MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hüküm vermek için yeterli olmadığı belirtilerek, tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları, fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar getirtildikten sonra mahallinde, 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, 3 kişilik jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi heyeti aracılığıyla yeniden kesif yapılması, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın hangi tarihten beri kim tarafından kullanıldığı ve zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğü hususlarının maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları üzerinde jeodezi ya da fotogrametri uzmanlarından oluşacak bilirkişi heyetine inceleme yaptırılması, ziraatçi bilirkişi kurulundan taşınmazın niteliği, zilyetliğin süresi, şekli hususunda çekişmeli taşınmaz bölümü ile taşınmazın kalan kısmının karşılaştırmalı olacak şekilde ayrıntılı gerekçeli rapor alınması ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 101 ada 90 parsel sayılı taşınmazın 23.06.2014 havale tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 5.090,78 metrekarelik kısmının tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde, bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamına uyulmakla, bozma ilamı lehine olan taraf açısından usuli kazanılmış hak oluşacağından, bu hakkın zedelenmemesi için bozma ilamının gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, mahallinde yeniden keşif yapılmadan dosya tek kişilik jeodezi ve fotoğrametri uzmanı bilirkişisine tevdi edilerek rapor aldırılmış ve bu rapor ile dosyadaki mevcut ziraat ve fen bilirkişi raporuna göre davacının eklemeli olarak kadastro tespit tarihine kadar taşınmaz bölümünde 20 yıl zilyet olduğu kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Ne var ki bozma ilamında belirtildiği şekilde mahallinde keşif yapılmak suretiyle 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu ile 3 kişilik jeodezi ve fotoğrametri uzmanı bilirkişi kurulundan rapor alınmamış, bozma ilamından önce alınan ziraat bilirkişi raporunda çekişmeli taşınmaz bölümünün meyilli olması sebebiyle kullanıma müsait olmadığı, ancak bu yerin 30-40 yıldan beri kullanıldığı belirtilerek raporun kendi içerisinde çelişki oluşturulduğu halde bu çelişki giderilmemiştir. Ayrıca davacı ve babası adına aynı çalışma alanı içerisinde senetsizden zilyetliğe dayalı olarak tescil edilen taşınmaz bulunup bulunmadığı ve dava konusu taşınmazın imar planı kapsamında kalıp kalmadığı araştırılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmaz bölümünün imar durumu ve imar planı kapsamında ise imar planının hangi tarihte kesinleştiği ilgili belediyelerden sorularak belirlenmeli ve taşınmaz bölümünün dava tarihinden önce kesinleşmiş imar planı kapsamında kaldığının anlaşılması halinde imar planının kesinleşme (onay) tarihinden, aksi takdirde dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları ilgili yerlerden getirtilerek dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile fen bilirkişisi, 3 kişilik jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulunun katılımıyla keşif yapılmalı ve bu keşif sırasında dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, davaya konu edilen taşınmaz bölümünün niteliğinin ne olduğu, geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında oluşabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsellere ait tespit tutanağı ve dayanak kayıtlarıyla denetlenmeli; ziraatçi bilirkişi kurulundan, taşınmaz bölümünün toprak yapısını, niteliğini, zilyetliğin süresini ve şeklini belirtir, çekişmeli taşınmaz bölümü ile taşınmazın kalan kısmının karşılaştırmalı olarak değerlendirildiği, önceki tarihli ziraatçi bilirkişi raporunu irdeleyerek çelişkiyi giderir şekilde, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişi heyetinden dosya kapsamında yer alan hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde, önceki tarihli jeodezi raporunu irdeler şekilde, taşınmaz bölümünün incelenen hava fotoğraflarının çekildiği tarihlerdeki sınırlarını ve niteliğini, üzerinden sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini açıklana rapor düzenlemeleri ve taşınmaz bölümünü tüm yönlerinden gösterir fotoğraflarının rapora eklenmesi istenilmeli; fen bilirkişiye, keşfi takibe imkan verir ve denetime elverişli kroki ve ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli; 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. maddesinde öngörülen sınırlamalar yönünden, davacının aynı kadastro çalışma bölgesi içinde adına belgesizden tespit edilen yer bulunup bulunmadığı Tapu Müdürlüğü, Kadastro Müdürlüğü ve Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğü’ nden sorularak tespit edilmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.04.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.