12. Hukuk Dairesi 2018/10778 E. , 2019/14261 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki taraflarca istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
1-Borçlunun temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre borçlunun yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının REDDİNE,
2- Alacaklının temyiz itirazlarına gelince;
İlamlı icra takibinde, borçlunun icra mahkemesine başvurarak meskeniyet şikayetinde bulunduğu, mahkemece şikayetin kısmen kabulü ile taşınmazın satılarak hale münasip ev değeri olan 220.000,00 TL ‘nin borçluya, kalanının alacaklıya ödenmesine karar verildiği, kararın taraflarca istinafı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi"nce tarafların istinaf başvurusunun ayrı ayrı esastan reddine hükmedildiği, kararın taraflarca temyiz edildiği görülmektedir.
İİK"nun 82. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendi gereğince; borçlunun "haline münasip" evi haczedilemez. Bir meskenin borçlunun haline uygun olup olmadığı adı geçenin haciz anındaki sosyal durumuna ve borçlu ile ailesinin ihtiyaçlarına göre belirlenir. Buradaki "aile" terimi, geniş anlamda olup, borçlu ile birlikte aynı çatı altında yaşayan, bakmakla yükümlü olduğu kişileri kapsar. İcra mahkemesince, borçlunun sözü edilenlerle birlikte barınabileceği haline münasip meskeni temin etmesi için gerekli bedel bilirkişilere tespit ettirildikten sonra, haczedilen yerin kıymeti bundan fazla ise, İİK"nun 82/3. maddesine göre satılmasına karar verilmeli ve satış bedelinden yukarıda nitelikleri belirlenen mesken için gerekli olan miktar borçluya bırakılmalı, kalanı hak sahiplerine ödenmelidir.
Bu kıstasları aşan nitelik ve evsaftaki yerlerle, makul ölçüleri geçen oda ve salonu kapsayan ve ikamet için zorunlu unsurları içeren bir meskenin dışındaki yerler, maddede öngörülen amaca aykırıdır. Borçlunun görev ve sıfatı, kendisinin yukarıda belirlenenden daha görkemli bir meskende ikamet etmesini gerektirmez.
Öte yandan, borçlunun, şikayete konu taşınmazın bulunduğu yerde oturması zorunlu olmadığından, sosyal ve ekonomik durumuna uygun daha mütevazi semtlerde edinebileceği meskenin değerinin de bilirkişi marifeti ile tespit edilerek sonucuna göre karar verilmesi önem arz eder
Somut olayda, borçlunun, sosyal ve ekonomik durum araştırmasında “şahıs hakkında bilgi edinilemediği” belirtildiği; meskeniyet şikayetine konu edilen, ... Sok. Ak Apartmanı, 10 nolu bağımsız bölüm adresindeki taşınmazına keşif tarihi itibariyle 425.000,00-TL kıymet takdir edildiği ve haline münasip bir ev alınabilmesi için gereken miktarın ise 220.000,00 -TL olduğu, 25/01/2017 tarihli bilirkişi raporu doğrultusunda hüküm kurulduğu görülse de; haciz tarihine göre, borçlu ile aynı çatı altında yaşayan ve borçlunun bakmakla yükümlü olduğu kişilerin tespitinin yapılmasının yanında taşınmazın bulunduğu Kadıköy İlçesinin haricinde daha mütevazi ..."un diğer ilçelerindeki taşınmazların da araştırılması gerekirken, bahse konu araştırma yapılmadan, bilirkişinin, sadece borçlunun haline münasip alabileceği evin değerini saptamış olduğu, anılan raporun bu hali ile hüküm kurmaya elverişli olmadığı açıktır.
O halde, mahkemece; yapılacak iş; öncelikle, borçlunun haciz anında kanunen bakmakla yükümlü olduğu kişilerin kimler olduğu, bu kişiler adına aktif olarak kayıtlı taşınmaz bulunup bulunmadığının belirlenmesi ile daha mütevazi ilçe ve semtlerden de gerekli araştırma yapılmak suretiyle, haciz tarihinde borçlu ile aynı çatı altında yaşayan ve borçlunun bakmakla yükümlü olduğu kişilerin de sosyal ve ekonomik durum raporu ile tespitinin yapılması, iş bu tespite göre borçlunun haline münasip alabileceği ev değeri belirlenerek, bu değerler arasında karşılaştırma yapılmak suretiyle oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde, eksik inceleme ile hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK"nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddesi uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi"nin 09/02/2018 tarih ve 2017/2407 E. - 2018/154 K. sayılı tarafların istinaf taleplerinin esastan reddine ilişkin kararının KALDIRILMASINA ve ... 13. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 16/06/2017 tarih ve 2016/132 E.- 2017/384 K. sayılı kararının BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesi"ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, 07/10/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
