6. Hukuk Dairesi 2021/556 E. , 2021/550 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde davacı ve davalılar ... Turizm Ser. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. ile ... Seyahat Tur.San. ve Tic.Ltd.Şti. vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkili ile davalı şirketler arasında hizmet alım sözleşmesi bulunduğunu, sözleşme kapsamında davalı tarafından çalıştırılan dava dışı işçinin müvekkili aleyhine açtığı işçilik alacakları ile ilgili davanın işçi lehine sonuçlandığını ve bu kapsamda müvekkili tarafından dava dışı işçiye icra takibi sonucunda ödeme yapıldığını, yapılan bu ödemeden sözleşme hükümlerine göre davalıların sorumlu olduğunu ileri sürerek, 10.732,04 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiş, 19/01/2015 tarihli ıslah dilekçesiyle talebini 683,45 TL artırarak toplam 11.415,49 TL’nin ödeme tarihinden itibaren faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar ... Turz. Ser. Nak. San. Tic. Ltd. Şti., ... Seyahat Tur. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. ve ... Turizm, Taş. Ltd. Şti. vekilleri, ayrı ayrı davanın reddini istemiş, diğer davalılar davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında düzenlenen hizmet alımları tip sözleşmesi uyarınca davacı ile davalılar arasında asıl işveren-altişveren ilişkisinin kurulduğu, alt işveren olan davalı şirketlerin işçinin tazminat ve diğer işçilik alacaklarından sorumlu olduğu, davacının dava dışı işçiye yapmış olduğu ödemelerin tamamını işçiyi çalıştıran davalılardan dava dışı işçinin çalıştığı dönem ve aldığı ücret nazara alınarak talep etme hak ve yetkisinin bulunduğu gerekçesiyle, davacının ıslah talebi de nazara alınarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili, davalılar ... Seyahat Tur. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekili ve ... Turz. Ser. Nak. San. Tic. Ltd. Şti vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, rücuen tazminat istemine ilişkindir. Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir.
Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş akdinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Öte yandan, işçilik alacaklarının tahsili istemiyle açılan dava, davalı yüklenicilere ihbar edilmemiştir. İşçi lehine sonuçlanan karara istinaden başlatılan icra takibinde de davalılar gösterilmediğine göre, dava dilekçesinde talep edilen miktar yönünden dava tarihinden, ıslahla artırılan miktar yönünden ıslah tarihinden itibaren faiz işletilmekle beraber, her bir davalının sorumlu olduğu miktarın ne kadarına dava, ne kadarına ıslah tarihinden itibaren faiz işleyeceğinin de ayrı ayrı gösterilmesi gerekir.
Bu durumda mahkemece yukarıda belirlenen ilkeler çerçevesinde, kıdem tazminatı yönünden davalı yüklenicilerin iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak sorumlu olduğu, ihbar tazminatından davalı son yüklenici ... Seyahat Tur. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. sorumlu olduğu gözetilerek dava ve ıslah tarihi itibarıyla her bir davalının sorumlu olduğu miktarların ayrı ayrı belirlenerek bu hususta alınacak bilirkişi raporuna göre hüküm kurulması gerekirken yazılı gerekçe ile hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 04/10/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.