Danıştay 3. Daire 2018/5328 Esas 2021/5548 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/5328
Karar No : 2021/5548

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av . ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:...K:...sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi ...Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:...K:...sayılı kararının aleyhe olan hüküm fıkrasının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, gayrimenkul satışlarından elde ettiği hasılatını kayıt ve beyan dışı bıraktığı ve yasal defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediği yönünde saptamalar içeren vergi tekniği raporu esas alınarak düzenlenen vergi inceleme raporu uyarınca adına 2012 yılının Ocak ve Haziran dönemleri için re'sen salınan bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ile Ocak ila Eylül, Kasım ve Aralık dönemleri için ayırca re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti : Davacı hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunda, 2012 yıllında ...Otomotiv Turizm İnşaat ve İnşaat Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'ne yapılan 19/01/2012 tarihli iki adet daire satışının kayıt ve beyan dışı bırakıldığı hususu alıcı nezdinde somut ve hukuki anlamda itibar edilebilir şekilde tespit edildiğinden tarhiyatın bu kısmının hukuka uygun olduğu, üç adet gayrimenkul satışı yönünden ise, davacı hakkında düzenlenen vergi tekniği raporu ve vergi inceleme raporlarında bu satışın kayıt ve beyan dışı bırakıldığını ortaya koyan somut bir saptama bulunmadığından tarhiyatın bu kısmının hukuka aykırı düştüğü, usulüne uygun olarak tebliğ edilen yazıyla ilgili yıla ait defter ve belgeler istenildiği halde herhangi bir mücbir sebep olmaksızın incelemeye ibraz edilmediğinden tarhiyatın defter ve belge ibraz edilmemesinden kaynaklanan kısmında hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi yönünden dava reddedilmiş, bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ise azaltılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Başka bir araştırma ve inceleme yapılmaksızın sadece verilen beyannameler dikkate alınarak matrah farkına ulaşılması nedeniyle vergi ziyaı cezasının bir kattan fazlasının hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle davacı istinaf başvurusu bu yönden kabul edilerek Vergi Mahkemesi kararının üç kat vergi ziyaı cezası yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrası kaldırıldıktan sonra üç kat vergi ziyaı cezası bir kata indirilmiş, istinaf başvuruları, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan diğer hüküm fıkralarının kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği gerekçesiyle reddedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Satılan gayrimenkullerin satış değerlerinin tespiti amacıyla Tekirdağ Umumi Emlak Komisyoncuları ve Müşavirler Derneği'ne ve tapu müdürlüklerine yazı yazıldığı, alıcı bilgilerine başvurulduğundan yapılan tarhiyatın ve kesilen üç kat vergi ziyaı cezasının hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın aleyhe olan kısımlarının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ: Kararın, vergi ziyaı cezasının bir kata indirilmesine ilişkin hüküm fıkrasının bozulması, diğer hüküm fıkrasına yöneltilen temyiz isteminin ise reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı adına, gayrimenkul satışından elde ettiği hasılatını kayıt ve beyan dışı bıraktığı ve yasal defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediği yönünden saptamalar içeren vergi tekniği raporu esas alınarak düzenlenen vergi inceleme raporu uyarınca dava konusu tarhiyat yapılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 253. maddesinde, bu Kanun'a göre defter tutmak mecburiyetinde olanların, tuttukları defterlerle üçüncü kısımda yazılı vesikaları ilgili bulundukları yılı izleyen takvim yılından başlayarak beş yıl süre ile muhafaza etmek; 256. maddesinde ise, mükelleflerin muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü defter, belge ve kayıtları muhafaza süresi içinde yetkili makam ve memurların talebi üzerine ibraz ve inceleme için arz etmek zorunda oldukları kurala bağlanmıştır.
Aynı Kanun'un 359. maddesinin (a-2) işaretli bendinde, varlığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerde sabit olduğu halde defter ve belgelerin vergi incelemesi yapmaya yetkili kimselere ibraz edilmemesi "gizleme" eylemi olarak tanımlanmış ve vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter ve belgeleri gizleyenler hakkında 359. madde hükümlerinin uygulanacağı kuralına yer verilmiş, 344. maddesinin 3. fıkrasında ise vergi ziyaına 359. maddedeki fiillerle yol açılması halinde vergi ziyaı cezasının üç kat uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin matrahı yönünden bağlı bulunduğu 2012 yılı için yapılan gelir vergisi tarhiyatının azaltılmasına ilişkin ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına yöneltilen istinaf başvuruları ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla kesin olarak reddedildiğinden Vergi Mahkemesince yazılı gerekçeyle bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin azaltılmasına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen davalı idare istinaf talebinin reddinde sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
Vergi Usul Kanunu'nda, vergi ziyaı cezasının ziyaa uğratılan verginin kaç katına göre hesaplanacağı, eylemin niteliğine göre tayin edilmiş olup, ibraz yükümlüğünü yerine getirememesine neden gösterdiği durumları kanıtlayamayıp, zorlayıcı bir nedene bağlı olmaksızın defter ve belgeleri incelemeye yetkili olanlara ibraz etmeyen ve bu eylemi yukarıda yer verilen 359. madde kapsamında bulunan davacı adına, ziyaa uğratılan verginin üç katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığından ve uyuşmazlığın niteliği, matrahın bulunuş şekli ve benzeri sebepler cezanın üç kattan bir kata indirilmesini hukuka uygun kılmayacağından, Vergi Dava Dairesince üç kat vergi ziyaı cezasının bir kata indirilmesine ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen kabulüne,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının; üç kat vergi ziyaı cezasının bir kata indirilmesine ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3. Kararın, bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 25/11/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi