MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın davalı ... ve .... Kooperatifi yönünden kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ... ile ....Kooperatifi vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Davacı vekili, davalı kooperatif üyesi olan müvekkilinin tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, genel kurulda alınan kararlar uyarınca ödeme yapan ortaklara tapu devri yapılacağı yönünde karar alındığını, bu kararın müvekkili gibi şartlı ortakların kazanılmış haklarını ihlâl ettiğinden iptaline karar verildiğini, kat irtifaklarının davalı arsa malikleri adına kurulduğunu ve tapu devrinin yönetimin keyfine bırakıldığını ileri sürerek, ....ada.... parsel de kayıtlı....numaralı bağımsız bölümün davalı arsa malikleri adına olan kaydının iptali ile müvekkili adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı kooperatif vekili, tapu maliki olmadıklarından kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... vekili, dava dışı .... ile 14.07.1994 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladıklarını, karşı tarafın sözleşmeden doğan haklarını 12.09.2004 tarihinde davalı kooperatife devrettiğini, sözleşmede teslim tarihinin 01.10.1997 olarak kararlaştırıldığını, ek süreler tanınmasına rağmen işin tamamlanamadığını, açılan davalarda tazminat kazandıklarını, sözleşmenin feshine karar verildiğini ve müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın, arsa sahibi davalılar yönünden kabulüne, davalı kooperatif yönünden ise husumet yokluğu nedeniyle reddine dair verilen kararın, davalı ..., davalı Kooperatif ve davacı vekillerince temyizi üzerine, Dairemizin 29.05.2012 tarih ve 2011/4880 E., 2012/3763 K. sayılı ilamıyla, davanın kooperatif ortaklığından kaynaklanması sebebiyle husumetin zorunlu olarak kooperatife yöneltilmesi gerektiği, ayrıca, davacı ortağın kooperatifte, şartlı ortak olduğu da gözetilerek, şartlı ortaklardan alınması gereken ödemeler yönünden parasal yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, arsa sahibi ile kooperatif arasındaki sözleşme ve uygulamalara göre davacı tarafından tapusu istenilen dairenin kooperatife bırakılacak dairelerden olup olmadığı, edimlerini yerine getiren ortaklara kooperatifin istemi üzerine arsa sahiplerince tapuda devir yapılması yönünde bir uygulamanın benimsenip benimsenmediği, böyle bir uygulamanın benimsenmiş olması halinde devirlerde tasfiye protokolüne uyulup uyulmadığı, Kooperatifler Kanunu"nun 23.maddesine göre kooperatifin ortaklar arasında eşitlik ilkesine uygun davranmak zorunluluğu bulunduğundan, diğer ortaklara hangi şartlarda tapu devrinin yapıldığı hususlarında, genel kurul ve yönetim kurulu kararları, kooperatif defter kayıt ve belgeleri üzerinde kooperatif uygulamaları ve mali konularda uzman bir bilirkişi veya bilirkişi kuruluna inceleme yaptırılıp rapor alınarak, sonucuna göre bir karar verilmesi için bozulması üzerine, uyma kararı verilen mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davalı kooperatif üyesi olan davacının, şartlı üyelerden ek ödeme alınması hususundaki genel kurul kararının kesinleşmiş mahkeme kararıyla ortadan kalkması nedeniyle, herhangi bir parasal yükümlülüğünün bulunmadığı, edimlerini yerine getirmiş sayılması gerektiği, bu şekilde davacının üyeliği nedeniyle davalı kooperatife ödemelerini tam ve eksiksiz yaptığı, ödemesi gereken parasal yükümlülüğünün kalmadığı, bozma ilamının diğer davalı arsa sahipleri hakkında verilmediği ve önceki kararının bunlar yönünden kesinleştiği gerekçesiyle, davalı ... ve davalı Kooperatif yönünden davanın kabulü ile 2 numaralı bağımsız bölümün davalı ... adına olan 101/134 payının tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline, diğer davalılar hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararı, davalı ... ve davalı Kooperatif vekilleri ayrı ayrı temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı doğrultusunda inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre, davalı Kooperatif vekilinin tüm, davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Dava, kooperatife karşı yükümlülüklerini yerine getirdiğini ileri süren kooperatif ortağının tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacının şartlı ortak (peşin bedelli) olduğu bozma ilamında da belirtildiği üzere sabittir. Ancak mahkemece, Dairemiz bozma ilamı doğrultusunda inceleme yapılarak karar verilmiş ise de, denetime elverişli olmayan bilirkişi raporu hükme esas alınarak karar verilmiştir.
Şöyle ki, bozma ilamımızla, davaya konu bağımsız bölümün yüklenici kooperatife kalacak dairelerden olup olmadığının araştırılması istenmiş ise de, bu konuya ilişkin bilirkişi raporu ve dosya kapsamından net bir saptama yapmak mümkün değildir. Davalılardan kooperatif ile davalı arsa sahibi ... arasındaki tarihsiz olan ve benimsenen protokole göre, arsa sahibine 6 bağımsız bölüm verileceği kararlaştırılmış olup, bunların bir tanesi dışında hangi bağımsız bölüm olacağı belirtilmemiştir. Bu durumun anılan davalıların beyanı doğrultusunda saptanacağı da muhakkaktır. Bu doğrultuda inceleme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yapılmaması doğru olmamıştır.
Diğer bozma nedeni ise, kooperatifin istemi üzerine arsa sahiplerinin tapuda devir yapılmasını benimseyip benimsemediklerine ilişkindir. Bu konuya ilişkin olarak düzenlenen bilirkişi raporunda ek ödeme yapan ve tapuda devir yapılan üyeler olduğu belirtilmesine rağmen, peşin bedelli olmayan ve peşin bedelli olup da iptal edilen genel kurul kararı doğrultusunda aidat ödemesi yapan ortaklar dışında davacı gibi peşin bedelli olan, iptal edilen.genel kurul kararı doğrultusunda ödeme yapmayan ortaklar bakımından inceleme yapılmadığı gibi mahkemece bu hususa hiç değinilmemiş olması da doğru olmamıştır.
Öte yandan, bu dava ile bağlantılı 13.05.2015 tarih ve 2014/23-68 E., 2015/1332 K. sayılı Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı doğrultusunda, davalı kooperatif ile davalı ... arasındaki bila tarihli protokol hükümleri doğrultusunda, arsa sahibine verilecek para ve bağımsız bölümlerin verilip verilmediği, 847 ada 8 parsel üzerine kaç daire yapıldığı ve yüklenici ile arsa malikleri arasındaki paylaşımın ne şekilde olacağının araştırılmadığı, davaya konu edilen bağımsız bölümün yüklenici kooperatife isabet edecek yerlerden olup olmadığı da araştırılmamıştır.
Bu durumda, mahkemece, yukarıda anılan hususlara ilişkin olarak tüm taraf delilleri üzerinde inceleme yapılarak, gerektiğinde bilirkişi kurulundan rapor veya ek rapor alınarak, oluşacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ : Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı Kooperatif vekilinin tüm, davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı ... yararına BOZULMASINA, davalı ..."dan peşin alınan harcın istek halinde iadesine, aşağıda yazılı onama harcının temyiz eden davalı kooperatiften alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03.07.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.