Mahkemece, tazminat miktarı bakımından protokol hükümleri yerine Türk Borçlar Kanunu"nun 355/3 maddesi uyarınca bir yıllık kira bedeli kadar tazminata hükmedilmiştir. Ancak mahkemece hükme esas alınan TBK"nın 355/3. maddesinde açıkça, tazminat miktarının en az son kira yılında ödenmiş olan bir yıllık kira bedeli kadar olacağı belirtilmiş olup taraflar, kanunda en az değeri belirlenmiş tazminat miktarından daha fazlasının ödeneceği hususunu aralarında kararlaştırabilirler.
O halde mahkemece yapılacak iş, 16.05.2013 tarihli protokol hükümleri değerlendirilmek sureti ile sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken; eksik inceleme ve yerinde olmayan nedenlerle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
3-) Bozma nedenine göre davalı ... yönünden sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalı ..."in temyiz isteminin REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK" un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, üçüncü bentte açıklanan nedenle davalı ..."in temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK" un 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.03.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.