MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ

DAVA :Davacı, 15/12/2003-28/04/2008 tarihleri arası dönem için 5.000 TL sendika üyelik ve dayanışma aidatı asıl alacağın davalıdan tahsiline her bir aya ait aidat alacağına, toplu iş sözleşmeleri gereği ödenmesi gereken tarihten itibaren bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faizi oranları üzerinden temerrüt faizi uygulanmasına karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, ... Sendikası ile Korkut Belediye Başkanlığı arasında 15/12/2003-28/04/2008 tarihleri arası dönemi kapsayan toplu iş sözleşmeleri imzalandığını, 2821 sayılı Sendikalar Yasası’nın 61.maddesi ve TİS düzenlemeleri gereğince, üyelik ve dayanışma aidatlarını ödemek suretiyle TİS’ den yararlanmak isteyen işçilerin Sendika’ya ödemesi gereken aidatlarını kesmeyen veya kestiği halde süresi içerisinde Sendika’ya göndermeyen işverenn sorumlu olacağını belirtilerek 15/12/2003-28/04/2008 tarihleri arası dönem için 5.000 TL üyelik ve dayanışma aidatı asıl alacağın bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faizi ile davalıdan tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı usulüne uygun tebligata rağmen cevap dilekçesi vermemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, Sendika’ya üye olan işçilerin davalı ...’de çalıştıkları, taraflar arasındaki Toplu İş Sözleşmesi’nin 15’inci maddesine göre Belediye"nin 2821 sayılı Yasa’nın 61’inci maddesi gereğince kesmeye mecbur olduğu üyelik ve dayanışma aidatlarını her ay keserek işçi ücretlerinin ödendiği günü takip eden 7 gün içinde Sendika’nın bildireceği banka hesabına herhangi bir ihtara lüzum kalmaksızın yatırması gerektiği, ancak davalının bu ödemeleri yapmadığı, Kurum tarafından dönem borçlarının mahkemeye bildirildiği, mahkemeye gönderilen toplam borç miktarını gösterir belgeye göre dava dilekçesinin 30.720,00 TL üzerinden ıslah edildiği gerekçesi ile davanın kabulüne üyelik ve dayanışma aidatı toplamı olan 30.720,00 TL" nin hükümde gösterilen temerrüt tarihlerinden itibaren bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Dava, 2821 Sendikalar Kanunu"nun 61.maddesi uyarınca açılmış bulunan sendika üyelik aidat alacağının tahsili istemine ilişkindir.
Sendikalar Kanunu"nun 61. maddesinin birinci fıkrasında: "İşyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasının, toplu iş sözleşmesi yapılmamışsa veya sona ermişse yetki alan işçi sendikasının yazılı talebi ve aidatı kesilecek sendika üyesi işçilerin listesini vermesi üzerine, işveren sendika tüzüğü uyarınca üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu gereğince sendikaya ödenmesi gerekli dayanışma aidatını, işçilere yapacağı ücret ödemesinden kesmeye ve kestiği aidatın nevini belirterek tutarını ilgili sendikaya göndermeye mecburdur." Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, "Yukarıdaki fıkra gereğince sendika tüzüğüne uygun olarak kesilmesi istenen aidatı kesmeyen işveren ilgili sendikaya karşı kesmediği veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili kuruluşa göndermediği miktar tutarınca genel hükümlere göre sorumlu olduktan başka aidatı sendikaya verinceye kadar bankalarca işletme kredilerini uygulanan en yüksek faizi ödemek zorundadır" denilmektedir.
O halde; 2821 sayılı Sendikalar Kanunu"nun 61/1.maddesine göre bir işyerinde veya işletmede toplu iş sözleşmesi yapmak için 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu"nun 16. maddesi uyarınca yetki belgesi alan işçi sendikası, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve sendikanın banka hesap numarasını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatını kesilmesini ve sendikanın banka hesabına yatırmasını istemesi gerekir. Sendika bu belge ve bilgileri davalı işverene göndermediği takdirde Toplu İş Sözleşmelerinde belirtilen ödeme tarihine göre faiz isteminde bulunamayacaktır.
Borçlar Kanunu"nun "Borçlunun temerrüdü" başlıklı 101. maddesinin birinci fıkrasında "Muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarı ile mütemerrit olur. " İkinci fıkrasında ise "Borcun ifa edileceği gün müttefikan tayin edilmiş veya muhafaza edilen bir hakka istinaden iki taraftan birisi bunu usulen ihbarda bulunmak suretiyle tespit etmiş ise, mücerret bu günün hitamı ile borçlu mütemerrit olur. " hükümleri yer almaktadır.
Toplu İş Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, düzenlenmemiş ise taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir. Dava tarihinden önce sendika tarafından işverenin temerrüde düşürülmesi söz konusu değil ise dava ve ıslah tarihi temerrüt tarihini oluşturmaktadır.
Somut olayda davacı sendika ile davalı işveren arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmeleri’nde sendika aidatlarının ne şekilde ve hangi sürede Sendika adına yatırılacağının düzenlendiği davacı tarafından beyan edilmiş ise de, Toplu İş Sözleşmeleri dosyaya getirtilerek bu husus denetlenmediği gibi, Sendikanın her Toplu İş Sözleşmesi döneminde yasa ve Toplu İş Sözleşmeleri uyarınca üyesi olan işçilerin listesini, Sendika Tüzüğü’ne göre üyelerin Sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatı miktarını ve banka hesap numarasını davalı işverene gönderip göndermediği de anlaşılamamaktadır. Öncelikle mahkemece bu hususlar araştırılmalıdır. Sendika bu belge ve bilgileri davalı işverene göndermediği takdirde Toplu İş Sözleşmelerinde belirtilen ödeme tarihine göre faiz isteminde bulunamayacaktır.
2821 sayılı Sendikalar Kanunu"nun 61/2. fıkrasında sendika üyelik aidatının bir ay içerisinde sendikaya gönderilmesi öngörülmüş ise de; yukarıda açıklandığı şeklide kanunda işverene bir aylık ödeme süresi öngörülmesi temerrüt için yeterli görülmemiş, işverenin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerektiği kabul edilmiştir.Mahkemece yapılacak araştırma sonucunda, TİS’lerde Sendika aidatlarının hangi sürede sendika adına yatırılacağı düzenlenmesine karşın sendika tarafından, açıklanan belge ve bilgilerin işverene gönderilmediği tespit edilir ise, dava tarihinden önce davalının temerrüde düşürüldüğü iddia edilmemesi nedeni ile, dava tarihinden, ıslahla artırılan kısım için ise ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekir.
Bundan başka, Belediye tarafından gönderilen yıllara göre emanete alınan toplam aidat miktarlarını gösteren rakamlar 12’ye bölünmek sureti ile aylık aidat miktarları belirlenerek sonuca gidilmiş ve aylık olarak belirlenen rakamlara faiz yürütülmüş ise de, sendika üye sayısı aylara göre değişebileceğinden yıllık aidat miktarının 12’ye bölünmesi her zaman aylık aidat miktarı açısından doğru sonucu vermeyecektir. Bu nedenle dava konusu dönem için aylara göre aidat ödemek sureti ile TİS‘lerden yaralanan işçilerin sayısı belirlenip, aidat kesinti miktarı tespit edilerek sonuca gidilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 20.03.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.