Danıştay 2. Daire 2021/16461 Esas 2021/4482 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/16461
Karar No : 2021/4482

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Belediye Başkanlığı - ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU :Danıştay (kapatılan) Onyedinci Dairesinin 05/04/2016 günlü, E:2015/7902, K:2016/2394 sayılı bozma kararına uyularak ... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı davanın reddine ilişkin kararın, davacı tarafından temyizen incelenerek bozulması istenmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem :Dava, Konya ili, Ilgın ilçesinde bulunan işyerinin, işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline ilişkin ...gün ve ...sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince, Ilgın Kaymakamlığı oluruyla oluşturulan Komisyon tarafından davacının otel ve restaurantında gerçekleştirilen 1. denetimde tespit edilen ve 2. denetimde de 15 günlük süre verilmesine rağmen giderilmediği ileri sürülen aykırılıkların, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32 ve 42. maddeleri uyarınca işlem yapılmasını gerektiren türden aykırılıklardan olduğu, İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 5. ve 13. maddeleri uyarınca işlem yapılmasını gerekli kılan türden aykırılıklardan olmadığı anlaşıldığından, tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Danıştay (kapatılan) Onyedinci Dairesinin kararıyla, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacıya ait işyerinde yapılan imalatların İmar hukuku hükümlerine göre yapı tanımına girdiği ve yapı ruhsatı gerektiren imalatlar olduğu, yapılan imalatların onaylı mimari projesinde olmaması nedeniyle ruhsata aykırı olduğu belirtildiği, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 13. maddesinde, mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verileceği, verilen süre içinde tespit edilen noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde ruhsatın iptal edilerek işyerinin kapatılacağının belirtildiği, davacı hakkında bu maddede sayılan usulü işlemlerin yapıldığı ve ruhsatın iptal edildiği anlaşıldığı, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, bu durumda, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmeyerek BOZULMASINA karar verilmiştir.
Bozmaya uyan .... İdare Mahkemesinin ...günlü, E:..., K:...sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, dava konusu işyeri için davaya konu eksikliklerin giderildiğini belirten ...tarihli ...ruhsat numaralı yapı ruhsatı ile ...belge onay tarihli ...numaralı yapı kullanım izin belgesinin dikkate alınmadığı, taşınmaz malikinin ..., kendisinin kiralayan kişi olduğu, kiracı konumunda bulunduğu, usulüne uygun yapı tatil zaptı tutulmadığı, İmar Yasasına uygun işlem yapılmadığı, sorumluluğun malike ait olduğu ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ :Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. .... İdare Mahkemesince verilen ...günlü, E:..., K:...sayılı kararın ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25/11/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.



(X) KARŞI OY :

3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesinde; “Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur. Durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır. Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını ister. Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa, mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir. Aksi takdirde ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina, belediye encümeni veya idare kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir.” düzenlemesi yapılmış;
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 5940 sayılı Kanun'un 2. maddesiyle değişik 42. maddesinin 2. fıkrasında; ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre hesaplanan idari para cezalarının uygulanacağı kuralına yer verilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat ile yapı ruhsatı ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti halinde, izlenecek yol gösterilmiş; ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapı nedeniyle uygulanacak idari para cezası verilmesine istisna getirilmemiş iken; aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa, mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verileceği belirtilerek, bu yapıların ruhsata bağlanmasına imkan tanınmıştır.
3572 İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun'un 4. maddesinde; "... iznin verilmesi için yapılacak beyan ve incelemelerde aşağıda öngörülen genel kriterlere göre düzenlenecek yönetmeliği esas alırlar...
c) Yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere aykırı davranmamak.";
İşyeri Açma ve Çalışma ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 13. maddesinde ise; "İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde kontrol edilir. İşyerinin bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde ruhsat kesinleşir. Kontrol görevini yerine getirmeyen yetkili idare görevlileri hakkında kanuni işlem yapılır.
İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verilir.
Verilen süre içinde tespit edilen noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, ruhsat iptal edilerek işyeri kapatılır. " hükmüne yer verilmiştir.
Anılan bu mevzuat uyarınca; iş yeri ruhsatı alan kişinin ruhsata konu faaliyetini sürdürürken, imar mevzuatına uymak zorunda olduğu, imar mevzuatına aykırılığın doğrudan, işyeri ve faaliyet alanını ilgilendirmesi halinde, bu aykırılığın giderilmesinin işyeri ruhsatın verilmesine ilişkin düzenlemeler uyarınca da istenebileceği anlaşılmaktadır. Ancak buradaki amacın ticari faaliyetin engellemesi değil, kamu güvenliği ve düzenine uymasını sağlamak olduğu açıktır. Yapı ruhsatına aykırılık halinde izlenecek yol da 3194 sayılı Kanun ile gösterilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının işletmekte olduğu Konya ili, Ilgın ilçesi, ...Mahallesi, ...Cadddesi, .... Sokak, No:...adresinde faaliyet gösteren otel ve restaurantın ...günlü ve ...sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile işletildiği, davalı idare tarafından davacıya ait işyerinde, ticari faaliyet konusunu da ilgilendiren ruhsata aykırı imalatlar yapıldığının tespitiyle, yapı tatil tutanağı düzenlendiği, aykırılığın giderilmesi için onbeş gün süre verildiği, verilen süre içerisinde aykırılıkların giderilmemesi üzerine dava konusu işlem ile davacıya ait otel ve restaurantın işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edildiği, söz konusu işlemin iptali istemiyle de bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda; İdare Mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunda, ruhsata bağlanamayacak imalatların davacı tarafından yıkıldığı, ruhsata bağlanabilecek imalatların ise davalı belediye ile projelendirilerek, ruhsat için başvurma sürecinde olduğu, davacıya ait işyerinde yapılan imalatların İmar hukuku hükümlerine göre yapı tanımına girdiği ve yapı ruhsatı gerektiren imalatlar olduğu, yapılan imalatların eklenti niteliğinde olduğu, anılan imalatların yıkılması durumunda mevcut otel binasının faaliyetini sürdürebileceği belirtilmektedir.
Bu durumda, işyeri olarak kullanılan binanın, yapı ruhsata aykırılıklarının tespiti üzerine davacıya süre verildiği, davacı tarafından bir kısım ruhsatsız yapının yıkıldığı ve imara aykırılıkların ruhsata bağlanması için davalı Ilgın Belediyesine başvurulduğu, bu süreç sonunda yine davalı Ilgın Belediyesince, işyerine ilişkin yapı ruhsatının verilmesiyle, tespit edilen aykırılıkların giderilmiş olduğunun idarece de kabul edildiği görüldüğünden, davanın reddi yolundaki Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği oyu ile Daire kararına katılmıyorum.