18. Hukuk Dairesi 2015/6693 E. , 2016/2710 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı dava dilekçesinde, nüfus kaydında ... olarak görünen kişi ile tapu ve evlilik kayıtlarında ...olarak görünen kişinin aynı kişi olduğunun tespitini ve bu kişinin nüfus kaydında ... olan adının ... olarak düzeltilmesini istemiş; mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Y A R G I T A Y İ L A M I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı, dava dilekçesinde; mirasbırakan (teyzesi) ..."ın adının nüfus kaydında...olduğunu, tapu ve evlilik kayıtlarında ise ... olarak göründüğünü, mirasçılık belgesi almak için ... ... 15"nci Sulh Hukuk Mahkemesine dava açtığını, teyzesinin baba kaydının ...da, evlilik kaydının ise ..da olduğunu, her iki nüfus müdürlüğünden kayıt istendiğini,...dan gelen kayıtta teyzesinin isminin ...gözüktüğünü, nüfus müdürlüğüne müzekkere yazılarak kayıtların re"sen düzeltilmesinin istendiğini, ancak, müdürlüğün re"sen düzeltme yapamayacaklarını, dava açılması gerektiğini bildirdiklerini ileri sürerek; nüfus kaydında ...olanak görünen kişi ile tapu ve evlilik kayıtlarında... olarak görünen kişinin aynı kişi olduğunun tespitine ve nüfus kaydının.... olarak düzeltilmesine karar verilmesini istemiş; mahkemece, isim düzeltme talebi bakımından "isim düzeltme hakkının kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardan olduğu, kişinin sağlığında dava açmadığı, ölümünden sonra da düzeltme yapılamayacağı" gerekçesiyle, tespit talebi bakımından da "nüfusta ... isimli başka bir kişinin var olmadığı" gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Dosyaya alınan eski ve yeni nüfus kayıtlarına göre; isminin düzeltilmesi istenen şahsın, ........Hane 780"de ... olarak kayıtlı olduğu, buradaki nüfus kaydının altında, "eski kaydın ... Cilt 2, sayfa 39, Hane: 52, sıra no.6 olduğu" ve "kişinin bu hanede kayıtlı çocuğunun bulunmadığı" şeklinde açıklamanın yer aldığı; .. hane: 52"deki kayıtta ise, adı geçenin adının ... olarak kayıtlı bulunduğu ve ...1948/291 evlenme vukuatı ile evlenerek ... Mah. Hane 52, Cilt: 3, sayfa 107"ye gittiğinin yazılı olduğu görülmektedir.
.... (Cilt 2, sayfa:39, hane 52’)ndeki eski kayıtta ..ismiyle kayıtlı olan kişinin,... mahallesi (Hane no.780") ndeki yeni kayıtta hangi sebeple .ismiyle kaydedildiği mahkemece araştırılmadığı gibi, evlenerek gittiği ...
Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 21’nci maddesinin (2.) fıkrası hükmüne göre, işlemden kaldırılmış olan atik veya eski aile kütükleri üzerinde herhangi bir işlem yapılamaz, kayıt düşülemez. Bu kütükler nüfus olaylarına ait dayanak belgelerinin bulunmaması halinde kişinin adı, soyadı, baba adı, ana adı, doğum tarihi, doğum yeri ve nüfus olaylarındaki yanlışlıkların düzeltilmesi ya da eksikliklerin tamamlanması ya da kişinin kimliği ve aile bağlarının tespit edilmesi dışında herhangi bir hukuki işleme esas alınamaz. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 5/2"nci maddesine göre de, aile kütüğü ve özel kütüklerde tutulan kayıtlar ile yedekleri ve bunlardan çıkartılan kayıt örnekleri aynı hukuki değere sahiptir. Kayıtlar arasında farklılık olduğu takdirde, aksi sabit oluncaya kadar kayda esas olan dayanak belgesi geçerlidir. Aynı Kanunun 10"ncu maddesine göre de, kurumlarda kişiyle ilgili olarak yapılan işlemlerde nüfus kayıtları esas alınır. Kayıtlar arasında farklılık olması halinde, nüfus kayıtlarında değişiklik yapılamaz, usulüne göre diğer kayıtlar düzeltilir.
Davacı, nüfus kaydında teyzesinin isminin... olduğunu, tapu ve evlilik kayıtlarında ise ... olarak göründüğünü bu yanlışlığın haklarını etkilediğini ve idarece düzeltilmediğini ileri sürerek, nüfus kayıtlarında...olarak görünen kişi ile tapu ve evlilik kayıtlarındaki ...ın aynı kişi olduğunun tespitini ve nüfus kaydının ... olarak düzeltilmesini istemektedir. Eski kayıtta .. ismiyle kayıtlı olan kişi, yeni kayıtta ... ismiyle kayıtlı olduğuna göre dava, ad düzeltmeye ilişkin şahsa sıkı sıkıya bağlı bir hakkın kullanımı değil; eski ve yeni kayıtta farklı isimle kayıtlı olan kişinin aynı kişi olduğunun tespiti ve yeni kaydın, eski kayda uygun olarak düzeltilmesi; kayıtlar arasındaki farklılığın bu yolla giderilmesi isteğine ilişkindir. Bu durumda mahkemece; eski kayıtta... ismiyle kayıtlı olan kişinin, yeni sicile hangi sebeple.. olarak kaydedildiğinin nüfus müdürlüğünden sorulması, kişinin evlenerek gittiği hanedeki nüfus kaydı da getirtilerek, eski ve yeni kayıtlar arasındaki bu yanlışlığın varsa dayanak belgeler esas alınarak idari yoldan düzeltilmesinin mümkün olup olmadığının araştırılması, idari yoldan düzeltme mümkün ise davanın şimdiki gibi reddedilmesi; mümkün olmadığının saptanması veya dayanak belgelerin bulunmaması halinde, adı geçen kişinin ölmüş olması sebebiyle kaydının kapatıldığı, kapalı kayıt üzerinde işlem yapılamayacağı (5490 s. NHK. m. 14/1, Yönetmelik m. 20) nazara alınarak, isim tashihi talebinin bu sebeple reddedilmesi; ancak davada tespit isteğinin bulunduğu da gözetilerek, bu talep bakımından ise, Yönetmeliğin yukarıda değinilen 21"nci maddesinin (2.) fıkrasında yer alan hüküm gereğince, eski kayıtta yer alan bilgiler esas alınmak suretiyle, ... aynı kişi olduğunun tespitine karar verilmesi gerekir. Açıklanan hususlar araştırılmadan eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru bulunmamıştır.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu sebeple yerinde olduğundan kabulü ile hükmün Hukuk Usulü Muhkemeleri Kanununun 428"nci maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 18.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.