Esas No: 2022/3128
Karar No: 2022/2228
Karar Tarihi: 10.10.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2022/3128 Esas 2022/2228 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Mahkeme, Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasında Alanya Asliye Ticaret Mahkemesinin görevsizlik kararı vermesinin doğru olmadığına karar vermiştir. Yargılama açısından dava açılması anında görevli ve yetkili olan mahkemenin artık sabit olduğu ve mahkemenin davayı inceleme zorunluluğunun doğduğu belirtilmiştir. Türk Ticaret Kanunu'nun 5. maddesi ile Asliye Hukuk Mahkemeleri ile Asliye Ticaret Mahkemeleri arasındaki ilişkinin görev ilişkisi olduğu belirtilmiştir. Yargı çevresinde ayrı bir Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemelerine açılan davalarda görev kuralına dayanılmamış olması görevsizlik kararı verilmesini gerektirmeyeceği düzenlenmiştir. Sonuç olarak, Manavgat 4.Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) davaya bakacak ve dosya bu mahkemeye gönderilecektir. Kanun maddeleri: HMK'nın 353/1-a, 353/3, 6100 sayılı HMK'nın 1. maddesi, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5. maddesi, 6335 sayılı Kanun'un 2. maddesi.
T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN;
MAHKEMESİ:ALANYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ:21/12/2021
MAHKEMESİ:MANAVGAT 4.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ(Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
TARİHİ:02/09/2021
DAVANIN KONUSU:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ:10/10/2022
İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ:10/10/2022
Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ... ' in diğer davacı şirketin tek sahibi olduğunu, müvekkili şirketin 2019 yılında adres değişikliği yaparak merkezini Antalya' ya taşıdığını ve ... Turizm ve Tic. Ltd. Şti unvanı ile faaliyetlerine devam ettiğini, şirketin tek ortağının müvekkili olduğunu, şirketin toplam sermayesinin 1.000.000,00 TL olup, bu sermayenin 1000 paya isabet eden kısmının tamamının ...' e ait olduğunu, Manavgat 2. İcra Müdürlüğü' nün .... İflas sayılı dosyasının açıldığını, bir çok kişinin alacağı olduğu iddiasıyla iflas dosyasına bildirimde bulunduğunu, davalı şirketin keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. olan .... .... seri nolu 26/08/2019 ödeme tarihli 125.000 TL Bedelli Çek, Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. olan .... .... seri nolu 20/08/2019 ödeme tarihli 87.250 TL Bedelli Çek, Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Olan (... in Aval olduğu) .... olan ... seri nolu 20/08/2019 ödeme tarihli 87.250 TL Bedelli Çek, Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Olan .... .... seri nolu 29/08/2019 ödeme tarihli 125.000 TL Bedelli Çek, Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Olan .... ... seri nolu 20/06/2019 ödeme tarihli 200.000 TL Bedelli Çek, Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Ve ... Olan 11/05/2019 düzenleme 25.05.2019 ödeme tarihli 105.000 TL bedelli Senet, Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Ve ... Olan, 11/05/2019 düzenleme 20.07.2019 ödeme tarihli 87.250 TL bedelli Senet, Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Ve ... Olan Tl/05/2019 düzenleme 20.06.2019 ödeme tarihli 87.250 TL bedelli Senet, Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Ve ... Olan 1/05/2019 düzenleme 20.08.2019 ödeme tarihli 87.250 TL bedelli Senet, Keşidecisi ... Tur. Tic. Ltd. Şti. Ve ... Olan 11/05/2019 düzenleme 20.09.2019 ödeme tarihli 87.250 TL bedelli Senetleri bildirdiğini, müvekkillerinin davalı tarafa böyle bir borcu olmadığını, davalı şirketin söz konusu otel inşaatında üzerine işleri yapmadığını, davalı şirketin üzerine düşen edimleri yerine getirmediğinden söz konusu çek ve senetlerin bedelsiz hale geldiğini beyanla müvekkilinin Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Olan .... ...seri nolu 26/08/2019 ödeme tarihli 125.000 TL Bedelli Çek, Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Olan .... .... seri nolu 20/08/2019 ödeme tarihli 87.250 TL Bedelli Çek, Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Olan(... in Aval olduğu) .... olan .... seri nolu 20/08/2019 ödeme tarihli 87.250 TL Bedelli Çek, Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Olan .... .... seri nolu 29/08/2019 ödeme tarihli 125.000 TL Bedelli Çek, Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Olan .... .... seri nolu 20/06/2019 ödeme tarihli 200.000 TL Bedelli Çek, Keşidecisi .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Ve ... Olan 11/05/2019 düzenleme 25.05.2019 ödeme tarihli 105.000 TL bedelli Senet, Keşidecis .... Tur. Tic. Ltd. Şti. Ve ... Olan 11/05/2019 düzenleme 20.07.2019 ödeme tarihli 87.250 TL bedelli Senetlerden dolayı borcu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava ettiği, yapılan yargılama sonucunda Manavgat 4.Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) .... esas ....karar ve 02/09/2021 tarihli kararıyla davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu kanaatiyle görevsizlik kararı verildiği, Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi ise .... esas .... karar ve 21/12/2021 tarihli kararıyla davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin Manavgat 4.Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu kanaatiyle karşı görevsizlik kararı verildiği, her iki mahkeme arasında görev uyuşmazlığının doğduğu, sorunun merci tayini yoluyla çözülebileceği tespit edilmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi İle Hukuki Sebepler ve Gerekçe:
Dava, Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) istemine ilişkindir.
Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu'nun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararında; Antalya Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Antalya ilinin mülki sınırları (Alanya ve Manavgat Ağır Ceza Mahkemeleri yargı çevreleri hariç) belirlenmesine işbu kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verildiği, Manavgat 4.Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) .... esas ....karar ve 02/09/2021 tarihli ilamında ise yukarıda açıklanan karar uyarınca görevsizlik kararı verildiği anlaşılmaktadır.
6100 sayılı HMK’nın 1.maddesinde mahkemelerin görevlerinin ancak kanunla düzenleneceği, görev kurallarının kamu düzenine ilişkin olduğu hükmü, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5. maddesinde ise ticari davaların Asliye Ticaret Mahkemelerinde görüleceği ve Asliye Hukuk Mahkemeleri ile Asliye Ticaret Mahkemeleri arasındaki ilişkinin de görev ilişkisi olduğu belirtilmiştir. 6335 sayılı Kanun'un 2. maddesi ile değişik 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5/4. maddesinde ise, yargı çevresinde ayrı bir Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemelerine açılan davalarda görev kuralına dayanılmamış olması görevsizlik kararı verilmesini gerektirmeyeceği düzenlendiğinden yargı çevresinde Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmayan yerlerde bir ticari uyuşmazlığın çözümü için Asliye Hukuk Mahkemesine dava açılması halinde, mahkemece görevsizlik kararı verilmeksizin işin esasının görülmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Dava açmanın maddi hukuk ve yargılama hukuku bakımından birtakım sonuçları vardır. Dava açmanın yargılama hukukuna ilişkin en önemli sonuçlarından biri davanın açılması anında görevli ve yetkili olan mahkemenin artık sabit hale gelmesidir (perpetuatio fori). Bu ilkeye göre sonradan ortaya çıkan değişiklikler görevi ve yetkiyi etkilemez. Bu çerçevede ortaya çıkan ikinci önemli sonuç da mahkemenin davayı inceleme zorunluluğunun doğmasıdır. Nitekim yasa değişikliklerinde dahi ayrı ve açık bir geçiş hükmü yoksa mahkemeler görevsizlik kararı vererek ellerinde derdest bulunan dosyaları yeni kurulan mahkemeye gönderemezler; bunlara bakıp sonuçlandırmak zorundadırlar.
Yukarıda açıklanan Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu kararında, yargı çevresinin belirlenmesine ilişkin kararın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verildiği, görülmekte olan davaların devri ile ilgili bir düzenlemenin bulunmadığı, söz konusu genel kurul kararının görülmekte olan davaların da devredilmesi gerektiği şeklinde yorumlanarak kapsamının genişletilemeyeceği, 01/09/2021 tarihinden önce açılan eldeki davada görevli ve yetkili mahkemenin Manavgat 4.Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) olduğu anlaşıldığından, Manavgat 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) .... esas ... karar ve 02/09/2021 tarihli görevsizlik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekir.
Açıklanan nedenlerle davaya Manavgat 4.Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) bakılması gerekirken Alanya Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğu belirtilerek görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmediğinden,Manavgat 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) ... esas .... karar ve 02/09/2021 tarihli görevsizlik kararının kaldırılmasına karar vermek gerekmiş aşağıda hüküm tesis olunmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davaya Manavgat 4.Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) bakılması gerekirken Alanya Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğu belirtilerek görevsizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, HMK'nın 353/1-a, 353/3 maddeleri gereğince, Manavgat 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) .... esas ....karar ve 02/09/2021 tarihli görevsizlik kararının KALDIRILMASINA,
2-Yargı yeri olarak Manavgat 4.Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) olarak belirlenmesine,
Dosyanın, davanın yeniden görülmesi için Manavgat 4.Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmek üzere Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi’ne iadesine dosya üzerinden oy birliği ile KESİN olmak üzere karar verildi.10/10/2022
...