Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/2491 Esas 2021/2657 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/2491
Karar No : 2021/2657

TEMYİZ EDENLER : I- (DAVALI) : ...Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

II- (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onuncu Dairesinin 23/03/2021 tarih ve E:2019/8938, K:2021/1328 sayılı kararının davacı tarafından esastan, davalı idare tarafından vekalet ücreti yönünden temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının tercüman rehberlik mesleğinden men edilmesine ilişkin Yüksek Disiplin Kurulu kararının ve Profesyonel Tercüman Rehberlik Yönetmeliğinin 34 ve 35. maddelerinin iptali istemiyle açtığı davanın Danıştay Onuncu Dairesinin 24/09/1986 tarih ve E:1985/1245, K:1986/1640 sayılı kararıyla reddedilerek kesinleşmesinden sonra davacı tarafından yargılamanın yenilenmesi yoluyla dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 23/03/2021 tarih ve E:2019/8938, K:2021/1328 sayılı kararı sayılı kararıyla;
2577 sayılı İdarî Yargılama Usulü Kanunu'nun "Yargılamanın yenilenmesi" başlıklı 53. maddesi hükmüne yer verilerek;
Dairelerince verilen davanın reddi yolundaki ...tarih ve E:..., K:...sayılı kesinleşmiş kararla ilgili olarak, davacı tarafından hakkında tesis edilen Yüksek Disiplin Kurulu kararının yok hükmünde olduğunun .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., E:...sayılı kararıyla ortaya konulduğu ileri sürülerek yargılamanın yenilenmesi istenilmekte ise de söz konusu hususun 2577 sayılı Kanun'un 53. maddesinde tahdidî olarak sayılan yargılamanın yenilenmesi sebepleri arasında yer almadığı,
Bu itibarla, bakılan davada 2577 sayılı Kanun'un 53. maddesinde tahdidî olarak sayılan yargılamanın yenilenmesi nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, temyize konu Daire kararında vekil aracılığıyla hukuki yardımda bulunulmasına rağmen vekalet ücretine hükmedilmediği, bu durumun hukuka ve yüksek mahkemenin güncel içtihatlarına aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
Davacı tarafından, dava dilekçesinde, iptali istenen Yönetmeliğin birkaç değişikliğe uğradığı ve en son Turist Rehberliği Kanunu'nun yürürlüğe girmesiyle dava konusunun dışında kaldığı, dava konusu işlemin dayanağı durumunda bulunan 05/11/1985 tarih ve 1985/4 sayılı Disiplin Kurulu kararında imzası bulunan üç kamu görevlisi hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının ...tarih ve S.No. ...sayılı kararı ile mülga 765 sayılı TCK'nun "Görevi İhmal" başlıklı 240.maddesinin ihlal edildiği tespitine yer verildiği ancak Daire kararında bu hususa ilişkin bir değerlendirme yapılmadığı, disiplin kurulu işleminin hileli olduğu, 2577 sayılı Kanun'un 53/1-e bendinde karara etkisi olan hilenin kullanılmasının yargılamanın yenilenmesi sebebi olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI:
Davalı idare tarafından, davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ :Davalı idarenin vekalet ücreti yönünden temyiz isteminin kabulü, davacının temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 53. maddesinin 1. fıkrasında, yargılamanın yenilenmesinin istenebileceği haller tahdidi olarak sayılmış, "Yargılamanın Yenilenmesi Usulü" başlıklı 55. maddesinde de;
"(..) 2. Karşı tarafın savunması alındıktan sonra istekler incelenir ve kanunda yazılı sebepler varsa davaya yeniden bakılarak karar verilir.
3. Yargılamanın yenilenmesi istemleri, kanunda yazılı sebeplere dayanmıyor ise, istemin reddine karar verilir.
4. Yargılamanın yenilenmesi istemlerinde duruşma yapılması, görevli daire veya mahkemenin kararına bağlıdır. (..)" hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan, 2577 sayılı Kanun'un 31. maddesinin yargılama giderleri konusunda yollamada bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "Yargılama giderlerinin kapsamı" başlıklı 323. maddesinde; "Yargılama giderleri şunlardır:
...
ğ) Vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti.(...)" hükmü, 326. maddesinde;
"(1) Kanunda yazılı hâller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verilir.
(2) Davada iki taraftan her biri kısmen haklı çıkarsa, mahkeme, yargılama giderlerini tarafların haklılık oranına göre paylaştırır.(...)" hükmü yer almaktadır.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun "Avukatlık Ücreti" başlıklı 164. maddesinde; "Avukatlık ücreti, avukatın hukukî yardımının karşılığı olan meblâğı veya değeri ifade eder." hükmüne, 168. maddesinin son fıkrasında ise, "Avukatlık ücretinin takdirinde, hukukî yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınır." kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Davacının, yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine ilişkin Daire kararının esasına yönelik temyiz istemi yönünden;
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 2.fıkrasında yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi yukarıda açıklanan Danıştay Onuncu Dairesi kararı esası yönünden Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, kararın anılan kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davalı idarenin, Daire kararında idareleri lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi yönünden temyiz istemine gelince;
2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, temyiz incelemesi sonunda, Danıştayın; kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik ve yanlışlıklar varsa kararı düzelterek onayacağı hükmüne yer verilmiştir. Kanun'un 53. maddesinde, yargılamanın yenilenmesi müessesesi, maddede sayılan sınırlı hallerde, kesinleşmiş hükmün, yine hükmü veren Mahkeme tarafından ortadan kaldırılmasına ve uyuşmazlığın esasının tekrar incelenmesine imkân tanıyan bir kanun yolu olarak düzenlenmiş, kesinleşmiş mahkeme kararlarına karşı gidilebilen bir yol olması nedeniyle de gerek doktrinde gerekse yargısal içtihatlarda "olağanüstü kanun yolu" olarak nitelendirilmiştir.
Mevzuatta, yargılamanın yenilenmesinin istenilmesi halinde aranılacak koşullar ve izlenecek usule ilişkin hükümlere yer verilmiş olmasına karşın, verilecek karar sonucunda ve özellikle koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle söz konusu istemin reddine karar verilmesi halinde, yargılama giderlerinin, bu kapsamda tarafların vekille temsil edilmesi durumunda vekalet ücretinin akıbetinin ne olacağı konusunda açık bir düzenleme bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, 2577 sayılı Kanun'un 55. maddesinde yargılamanın yenilenmesi istemli dilekçenin karşı tarafa tebliğ olunacağı ve karşı tarafın savunması alındıktan sonra istem hakkında karar verileceği hüküm altına alınarak özel bir usul öngörülmüştür. İlgili diğer mevzuatta yargılamanın yenilenmesi istemlerinin reddi halinde vekâlet ücretine hükmedilmesini sınırlandıran veya yasaklayan bir hüküm bulunmadığı gibi, yargı yerlerindeki işlemler ile diğer işlemlerden alınacak avukatlık ücretinin asgarî hadlerini gösteren ve başvuruya konu kararlar döneminde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifelerinde de, vekalet ücretine hükmedilmeyecek olan birtakım haller (örneğin, hükmün açıklanmasına yönelik istemlere ilişkin yargı yerince verilen kabul veya ret kararları) açıkça gösterilmişken, yargılamanın yenilenmesi konusunda bu duruma ilişkin bir kurala yer verilmediği görülmüştür.
Öte yandan, 2577 sayılı Kanun'un 31. maddesinin yargılama giderleri konusunda yollama yaptığı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümleri ile 1136 sayılı Avukatlık Kanunu hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, vekille takip edilen davalarda takdir olunacak vekalet ücretinin de yargılama giderleri kapsamında olduğu ve vekalet ücretinin, avukatın, hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade ettiği, dolayısıyla, uyuşmazlığın çözümünde harcadığı emek ve çabaları mukabilinde hak kazandığı bir bedel olduğu anlaşılmaktadır.
Bu kapsamda, yukarıda yer verilen açıklamalar ışığında, Dairece yapılan yargılama sonucunda, koşulları oluşmadığı gerekçesiyle yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine karar verilmiş olsa da, bu süreçte ilgili dava dilekçesinin kendisine tebliğinden sonra süresi içinde vekili aracılığıyla savunma veren tarafça yapılan hukuki yardımın karşılıksız bırakılamayacağı, dolayısıyla, söz konusu taraf lehine, uyuşmazlığın çözümünde göstermiş olduğu emek ve çabaların karşılığı olarak vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Nitekim, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 24/02/2020 tarih ve E:2020/48, K:2020/62 sayılı kararı da bu yöndedir.
Bu durumda, temyize konu Daire kararındaki, davacının yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine karar verilmiş olmasına ve davalı idare tarafından süresi içerisinde vekil aracılığıyla savunma verilmesine rağmen davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemesine yönelik eksikliğin, yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediği anlaşıldığından, 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 1/b bendi hükmü uyarınca, temyize konu Daire kararının hüküm fıkrasına, "karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 3.600,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine" ibaresi eklenmek suretiyle kararın düzeltilerek onanması gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Tarafların temyiz istemlerinin reddine,
2. Yargılanmanın yenilenmesi isteminin reddine yönelik Danıştay Onuncu Dairesinin 23/03/2021 tarih ve E:2019/8938, K:2021/1328 sayılı kararının hüküm fıkrasına "karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ...-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine" ibaresi eklenmek suretiyle kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 25/11/2021 tarihinde, Daire kararının esası yönünden oybirliği, vekalet ücreti yönünden oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY

X- Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu kararı ile davacı tarafın yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine karar verilmiş, davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinin yargılama giderleri konusunda yollamada bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 323. maddesinde, avukatlık ücretinin yargılama giderlerine dahil olduğu, 326. maddesinde ise, avukatlık ücretinin de aralarında bulunduğu yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği hükümleri yer almıştır.
Dosyanın incelenmesinden, davanın yargılamanın yenilenmesi isteminin reddi ile sonuçlandığı, davacıya ait dava dilekçesinin 08/11/2019 tarihinde davalı idareye e-tebligat yoluyla tebliğ edildiği, davalı idare vekilince yasal süre içerisinde 15/11/2019 tarihinde savunma dilekçesinin sunulduğu görüldüğünden anılan idarenin vekalet ücretine hak kazandığı, kararda lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinde yukarıda aktarılan mevzuata ve hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
Ayrıca, yargılama giderlerinden olan vekalet ücreti hakkında esas hükümle birlikte karar verilmesi, bu haliyle vekalet ücretine de esas hakkında kararı veren Dairece hükmedilmesi gerekmektedir.
Her ne kadar 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde temyiz incelemesinde Danıştayın, kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa kararı düzelterek onayacağı hükmüne yer verilmiş ise de, vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken bu konuda hüküm kurulmamış olmasının maddi hata kapsamında değerlendirilebilecek bir husus olmadığı, Daire kararının davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi yönünden bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.