BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2022/835 Esas 2022/1404 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/835 Esas
KARAR NO: 2022/1404 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEME: İSTANBUL 21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DOSYA NUMARASI: 2021/406 Esas - 2022/64 Karar
TARİHİ: 01/02/2022
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
KARAR TARİHİ: 06/10/2022
İlk Derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, dava dilekçesinde davacı vekili müvekkili firmanın toptan ve perakende hırdavat sektöründe uzun süredir faaliyet gösterdiğini, müvekkilinin büyük bir dolandırıcılık şebekesinin kurbanı olduğunu, bu çete tarafından müvekkilinin çeklerinin çek karnelerinin rızası dışında alındığını, müvekkilinin haberi olmadan kullanıldığını, müvekkilinin bu hususta Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunduğunu, müvekkilinin cirosunun bulunduğu bu çeklerin tahsil edilme imkanının bulunduğunu, bu nedenlerde çeklerin bankadan tahsil edilmesini engellemek için ödeme yasağı konulmasını ve çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 01/02/2022 tarih 2021/406 Esas 2022/24 Karar sayılı kararında; " dava konusu çek yapraklarının boş olması nedeniyle çek vasfını taşımadığı, bir an için imzalı olduğu düşünüldüğünde dahi keşidecinin çek iptali davasını ikame edemeyeceği belirlenmiş olup; HMK 320. Maddesi gereğince dosya üzerinde üzerinden yapılan inceleme neticesinde araştırmayı gerektirir başkaca bir hususun olmadığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir...."gerekçesi ile, Davanın reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, Müvekkilinin dolandırıldığını bunun üzerine savcılığa suç duyurusunda bulunulduğunu, savcılık dosyasının incelenmesi için 01/02/2022 tarihli duruşmada dosyanın savcılıktan celbinin talep edildiğini; savcılık dosyasındaki beyanlar ile iş bu davadaki beyanların birbirini tamamlar nitelikte olduklarını, ancak yerel mahkeme tarafından savcılık dosyası incelenmeden karar verildiğini, İleri sürerek yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kabulüne, yargılama giderinin devlet hazinesinden karşılanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK'nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, TTK.nun 818/1-s fıkrası atfı ile TTK'nun 757 ve devamı maddelerine dayalı zayi nedeniyle çek iptali talebine ilişkindir. Mahkemece, yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın reddine karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından süresinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Dava dilekçesi incelendiğinde; davacı ... Sanayi Ticaret Limited Şirketi vekilinin, müvekkili şirkete, müşterisi olduğu ... Bankası Şehremini Şubesi, ... Bankası Rami Şubesi, ... Banka Beylikdüzü Şubesi, ... Bank Bağcılar Şubesi, ... bank Beşiktaş/Çarşı Şubesi, ... Bankası Güngören Şubesi, ...bank Siyavuşpaşa Şubesi tarafından verilen toplam 176 adet çek yaprağının, dolandırıcılık neticesinde rıza dışında elden çıktığını, çekleri keşide eden davacı şirketin ve davacı şirket müşterilerinin zarar görmesi ihtimalinin bulunduğunu ileri sürerek, dava konusu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir. 6102 Sayılı TTK'nun 757-764.maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi edildiği durumlarda, senede bağlı hakkın senetsiz de ileri sürülebilmesi için TTK'nın 651.ve 652. maddelerinde hamile iptal davası açma hakkı verilmiş olup, iptal kararı hamile hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da borçludan yeni bir senet tanzim isteme imkanı sağlar. Somut olayda davacı şirket, iptali talep edilen çeklerin yetkili hamili değil keşidecisi olduğundan, zayi nedeniyle iptal talebini ileri süremez (bkz. Yargıtay 11 HD.'nin 2016/2755 Esas - 2017/4927 Karar sayılı kararı ve Yargıtay 11 HD.'nin 2016/429 Esas - 2017/3300 Karar sayılı kararı da benzer mahiyettedir.). Bu nedenlerle, ilk derece mahkemesince kurulan hüküm ve gerekçesinde yasa ve usule aykırılık bulunmadığı gibi kamu düzenine aykırılık da görülmediğinden, davacının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK' nın 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL istinaf karar harcı istinaf eden tarafından peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, yatırılan harcın hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde avansı yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince tarafa tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 06/10/2022 tarihinde HMK' nın 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.