Danıştay 13. Daire 2021/4533 Esas 2021/3992 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/4533
Karar No:2021/3992

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …Yemek Temizlik Otomotiv Oto Yıkama Otopark İthalat İhracat İnşaat Gıda Üretim Sanayi Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …. İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Malatya Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğü'nce 24/02/2021 tarihinde açık ihale usulüyle gerçekleştirilen "Malatya Göç İdaresi Müdürlüğü'ne Bağlı Geri Gönderme Merkezi ve Geçici Geri Gönderme Merkezi Yemek Hizmeti Alım İşi" ihalesine yönelik olarak yapılan itirazen şikâyet başvurusu sonucunda davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde düzeltici işlem belirlenmesine dair 21/04/2021 tarih ve 2021/UH.I-840 sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; uyuşmazlık konusu ihaleye ilişkin 05/03/2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile davacının ekonomik açıdan en avantajlı, dava dışı … Yemek Fabrikaları Gıda İnşaat Temizlik Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.'nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, anılan şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu sonucunda, davacı şirket tarafından sunulan "Covid-19 Stay Safe Güvenli Üretim Belgesi başlıklı belgeyi düzenleyen … Sertifikasyon Muayene ve Eğitim Hizmetleri A.Ş.'nin, bahsi geçen belgeyi düzenlemek konusunda akredite edilmiş bir kuruluş olmadığı, söz konusu belgede TÜRKAK Akreditasyon Markasını taşıdığına dair bir ibarenin/logonun bulunmadığı, ayrıca anılan şirketin/kuruluşun Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduğuna ve bu kuruluşça düzenlenen belgenin geçerliliğini sürdürdüğüne ilişkin Türk Akreditasyon Kurumu'ndan alınmış bir teyit yazısının da teklif kapsamında sunulmadığı"ndan bahisle davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı; uyuşmazlıkta, davacı şirketin teklif dosyasında … Sertifikasyon Muayene ve Eğitim Hizmetleri A.Ş. tarafından düzenlenen “Covid-19 Stay Safe Güvenli Üretim Belgesi” başlıklı belgeyi sunduğu, Mahkemenin 30/06/2021 ve 18/08/2021 tarihli ara kararlarıyla Türk Akreditasyon Kurumu'ndan (TÜRKAK), Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesi'ne ilişkin Kurumca akreditasyon yapılıp yapılmadığı ve … Sertifikasyon Muayene ve Eğitim Hizmetleri A.Ş.'nin Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesi düzenleme konusunda akreditasyonunun bulunup bulunmadığının sorulduğu, ara karar cevabında; "TÜRKAK'ın hizmet verdiği alanlar arasında 'Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesi' sunan kuruluşların akreditasyonunun bulunmadığı, … Sertifikasyon ve Muayene Eğitim Hizmetleri A.Ş.'nin ürün belgelendirme (ISO/IEC 17065) alanında akredite edilmiş bir belgelendirme kuruluşu olduğu ancak akreditasyon kapsamında 'Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesi' şeklinde bir programın yer almadığı"nın belirtildiği, ilgili mevzuat düzenlemelerinden ve ara karar cevaplarından görüldüğü üzere, istekliler tarafından sunulması istenen, ihale tarihi itibarıyla geçerliliği devam eden söz konusu belgenin, Türk Standartları Enstitüsü’nden temin edilmesi gerektiği yönünde bir ifade bulunmadığı, ihale mevzuatında ve ihale dokümanında, söz konusu belgede TÜRKAK Akreditasyonu taşıdığına dair bir ibarenin/logonun bulunmasına veya anılan şirketin/kuruluşun Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduğuna ve bu kuruluşça düzenlenen belgenin geçerliliğini sürdürdüğüne ilişkin TÜRKAK'tan alınmış bir teyit yazısının sunulmasına yönelik bir husus bulunmadığı, ayrıca TÜRKAK'ın söz konusu belgeye ilişkin akreditasyon hizmetinin bulunmadığı ve … Sertifikasyon Muayene ve Eğitim Hizmetleri A.Ş.'nin ürün belgelendirme (ISO/IEC 17065) alanında akredite edilmiş bir belgelendirme kuruluşu olduğu anlaşıldığından, davacı şirket tarafından sunulan söz konusu belgenin geçerli kabul edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, uyuşmazlık konusu ihaleye ilişkin İdari Şartnamenin 7.5.3. maddesinde, isteklilerce "Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesi"nin teklif dosyası kapsamında sunulması gerektiği, 26/01/2021 tarihinde yayımlanan ihale ilanının 4.3.2. maddesinde, söz konusu belgenin "Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesinin zorunlu olduğunun belirtildiği, davacı şirketin sunmuş olduğu anılan belgeyi düzenleyen … Sertifikasyon Muayene ve Eğitim Hizmetleri A.Ş.'nin "Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesi"ni düzenlemek konusunda akredite edilmiş bir kuruluş olmadığı, dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Malatya Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğü tarafından 24/02/2021 tarihinde açık ihale usulü ile "Malatya Göç İdaresi Müdürlüğüne Bağlı Geri Gönderme Merkezi ve Geçici Geri Gönderme Merkezi Yemek Hizmeti Alım İşi" ihalesi gerçekleştirilmiştir.
05/03/2021 tarihli ihale komisyonu kararıyla davacı şirket ekonomik açıdan en avantajlı, dava dışı … Yemek Fabrikaları Gıda İnşaat Temizlik Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenmek suretiyle ihalenin davacı şirket üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
Anılan ihale komisyonu kararına yönelik olarak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi şirket tarafından yapılan şikâyet başvurusunun reddi üzerine 26/03/2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Kurulca yapılan incelemede, başvuru sahibinin "İdari Şartname’nin 7.5.3. maddesinde “4- İstekliler teklif dosyasında ihale tarihi itibarıyla geçerliliği devam eden Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesini sunacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, ihale üzerinde bırakılan şirketin sunduğu Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesi’nin TSE’den alınmadığı ve istenilen standartlara uymadığı, ... bu çerçevede, anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği" şeklinde belirtilen 7. iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme sonucunda, "... ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan “Covid-19 Stay Safe Güvenli Üretim Belgesi” başlıklı belgeyi düzenleyen … Sertifikasyon Muayene ve Eğitim Hizmetleri A.Ş.'nin, bahsi geçen belgeyi düzenlemek konusunda akredite edilmiş bir kuruluş olmadığı, söz konusu belgede TÜRKAK Akreditasyon Markasını taşıdığına dair bir ibarenin/logonun bulunmadığı, ayrıca anılan şirketin/kuruluşun Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduğuna ve bu kuruluşça düzenlenen belgenin geçerliliğini sürdürdüğüne ilişkin Türk Akreditasyon Kurumu'ndan alınmış bir teyit yazısının da teklif kapsamında sunulmadığı" gerekçesiyle davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde düzeltici işlem belirlenmesine dair 21/04/2021 tarih ve 2021/U.H.I-840 sayılı Kurul kararı alınmıştır.
Bu kararın iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10. maddesinde; “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
…
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;
…
3) İsteklinin üretim ve/veya imalat kapasitesine, araştırma-geliştirme faaliyetlerine ve kaliteyi sağlamasına yönelik belgeler …” kuralı yer almaktadır.
26/01/2021 tarihinde yayımlanan İhale İlanı’nın “İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterler” başlıklı 4. maddesinde, “4.3. Mesleki ve Teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:
…
4.3.2. Kalite ve standarda ilişkin belgeler:
…
4- İstekliler teklif dosyasında ihale tarihi itibarıyla geçerliliği devam eden Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet belgesini sunacaktır.
Kalite yönetim sistem belgesi Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumu'ndan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. İhale tarihi veya bu tarihten önceki bir yıl içinde alınan teyit yazıları geçerlidir. Ancak, Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumu'ndan teyit alınması zorunlu değildir. Bu belgenin ihale tarihinde geçerli olması yeterlidir.
İş ortaklıklarında, ortaklardan birinin istenilen belgeyi sunması yeterlidir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
İhale konusu işe ait İdari Şartname'nin “İhale dokümanının kapsamı” başlıklı 5. maddesinde, "5.1. İhale dokümanı aşağıdaki belgelerden oluşmaktadır: a) İdari Şartname, b) Teknik Şartname, c) Sözleşme Tasarısı, ç) Hizmet İşleri Genel Şartnamesi (İhale dokümanı kapsamında verilmemiştir) d) Standart Formlar (...)
5.2. Ayrıca, bu Şartnamenin ilgili hükümleri gereğince İdarenin düzenleyeceği zeyilnameler ile isteklilerin yazılı talebi üzerine İdare tarafından yapılan yazılı açıklamalar, ihale dokümanının bağlayıcı bir parçasıdır.
5.3. İstekli tarafından ihale dokümanının içeriği dikkatli bir şekilde incelenmelidir. Teklifin verilmesine ilişkin şartların yerine getirilmemesinden kaynaklanan sorumluluk teklif verene aittir. İhale dokümanında öngörülen kriterlere ve şekil kurallarına uygun olmayan teklifler değerlendirmeye alınmaz."
"İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri" başlıklı 7. maddesinde, "7.1 İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir.
...
d) Bu Şartnamenin 7.4 ve 7.5. maddelerinde belirtilen şekli ve içeriği Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde düzenlenen yeterlik belgeleri" düzenlemesi,
7.5.3. maddesinde, "... 4-İstekliler teklif dosyasında ihale tarihi itibarıyla geçerliliği devam eden Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet belgesini sunacaktır." düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Kalite ve standarda ilişkin belgeler” başlıklı 42. maddesinde “İşin niteliği göz önünde bulundurularak ön yeterlik şartnamesi ve idari şartnamede; kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi, hizmet yeterlilik belgesi ile deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene kuruluşlarının kalite yeterliğine ilişkin düzenleme yapılabilir.
(2) Kalite yönetim sistem belgesi ve çevre yönetim sistem belgesinin Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. Teyit yazısı, ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması koşuluyla düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kullanılabilir. Ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir." düzenlemesi yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan kuralların ve ihale dokümanının birlikte değerlendirilmesinden, istekliler tarafından, ihaleye katılabilmeleri için, İdari Şartname'nin 7.4 ve 7.5. maddelerinde belirtilen şekli ve içeriği Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde düzenlenen yeterlik belgeleri ile ihale tarihi itibarıyla geçerliliği devam eden "Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesi"nin teklif dosyasında sunulması gerektiği, istekliler tarafından ihale dokümanının içeriğinin dikkatli bir şekilde incelenmesi gerektiği, teklifin verilmesine ilişkin şartların yerine getirilmemesinden kaynaklanan sorumluluğun teklif verene ait olduğu, ihale dokümanında öngörülen kriterlere ve şekil kurallarına uygun olmayan tekliflerin değerlendirmeye alınmayacağı, kalite yönetim sistem belgesi ve çevre yönetim sistem belgesinin Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.
İhale dokümanında (İdari Şartname, Teknik Şartname vs) yer alan düzenlemelere karşı isteklilerce başvuruda bulunulmayarak dokümanın kesinleşmesi hâlinde, istekliler tarafından teklif kapsamında dokümanda istenilen şekilde tekliflerin sunulmasının zorunlu olduğu, ihale dokümanında yer alan ve kesinleşen kuralların, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında idareler tarafından uygulanmamasının ihaleler için Kanun'da öngörülen saydamlık, rekabet, eşit muamele ve güvenirlik ilkelerini ihlâl edeceği açıktır.
Dosyanın incelenmesinden; davacı şirketin teklif dosyası kapsamında, … Sertifikasyon Muayene ve Eğitim Hizmetleri A.Ş. tarafından düzenlenen “Covid-19 Stay Safe Güvenli Üretim Belgesi” başlıklı belgeyi sunduğu, söz konusu belgede davacı şirketin Malatya ili sınırları içerisinde olduğu anlaşılan merkez ve üretim adreslerinin yer aldığı ve "Kuruluşun, kendi yerinde yemek üretimi ve sunumu kapsamında Covıd-19 Stay Safe Hijyen, Enfeksiyon Önleme ve Kontrol Belgelendirme Programı şartlarını yerine getirerek Covıd-19 Stay Safe Güvenli Üretim Belgesi almaya hak kazandığını onaylar” ifadelerine yer verildiği, belge numarasının “SF-IFC-369.2020”, belge tarihinin “29/01/2021” ve belge geçerlilik tarihinin “29/01/2022” olarak belirtildiği görülmektedir.
Mahkemenin 30/06/2021 ve 18/08/2021 tarihli ara kararlarıyla Türk Akreditasyon Kurumu'ndan;
1-Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesi'ne ilişkin Kurumca akreditasyon yapılıp yapılmadığı,
2- Akreditasyon yapılmakta ise … Sertifikasyon Muayene ve Eğitim Hizmetleri A.Ş'nin Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesi düzenleme konusunda akreditasyonunun bulunup bulunmadığı sorulmuş,
Ara karar cevabında; "TÜRKAK'ın hizmet verdiği alanlar arasında "Covid-19 Güve
nli Üretim Hizmet Belgesi" sunan kuruluşların akreditasyonunun bulunmadığı, … Sertifikasyon Muayene ve Eğitim Hizmetleri A.Ş.'nin ürün be
lgelendirme (ISO/IEC 17065) alanında akredite edilmiş bir belgelendirme kuruluşu olduğu, ancak akreditasyon kapsamında "Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesi" şeklinde bir programın y
er almadığı" belirtilmiştir.
Bu durumda, ihale dokümanına süresi içerisinde itirazda bulunulmaması sebebiyle ihale dokümanının kesinleştiği ve tekliflerin ihale dokümanı tamamen okunup kabul edilmek suretiyle verildiği dikkate alındığında, teklif dosyası kapsamında sunulması istenilen ve Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunlu olan "Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesini" davacı şirket adına düzenleyen … Sertifikasyon Muayene ve Eğitim Hizmetleri A.Ş.'nin, "Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesi" düzenleme konusunda akredite edilmediği hususu Mahkemece yapılan ara kararına verilen cevap ile de sabit olduğu anlaşıldığından, davacı şirket tarafından sunulan söz konusu belgenin ihale dokümanı kapsamında öngörülen nitelikleri haiz olmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, ihale üzerinde bırakılan davacı şirket tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan "Covid-19 Güvenli Üretim Hizmet Belgesi" başlıklı belgeyi düzenleyen … Sertifikasyon Muayene ve Eğitim Hizmetleri A.Ş.'nin, söz konusu belgeyi düzenlemek konusunda akredite edilmiş bir kuruluş olmadığından bahisle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVANIN REDDİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL ilk derece yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5. Kullanılmayan …-TL ilk derece aşamasındaki yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. …-TL -TL temyiz yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ...-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
7. Posta giderleri avansından artan tutar ile istemi hâlinde kullanılmayan ….-TL yürütmeyi durdurma harcının davalı idareye iadesine,
8. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
9. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 24/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.