BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2020/313 Esas 2022/1283 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ

ESAS NO : 2020/313 (ESASTAN RET )
KARAR NO : 2022/1283

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I


İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 03/10/2019
ESAS-KARAR NO : 2018/865 E- 2019/787 K

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 10/10/2022
YAZILDIĞI TARİH : 04/11/2022

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında bayilik sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin 31.12.2016 tarihinde sonlandığını, müvekkilinde bulunan ürünlerin davalı yana iade edildiğini, iade işlemi neticesinde ticari ilişki kapsamında 17.628,14 TL alacaklarının bulunduğunu, iade faturaları ve verilen çeklerin defter kayıtlarında sabit olduğunu, alacaklarının tahsili amacıyla noter kanalıyla ihtar çektiklerini, Ankara 29. İcra Müdürlüğünün 2018/407 esas sayılı dosyası ile yapılan icra takibine davalının haksız itirazda bulunduğunu ileri sürüp, 17.628,14 TL fazla ödemeden kaynaklanan alacağın dava tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı vekili, müvekkili ile davacı yan arasında bayilik sözleşmesi akdedildiğini,Sözleşmenin “Garanti Satış Çeki” başlığı ile düzenlenen 8. maddesinde “Bayi yukarıda belirtilen yıllık asgari ciro taahhüdü karşılığı olarak 26.000 TL garanti çeki vermeyi kabul ve taahhüt eder. Bayinin vereceği siparişlerde oluşacak borçlar bu çekten mahsup edilir. Bayi satışlarının taahhüdünün altında kalması ve siparişlerinin satış çekinin tutarını karşılamaması durumunda bayi mevcut ürünlerden yeni bir sipariş listesi oluşturarak kalan alacağını kapatır. Alınan garanti satış çeki hiçbir şart ve ahvalde kısmen ve tamamen iade edilmez.” düzenlemesinin yer aldığını, davacı tarafın sözleşmenin imzalanmasıyla birlikte garanti çeki bedelini ödemeyi taahhüt ettiğini, ayrıca hiçbir şart ve ahvalde bu çekin kısmen veya tamamen iade edilmeyeceğini peşinen kabul ettiğini, dolayısıyla her ne kadar bahse konu çekler defter kaydında görünse de bu çekler ticari bayilik anlaşması gereğince bayi tarafından taahhüt edilen garanti satış miktarına istinaden alınmış olup çek bedelinden hiçbir şekilde iade yapılmayacağının hüküm altına alındığını, müvekkili şirketin davacı tarafa herhangi bir borcunun bulunmadığını beyan ederek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ
Mahkemece, taraf defterlerinin incelenmesinde davacının davalıya 28.03.2017 tarihli 2 adet toplam 5.313,50 TL bedelli iade faturası kestiği, bu faturaların davalı taraf defterlerinde de kayıtlı olmakla bu bedelin davacının sözleşmesinin sona ermesinden sonra elinde kalanları iadesinden ibaret olduğu, davalının da bu iadeyi kabul ettiği, bu nedenle iadenin sözleşmenin 18. maddesine uygun olduğunun kabulü gerektiği, davacı yanın verilen çeklerden kalan bakiyeyi talep ettiği, bu bedelin anılan sözleşmenin 8. maddesine göre alınmış garanti çeklerinin bakiyesi olduğu, sözleşmeye göre siparişlerinin garanti satış çekinin tutarını karşılamaması durumunda bayi olan davacının mevcut ürünlerden yeni bir sipariş listesi oluşturarak kalan alacağını kapatacağı, alınan garanti çekinin hiçbir şart ve ahvalde kısmen veya tamamen iade edilmeyeceği düzenlenmiş olup , davacı yan elinde kalan ürünleri iade etmekle beraber, çekten bakiye kalan alacağı için sözleşmenin 8. maddesine uygun olarak yeni bir sipariş listesi oluşturmadığı, tarafları tacir olan sözleşmede davacı basiretli bir tacir gibi akdettiği sözleşme ile bağlı olacağından davalının garanti çeki bakiyesini iade etmemesinde davacının haklı olmadığı, buna rağmen uyuşmazlıkta davacının alacak talebinin, sözleşmenin tasfiyesi olarak da değerlendirilmesi gerekmiş olup davacı yanın elinde kalan ürünleri iade ettiği davalının da iadeleri kabul ettiği, bilirkişi tarafından yapılan incelemede 5.313,50 TL bedelli iade de garanti çekinden kalan bedel içerisine dahil edilmiş olup bu bedelin davalı yanca davacı yana ödenmediği, bu bedelin sözleşmenin 18. maddesi kapsamında davacıya ödenmesi gerektiği, davacı yanın dava tarihinden itibaren avans faizi talep etmiş olup taraflar tacir olmakla alacağa dava tarihinden itibaren avans faizi işletildiği belirtilerek davanın kısmen KABULÜ ile 5.363,00 TL'nin 29.11.2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İstinaf kanun yoluna başvuran davacı vekili tarafından; Müvekkili ile davalı şirket arasında bayilik sözleşmesi imzalanmış olup söz konusu bayilik sözleşmesinin 31.12.2016 tarihi itibari ile sonlanmış olup müvekkilinde bulunan davalı şirkete ait ürünlerin davalı şirkete resmi yollarla iade edildiği, dosyaya imzalanan bayilik sözleşmesinin imzalı olan kısımların bazı sayfaları çıkartılarak imzasız başka sözleşme sayfası ilave edildiği, müvekkilinin, davalı tarafta kalan belgeli (sözleşme, fatura, çek iade belgeleri ve ticari defter ve kayıtlar) 17.628.14 TL alacağı bulunduğu, müvekkilinin bu alacağı davalı şirkete daha önceden vermiş olduğu ... Bankası...Şubesine ait 1489 ve 1490 numaralı çeklerle yapılmış ödemelere ilişkin alınan malların iade edilmesi sonucunda oluşmuş olan fazla ödemenin iade bedeline ilişkin olduğu, fazla ödemeye ilişkin olarak 01.01.2016-31.12.2017 tarihleri arası muavin defter kayıtlarında bu durumun açıkça gözüktüğü, 28.03.2017 tarihli... numaralı iade faturaları ve 13.03.2017 tarihli sistem iade listelerinde müvekkilinin yapmış olduğu fazla ödemenin açıkça gözüktüğü, yapılan anlaşma gereği şirkete önce çekler verilmiş sonrasında müvekkiline ürünler gönderildiği, bayilik sözleşmesinin iptali ile birlikte iade edilen ürünler sonucunda davalıda kalan bedelin müvekkiline geri ödemesi gerektiği, Bayilik Sözleşmesinin iptali sonucunda fazla ödeme ve iade edilen ürünler neticesinde davalıda 17.628.14TL müvekkilinin alacağı bulunduğu, kısmen ret kararının hatalı olduğu bildirilmiştir.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Davacının fazla ödemeden kaynaklı alacağının bulunup bulunmadığı uyuşmazlık konusudur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava,iade nedeniyle alacak istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Ankara 29. İcra Müdürlüğünün 2018/407 esas sayılı dosyasında, davacı ... tarafından ... Ltd.Şti tarafından 15.01.2018 tarihinde 17.628,14 TL alacak için ... Bayiliğinin 31.12.2016 tarihi itibariyle sonlandırılması nedeniyle ürün iadesi ve bayiliğin iptaline bağlı olarak 1489 ve 1490 çek nolu çeklerle yapılan fazla ödemenin iadesi (fazla ödemeye ilişkin 01.01.2016-31.12.2017 tarihleri arası muavin defter kayıtlarına 28.03.2017 tarihli... numaralı iade faturalarına, 13.03.2017 tarihli sistem iade listelerine dayalı fazla ödeme açıklaması yapılmış,ödeme emrinin 16.01.2018 tarihinde tebliğ edildiği, borçlu tarafından 18.01.2018 tarihinde borcu olmadığına dair itiraz etmiştir.
Taraflar arasındaki ... Yayınları 19.02.2016 tarihli bayilik sözleşmesinin incelenmesinde; bayi adı ... Kitap/Kırtasiye/ ...; bayilik alanına dahil olan noktalar ...; ... Satış Çeki başlıklı 8. Maddesinde ; "Bayi yukarıda belirtilen yıllık asgari ciro taahhüdü karşılığı olarak 26.000,00 TL ... satış çeki vermeyi kabul ve taahhüt eder. Bayinin verdiği siparişlerle oluşacak borçlar bu çekten mahsup edilir. Bayinin satışlarının taahhüdün altında kalması ve siparişlerinin ... satış çekinin tutarını karşılamaması durumunda bayi mevcut ürünlerden yeni bir sipariş listesi oluşturarak kalan alacağını kapatır. Alınan ... çeki hiçbir şart ve ahvalde kısmen veya tamamen iade edilmez. Grup şirketleri içinde başka bir şirkete kesilmiş ... çekleri kesinlikle diğer bir şirketin açık hesabı ve ürünleri ile virman yapılmaz. Bayi ...'den ... satış çekini doldurmak için aldığı ürünleri bayiliğin iptal edilmesi durumunda 6 ay içerisinde eritmek zorundadır. " hükmünü,
Sözleşmenin sona ermesi başlıklı 18. Maddesinin c fıkrasında " Sözleşmenin feshedilmesi veya yenilenmemesi durumunda bayi elindeki ürünlerden çözümün belirlediklerinin tamamını iade etmekle yükümlüdür. Bu durumda bayi sözleşmeden kaynaklanan %5 genel iade hakkına ek olarak %7 daha aynı koşullarda iadeyi hiçbir hak kaybına uğramadan yapar. ...'ün belirlediği ürünlerden bunu da aşan oranlarda bir iadesi söz konusu ise aldığı indirimli fiyata ek olarak o ürünlerin liste fiyatından %10 daha ilave iskonto yapmak suretiyle iadesini yapacaktır. Bu ilave iskonto ...'ü uğrattığı zararın tazmini için olup bayi kalan iadesini bu şartlarda yapmaktan kaçınmayacağını kabul ve taahhüt eder. " hükmünü içermektedir.
Mahkemece, yargılamanın HMK'da düzenlenen usul kurallarına uygun olarak yapılmış olmasına, kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmamasına, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilip yasal düzenlemelere uygun isabetli, yeterli gerekçeyle karar verilmiş olmasına ve özellikle davacı tarafça düzenlenen davalı tarafın ticari defterlerinde 28.03.2017 tarihli iki adet iade faturasının kayıtlı olmasına, tutarlarının 231,06TL ve 5.082,44TL olup, davalı tarafça bu tutarın ödendiğinin kanıtlanamamasına ve mahkemece bu tutara hükmedildiğinin anlaşılmasına göre ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık olmadığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nin 353/1.b.1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1.maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL istinaf karar ve ilam harcından, peşin alınan 205,00 TL harçtan geriye kalan 124,30 TL harcın istinaf eden davacıya iadesine,
3-İstinaf eden tarafından yapılan istinaf posta giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5-HMK'nin 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
6-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
HMK'nin 362/1.a maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda kesin olmak üzere 10/10/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan ...


Üye ...


Üye ...


Katip ...






NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
"5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur."