17. Hukuk Dairesi Esas No: 2016/13808 Karar No: 2019/6056 Karar Tarihi: 14.05.2019
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/13808 Esas 2019/6056 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı yolcu, davalının sigortalısının karıştığı bir trafik kazasında yaralanmıştır. Davacı, 1.000 TL talep etmiş ve yargılama sırasında talebini 193,282.93 TL'ye yükseltmiştir. Mahkeme, davalıdan 135,298.05 TL tahsilatına karar vermiştir. Davacı vekili, karara karşı temyiz etmiştir. Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığından, BK'nın 43. maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması gerektiği belirtilmektedir. Mahkeme, hatır taşımasından söz edebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olması gerektiğini ifade etmiştir. Hatır taşımalarında işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilmelidir. Mahkeme, taşımanın hatır için olup olmadığına, tarafların yakınlığına, varsa hatır için taşımanın kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığına bakılması gerektiğinin altını çizmiştir. Hatır indirimi oranı %20'yi geçemez. Kanun maddeleri: Borçlar Kanunu’nun 43. Maddesi.
17. Hukuk Dairesi 2016/13808 E. , 2019/6056 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki, trafik kazası nedeniyle maddi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacı vekili tarafından yasal süresi içerisinde temyiz edilmekle dosya incelendi, gereği düşünüldü;
-K A R A R-
Davacı vekili, davalının sigortalısının karıştığı tek taraflı kazada, araçta yolcu olan davacının yaralandığını belirterek 1.000,00 TL"nin tahsilini talep etmiş, yargılama esnasında talebini 193.282,93 TL olarak arttırmıştır. Davalı davanın reddini savunmuştur. Mahkemece 135.298,05 TL"nin davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava trafik kazası nedeniyle maddi tazminat talebine ilişkindir. Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda BK"nın 43. maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hatır taşımasından ya da kullanmadan sözedebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının sözkonusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve ödenceden indirim yapılacaktır. Bu bakımdan hatır taşıma ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından sözedilemeyecektir. Ayrıca Hakim tazminattan mutlaka indirme yapmak zorunda değilse de bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir. O halde mahkemece, taşımanın hatır için olup olmadığı, tarafların yakınlığı, varsa hatır için taşımanın kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığı gibi olayın özel şartları göz önüne alınarak araştırma ve inceleme yapılması gerekmektedir. Mahkemece hatır taşıması olup olmadığı, gerekçeleri tartışılmadan hakkaniyet indirimi olarak tazminattan indirim yapılması doğru görülmemiştir. Dairemizin yerleşik uygulamasına göre de hatır indirimi oranı %20"yi geçemeyecektir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 14/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.