Danıştay 8. Daire 2018/1209 Esas 2021/5706 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/1209
Karar No : 2021/5706


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av…..
KARŞI TARAF (DAVALI) : …. Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ….

İSTEMİN KONUSU : …. Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…., K:…. sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: … Çimento San. ve Tic. A.Ş ünvanlı şirketin tüm aktif ve pasifleri ile birlikte kül halinde davacı …. Çimento San. ve Tic. A.Ş ile birleşmesi nedeniyle devrolunan şirkete ait 33 adet maden ruhsatının yeni isimleri uyarınca değiştirilmesi ile yeni işletme ruhsat ve izinlerinin verilmesi isteminin davalı idarece her bir ruhsat yönünden ... TL işletme ruhsat taban bedeli istenilmesine ilişkin işlemin ruhsat bedeli ödenmesine ilişkin kısmının iptali ile anılan işlem nedeniyle ödenmek zorunda kalınan ... TL nin yasal faiziyle birlikte ödenmesi istenilmektedir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacı tarafından her ne kadar bu işlemin bir devir işlemi olmadığı ve bu yüzden de yeniden ruhsat taban bedeli ödenmemesi gerektiği ileri sürülmüş ise de, … Çimento San. ve Tic. A.Ş ünvanlı şirket ile … Çimento San. ve Tic. A.Ş ile birleşmesi sonucunda …. Çimento San. ve Tic. A.Ş adına düzenlenmiş bulunan 33 adet ruhsatın … Çimento San. Ve Tic. A.Ş adına yani başka bir tüzel kişilik adına düzenlenmesi istemi 3213 sayılı Maden Kanununun 13. maddesinin 4. fıkrası kapsamında kalan bir devir işlemi olduğundan dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, maden ruhsatlarının devrinin olmadığı, şirketin unvanının değiştiği, şirket birleşmelerinde ruhsat taban bedeli alınamayacağı, her bir ruhsat için ödenmesi gereken ruhsat bedelinin iki kez ödendiği, tesis edilen işlemin yasal dayanağı olmadığı, idarece unvan değişikliğinin ruhsat devri gibi görüldüğü, ancak şirket birleşmesinin gerçekleştiği, işlem tarihinde yürürlükte olan Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliğinin 80. maddesinin 4. fıkrası uyarınca ruhsat sahasını devredenin devrettiği ruhsata ilişkin ödediği teminatı geri aldığının düzenlendiği, böylelikle bir ruhsat için bir teminatın dosyada bulunduğu, Harçlar kanunu 123. maddesinin 3. fıkrası uyarınca ruhsat taban bedeli alınmadan ruhsatların şirketleri adına tescil edilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, devir işleminin Maden Kanununda şeklen tanımlanmış bir işlem olmadığı, devrin işletme ruhsatının bir gerçek veya tüzel kişiden bir başka gerçek veya tüzel kişiye geçmesi olduğu, … Çimento San ve Tic .A. Ş' nin bir tüzel kişilik olup, … Çimento San. ve Tic. A. Ş' nin farklı bir tüzel kişilik olduğu, şirket birleşmesi, icradan satış, kısmi bölünme veya tam bölünme, ayni sermaye gösterme gibi durumlarda sadece müracaat sırasında yatırılması gereken işletme ruhsat taban bedelinin yatırılmasının istenildiği, ruhsat bedelinin iki katı tutarındaki devir bedelinin bu tür müracaatlar için alınmadığı, davacı tarafından yapılan işlemin bir unvan değişikliği olduğu iddia edilse de, unvan değişikliklerinde tüzel kişilikte bir değişikliğin olmadığı, Genel Müdürlüğe verilen ticaret sicil gazetesinde de unvan değişikliğinden değil şirket birleşmesinden söz edildiği, idarelerince şirket birleşmesinden değil, şirket birleşmesi nedeniyle talep edilen tescil işlemi nedeniyle işletme ruhsat taban bedeli alındığı,işletme ruhsat taban bedelinin Maden Kanununa tabii bir uygulama olduğu, Harçlar Kanununa tabii bir uygulama olmadığından anılan bedelden müstesna olunamayacağı, işlem ile harç değil ruhsat bedeli alındığı, ruhsat bedelinin iki defa iddiasına yönelik olarak da, Maden Kanunu gereği ruhsat bedellerinin her yıl ocak ayı sonuna kadar bir defa ödeneceğinin düzenlendiği, davacı tarafından ödemesi yapılan işletme ruhsat taban bedelinin ise kendi talepleri nedeniyle tescil işlemi için ödendiği, dolayısıyla iki defa ödemeden söz edilemeyeceği, işlemin yasal dayanağının Maden Kanununun 13. maddesinin 4. fıkrasında kanunda düzenlendiği belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : … Çimento San. ve Tic. A.Ş ünvanlı şirketin tüm aktif ve pasifleri ile birlikte kül halinde davacı … Çimento San. ve Tic. A.Ş ile birleşmesi nedeniyle devrolunan şirkete ait 33 adet maden ruhsatının yeni isimleri uyarınca değiştirilmesi ile yeni işletme ruhsat ve izinlerinin verilmesi isteminin davalı idarece her bir ruhsat yönünden …. TL işletme ruhsat taban bedeli istenilmesine ilişkin işlemin ruhsat bedeli ödenmesine ilişkin kısmının iptali ile anılan işlem nedeniyle ödenmek zorunda kalınan 348.414,00 TL nin yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılan davada, davalı idarece işleme dayanak gösterilen Maden Kanununun 13. maddesinin 4. fıkrasında, "Ruhsat birleştirme, izin alanı değişikliği, ihale, küçük alanların ihalesi, devir talepleri, işletme ruhsatı ve süre uzatımı taleplerinde işletme ruhsat taban bedelinin genel bütçeye yatırıldığına dair belge ve 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge ile müracaat edilir." hükmüne yer verilerek, ne tür işlemlerden işletme ruhsat bedeli alınacağının Kanunda sayma yolu ile belirtildiği, davalı idarece şirket birleşmesi nedeniyle değil şirket birleşmesi sonucu tescil işlemi nedeniyle bedel alındığı belirtilse de, anılan maddenin tescil işlemlerinden ruhsat taban bedeli alınacağı yönünde bir düzenleme de içermediği, Maden Kanunun 7. maddesinin 1. fıkrasının son cümlesindeki "Bu kanun dışında madencilik faaliyetleri ilgili yapılacak hier türlü kısıtlama ancak kanun ile düzenlenir." hükmü uyarınca da Maden Kanunun 13. maddesinde açıkça düzenlenmeyen bir konu nedeniyle davacı şirketten ruhsat taban bedeli alınmasının hukuka uygun olmadığı, şirketlerden … Batı Çimento San. ve Tic. A.Ş' nin, Limak Çimento San. ve Tic. A.Ş. bünyesine bir bütün halinde devrolduğu, bu durumun da kanun uyarınca bir devir işlemi olarak nitelendirilemeyeceği, her ne kadar iki farklı tüzel kişilik olsa da ruhsatların (eski) sahibi olan ... Çimento San. ve Tic. A.Ş' nin, birleşilen şirketin içinde bulunduğu düşüncesiyle temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, … tarihinde oybirliği ile karar verildi.