Danıştay 2. Daire 2021/10502 Esas 2021/4413 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/10502
Karar No : 2021/4413

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALILAR): 1- …Büyükşehir Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
2- … Kaymakamlığı - …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:… K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Trabzon ili, Ortahisar ilçesi, … Mahallesi, … Alanı … Parkı, No: … adresinde bulunan davalı Trabzon Büyükşehir Belediyesine ait taşınmazda kiracı olan davacının, söz konusu taşınmazın kira sözleşmesinin sona erdiğinden bahisle 2886 sayılı Devlet İhale Kanunun'un 75. maddesi uyarınca 15/07/2015 tarihinde tahliye edilmesine ilişkin Ortahisar Kaymakamlığının … günlü, … sayılı işlemi ile anılan işlemin dayanağı, Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanlığının … günlü, … sayılı tahliye istemi işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; kira sözleşmesinin yenilenmeyerek sona erdiği ve bu işleme karşı dava açılmadığı; davacının taşınmazda şagil olduğu ve bu haliyele fuzuli şagilin taşınmazdan tahliyesine ilişkin dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, taşınmazın 21/06/2011 günlü ihaleyle 5 yıllığına kiralandığı; Belediye ile yapılan kira sözleşmelerinin, bedelde yapılan düzenlemeler gereği takvim yılı dikkate alınarak kısa yapıldığı ancak hiç birisinde 5 yıllık kira süresinin ortadan kaldırılmadığı veya değiştirilmediği, bilakis, sözleşmelere 15/07/2011 günlü ilk sözleşmenin devamı niteliğinde olduğunun şerh edildiği ve kira sözleşmesinin feshi yolunda herhangi bir işlem de tesis edilmediği, idarece ihtarname gönderildiği belirtilse de yapılan tebliğin geçerli olmadığı belirtilerek kararın hukuka aykırı olduğundan bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Davalı Belediye Başkanlığı tarafından temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuş olup; diğer davalı Kaymakamlık tarafından ise cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulu'nun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 1. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Danıştay Onuncu Dairesine gönderilen, daha sonra anılan Daire tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, davacının duruşma istemi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca yerinde görülmeyerek, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY : Trabzon ili, Ortahisar ilçesi, …Mahallesi, …Alanı … Parkı, No: … adresinde bulunan, davalı Trabzon Büyükşehir Belediyesine ait taşınmazın, 5 yıllık süre için yapılan kiralama ihalesi neticesinde; … günlü, … sayılı Belediye Encümeni kararıyla davacı ve dava dışı 3. kişi üzerine bırakıldığı ve ihale kararının onaylanması sonrasında 15/07/2011 günlü kira sözleşmesinin düzenlendiği; kira ücretinin ödenmemesi nedeniyle kira ilişkisinin tarafları arasında yürütülen görüşme ve yazışmalar neticesinde … günlü, … sayılı Belediye Encümeni kararıyla kiracılık sıfatının davacıya özgülendiği, oluşan bu yeni duruma göre 01/12/2013-31/12/2013 tarihleri arasına ilişkin kira sözleşmesinin düzenlendiği ve sözleşmenin eki kira şartnamesinde, sözleşmenin 15/07/2011 günlü sözleşmenin devamı niteliğinde olduğunun belirtildiği; sözleşmenin her yıl yeniden yıllık olmak üzere imzalandığı; gelinen aşamada davacının halihazırda 01/08/2013 tarihinden itibaren kira ücretlerini ödemediği ve bu nedenle kira sözleşmesinin (4.) maddesiyle ihale şartnamesinin (32.) maddeleri ve 31/12/2014 tarihinden sonra kira sözleşmesinin yenilenmediğinden bahisle, kira borcunun tamamının on beş gün içerisinde ödenmesi ve bu süre içesinde kiralanan yeri tahliye etmesinin, Belediyenin … günlü, … sayılı işlemiyle davacıya bildirildiği; devamla dava konusu … günlü, … sayılı işlemle, diğer davalı Kaymakamlıktan tahliye istenilmesi üzerine Ortahisar Kaymakamlığı'nın, dava konusu … günlü, … sayılı işlemiyle, taşınmazın kira sözleşmesinin sona erdiğinden bahisle 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi uyarınca 15/07/2015 tarihinde tahliyesinin istenilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle "Ecrimisil ve Tahliye" başlıklı 75. maddesinde, kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi halinde, sözleşmede hüküm varsa ona göre hareket edileceği, aksi halde ecrimisil alınacağı ve işgal edilen taşınmaz malın, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edileceği hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
2886 sayılı Devlet İhale Kanun'un kamu hukukunu ilgilendiren bir kanun olması nedeniyle, öğreti ile adli ve idari yargı uygulamasında sözleşme aşamasına kadar kanuna dayanılarak idarece alınan karar ve yapılan işlemlerin iptali istemiyle açılan davaların idari yargı yerinde; sözleşme yapıldıktan sonra sözleşme hükümlerinin uygulanması nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlıkların ise sözleşme ve özel hukuk hükümlerine göre adli yargı yerinde görülmesi gerektiği hususu genel kabul görmektedir. Nitekim, Uyuşmazlık Mahkemesinin 26/11/2018 günlü, E:2018/790, K:2018/790 ve 20/02/2017 günlü, E:2016/595, K:2017/22 sayılı kararları da bu yöndedir.
Dosyanın incelenmesinden, taşınmazın 5 yıllık süre için kiralanmasına ilişkin ihale sonucunda davacı ile davalı Belediye Başkanlığı arasında kira ilişkisinin kurulduğu; ihale sürecinin tamamlanarak ilk kira akdinin tamamlanmasını müteakiben imzalanan ikinci sözleşmeye ise ilk sözleşmenin devamı niteliğinde olduğunun şerh edildiği; ihale yoluyla 5 yıllığına kurulan kira ilişkisi devam etmekte iken davacının kira borçlarını, başka bir anlatımla sözleşmeyle yükümlendiği edimlerini yerine getirmemesi üzerine 05/02/2015 günlü işlemle davacının sözleşmesinin, 2014 yılı sonundan itibaren yenilenmediğinden bahisle kira borçlarının ödenmesi ve tahliyesinin istenildiği; buna karşın, taraflar arasındaki kira ilişkisinin sonlandırılması için yasal herhangi bir işlem yapılmadığı anlaşılmıştır.
Her ne kadar, taraflar arasında takvim yılına ilişkin ayrı sözleşmeler imzalanmış olmasına karşın, bu sözleşmelerin; taşınmazın 5 yıllık süre için yapılan kiralama ihalesi üzerine kurulan kiracılık ilişkisinin süre ve mahiyetini değiştirmeyeceği açıktır.
Bu durumda, dava konusu işlemlerin tarihi itibariyle devam eden bir kira sözleşmesi bulunduğundan, söz konusu kira ilişkisinin; tarafların ortak iradesiyle sonlandırılması ya da sözleşmeye aykırılık nedeniyle kira sözleşmesinin feshi için adli yargıda açılacak davanın sonucuna göre tahliye işlemi yapılması gerektiği dikkate alındığında, davacının tahliyesine yönelik işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.