MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde davacı vekili ile bir kısım davalılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkili ile davalı şirketler arasında hizmet alım sözleşmesi bulunduğunu, sözleşme kapsamında davalı tarafından çalıştırılan dava dışı işçinin müvekkili aleyhine açtığı işçilik alacakları ile ilgili davanın işçi lehine sonuçlandığını ve bu kapsamda müvekkili tarafından dava dışı işçiye icra takibi sonucunda ödeme yapıldığını, yapılan bu ödemeden sözleşme hükümlerine göre davalıların sorumlu olduğunu ileri sürerek, müvekkili tarafından ödenen bedelin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar ... Tem.Teks.Gıda ve Day.Tük.San.Tic.Ltd.Şti., ... Sosyal Hiz.İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti., ... Tem.Gıda Sağ.Hiz.Dağ.San.ve Tic.Ltd.Şti., ... Tem.Gıda Yem.Üret.San.ve Tic.Ltd.Şti., ... İnşaat Tem.Turizm.Tic.AŞ vekilleri, ayrı ayrı davanın reddini istemiş, diğer davalılar davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; her bir davalı kurumun kendi dönemi içinde yer alan işçi alacakları miktarının bilirkişi raporu ile hesaplandığı, yapılan hesaplamanın taraflar arasındaki sözleşmeye, işçiye davacı tarafından ödenen miktara ve iş mahkemesi kararına uygun olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili, davalı ... İnşaat Tem.Turizm.Tic.AŞ vekili, davalılar ... Tem.Teks.Gıda ve Day.Tük.San.Tic.Ltd.Şti. ve ... Temizlik Güv.San.Tic.Ltd.Şti. vekili, ... Sosyal Hiz.İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti., ... Tem.Gıda Sağ.Hiz.Dağ.San.ve Tic.Ltd.Şti. ve ... Tem.Gıda Yem.Üret.San.ve Tic.Ltd.Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, rücuen tazminat istemine ilişkindir. Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş akdinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup, bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı takdirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatili ücreti, UBGT, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Öte yandan, hizmet sözleşmesinin tarafı olan adi ortaklıklar tek kişi olarak düşünülerek sorumluluk hesabında davalı adi ortaklığın payına düşen bedel yönünden, adi ortaklığı oluşturan davalı şirketlerden tahsili yönünde hüküm kurulması gerekirken adi ortaklığı oluşturan her bir davalı şirket için aynı döneme ilişkin mükerrer hesaplama yapılarak hüküm kurulması hatalıdır.
Bu durumda mahkemece, öncelikle dava dışı işçinin işe giriş ve çıkış bildirgeleri ile SGK hizmet dökümünün temini ile davalılar veya davalılar iş ortaklığı nezdinde çalıştığı sürelerin belirlenerek, icra dosyasına toplam ödenen 22.330,77 TL üzerinden ve adi ortaklıklar nezdinde çalışılan süre tek işverende geçmiş gibi değerlendirilerek yukarıda belirlenen ilkeler çerçevesinde, kıdem tazminatı yönünden davalı yüklenicilerin işçiyi çalıştırdığı dönemle sınırlı sorumlu olduğu, yıllık izin ücreti alacağından davalı son yüklenici ... Tem.Gıda Sağ.Hiz.Dağ.San.ve Tic.Ltd.Şti.nin sorumlu olduğu, fazla mesai ücreti alacağı yönünden davalı yüklenicilerin, işçiyi çalıştırdığı döneme isabet eden kısmından sorumlu olduğu gözetilerek bu hususta alınacak bilirkişi raporuna göre hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harçların istek halinde temyiz eden bir kısım davalılara iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 04.10.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.