BAM Hukuk Mahkemeleri Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2022/3116 Esas 2022/2216 Karar Sayılı İlamı

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN;
MAHKEMESİ :ALANYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ:21/12/2021
MAHKEMESİ :MANAVGAT 2.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
(Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
TARİHİ:06/09/2021
DAVANIN KONUSU:Menfi Tespit
İSTİNAF KARAR TARİHİ:10/10/2022
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ:10/10/2022

Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin 2012 yılında ticari faaliyetine başladığını, bünyesinde 50 fazla kişinin çalıştığını, ticari hayatı boyunca tek bir çek yaprağı dahi yazılmadığını, davalıların karı-koca olduklarını ve beraber hareket ettiklerini, müvekkili ile davalıların 2021 yılı ocak ayı içerisinde ticari örf ve ahlak kuralları çevresinde sözlü olarak yaklaşık 220 ton portakal alınması konusunda sözleşme yapıldığını, müvekkiline en geç 10/05/2021 tarihine kadar teslim edileceğinin kararlaştırıldığını, toplam satış bedelinin 630.000 TL olarak anlaşıldığını, 130.000 TL'nin ...'ün hesabına havale yolu ile gönderildiğini, ... Bankası .... Şubesine ait 30/04/2021 tarih ve 165.000 TL bedelli, 30/05/2021 tarih ve 165.000 TL bedelli, 15/06/2021 tarih ve 170.000 TL bedelli çekler ile yapıldığını ve çeklerin 15/01/2021 tarihinde elden ...'e imza karşılığı teslim edildiğini, 80 ton portakalın teslim edildiğini, 140 ton portakalın müvekkiline teslim edilmediğini ve Noter aracılığı ile ihtarname gönderildiğini, ancak ihtarnameye cevap alınamadığını, davalı taraflara verilen çeklerin bedelsiz kaldığını belirterek davaya konu olan çekler açısından borçlu olmadıkları çeklerin iptaline ve çeklerin bedelsiz kaldığının tespitine, çeklerin takibe konu ve bankaya tahsile verilmesi durumunda İİK 72.göre ihtiyati tedbir konulmasını, çeklerin davalılara ve 3. Kişilere ödenmek zorunda kalınması halinde bedellerin davalılardan dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava ettiği, yapılan yargılama sonucunda Manavgat 2.Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) ... esas ... karar ve 06/09/2021 tarihli kararıyla davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu kanaatiyle görevsizlik kararı verildiği, Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi ise ... esas ... karar ve 21/12/2021 tarihli kararıyla davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin Manavgat 2.Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu kanaatiyle karşı görevsizlik kararı verildiği, her iki mahkeme arasında görev uyuşmazlığının doğduğu, sorunun merci tayini yoluyla çözülebileceği tespit edilmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi İle Hukuki Sebepler ve Gerekçe:
Dava, Menfi Tespit istemine ilişkindir.
Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu'nun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararında; Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Antalya ilinin mülki sınırları (Alanya ve Manavgat Ağır Ceza Mahkemeleri yargı çevreleri hariç) belirlenmesine işbu kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verildiği, Manavgat 2.Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) ... esas ... karar ve 06/09/2021 tarihli ilamında ise yukarıda açıklanan karar uyarınca görevsizlik kararı verildiği anlaşılmaktadır.
6100 sayılı HMK’nın 1.maddesinde mahkemelerin görevlerinin ancak kanunla düzenleneceği, görev kurallarının kamu düzenine ilişkin olduğu hükmü, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5. maddesinde ise ticari davaların Asliye Ticaret Mahkemelerinde görüleceği ve Asliye Hukuk Mahkemeleri ile Asliye Ticaret Mahkemeleri arasındaki ilişkinin de görev ilişkisi olduğu belirtilmiştir. 6335 sayılı Kanun'un 2. maddesi ile değişik 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5/4. maddesinde ise, yargı çevresinde ayrı bir Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemelerine açılan davalarda görev kuralına dayanılmamış olması görevsizlik kararı verilmesini gerektirmeyeceği düzenlendiğinden yargı çevresinde Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmayan yerlerde bir ticari uyuşmazlığın çözümü için Asliye Hukuk Mahkemesine dava açılması halinde, mahkemece görevsizlik kararı verilmeksizin işin esasının görülmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Dava açmanın maddi hukuk ve yargılama hukuku bakımından birtakım sonuçları vardır. Dava açmanın yargılama hukukuna ilişkin en önemli sonuçlarından biri davanın açılması anında görevli ve yetkili olan mahkemenin artık sabit hale gelmesidir (perpetuatio fori). Bu ilkeye göre sonradan ortaya çıkan değişiklikler görevi ve yetkiyi etkilemez. Bu çerçevede ortaya çıkan ikinci önemli sonuç da mahkemenin davayı inceleme zorunluluğunun doğmasıdır. Nitekim yasa değişikliklerinde dahi ayrı ve açık bir geçiş hükmü yoksa mahkemeler görevsizlik kararı vererek ellerinde derdest bulunan dosyaları yeni kurulan mahkemeye gönderemezler; bunlara bakıp sonuçlandırmak zorundadırlar.
Yukarıda açıklanan Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu kararında, yargı çevresinin belirlenmesine ilişkin kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verildiği, görülmekte olan davaların devri ile ilgili bir düzenlemenin bulunmadığı, söz konusu genel kurul kararının görülmekte olan davaların da devredilmesi gerektiği şeklinde yorumlanarak kapsamının genişletilemeyeceği, 01/09/2021 tarihinden önce açılan eldeki davada görevli ve yetkili mahkemenin Manavgat 2.Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) olduğu anlaşıldığından, Manavgat 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) ... esas ... karar ve 06/09/2021 tarihli görevsizlik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekir.
Açıklanan nedenlerle davaya Manavgat 2.Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) bakılması gerekirken Alanya Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğu belirtilerek görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmediğinden, Manavgat 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) ... esas ... karar ve 06/09/2021 tarihli görevsizlik kararının kaldırılmasına karar vermek gerekmiş aşağıda hüküm tesis olunmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davaya Manavgat 2.Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) bakılması gerekirken Alanya Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğu belirtilerek görevsizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, HMK'nın 353/1-a, 353/3 maddeleri gereğince, Manavgat 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) ... esas ... karar ve 06/09/2021 tarihli görevsizlik kararının KALDIRILMASINA,
2-Yargı yeri olarak Manavgat 2.Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) olarak belirlenmesine,
Dosyanın, davanın yeniden görülmesi için Manavgat 2.Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmek üzere Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi’ne iadesine dosya üzerinden oy birliği ile KESİN olmak üzere karar verildi.10/10/2022

...