Esas No: 2021/13011
Karar No: 2022/204
Karar Tarihi: 12.01.2022
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2021/13011 Esas 2022/204 Karar Sayılı İlamı
9. Hukuk Dairesi 2021/13011 E. , 2022/204 K."İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 8. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ :ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 38. İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının ... Ders Aletleri Yapım Merkezi Müdürlüğünde alt işveren işçisi statüsünde çalışmakta iken, 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 127. maddesiyle 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23.ve 24.maddeleri gereğince sürekli işçi statüsüne geçmeye hak kazandığını, taraflar arasında 02.04.2018 tarihinde bireysel iş sözleşmesi imzalandığını, işveren tarafından 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ nin 23. maddesi ile sürekli işçi statüsüne geçmeye hak kazanan işçilere, üretime sağladıkları katkı nedeniyle, döner sermayeden ödenmesi gereken üretime teşvik priminin ödenmediğini, kurum nezdinde çalışan sürekli işçi statüsünde bulunan diğer personele üretimi teşvik primi ödendiğini, 3423 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince Milli Eğitim Bakanlığına bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, döner sermaye işletme faaliyetlerinden elde edilecek kârın, en çok üçte birinin, bu kârın gerçekleşmesini sağlayan personele, üretimi teşvik primi olarak dağıtılmakta olduğunu, bu konuda ... tarafından yönetmelik yayınlandığını, yönetmeliğin 5/8.maddesinin "öğrenci ile yüz yüze eğitim yapmayan, ancak ders araç gereci üreten, basım, sınav ve değerlendirme hizmetlerini yürüten veya benzeri hizmetlerde, eğitime katkı sağlamak amacıyla katılan işletmelerde, personelin tamamı üretimi teşvik primi almaya hak kazanır" şeklinde olduğunu, davacının kuruma bağlı ders aletleri yapım merkezinde çalışmakta olduğunu, dolayısıyla üretimi teşvik primi almaya hak kazandığını ileri sürerek alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, ilgili yönetmelikte personel tanımının "bünyesinde Döner Sermaye İşletmesi bulunan okul veya kurumun, kadrosunda olan veya atamaya yetkili makam tarafından, bu işletmede fiilen çalışmak üzere görevlendirilen ve döner sermaye faaliyetlerine katkıda bulunan, 14.07.1965 tarihli ve 657 sayılı DMK ile 22.05.2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa tabi kişileri" ifade ettiğini, 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23.maddenin 6.fıkrasında, geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, YHK tarafından karara bağlanan ve süresi sona erecek Toplu İş Sözleşmesi'nin anılan madde kapsamında yer alan idarelerce sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilerin, ücreti ile diğer mali sosyal haklarının belirlenmesinde, emsal alınacağı ve ücret ile diğer mali ve sosyal hakların bu Toplu İş Sözleşmesi'nin uygulanması suretiyle oluşacak ücret ile diğer mali ve sosyal haklarından fazla olamayacağının düzenlendiğini, davacının 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen 23. maddesi gereğince 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, davacının sürekli işçi kadrosuna geçirilirken düzenlenen bireysel iş sözleşmesinde ve Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca açıklanan, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname geçici 23.maddesinde üretimi teşvik primine ilişkin herhangi bir hüküm bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince toplanan deliller, tanık beyanı ve bilirkişi raporuna göre davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
20.11.2017 tarih ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (01.02.2018 tarih ve 7079 sayılı Kanun’un 118. maddesi aynen kabul edilen) 127. maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmün Kararname’ye eklenen geçici 23. maddesinde maddede belirtilen kamu idareleri ve bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar ile ve yine maddede belirtilen idarelerin merkez ve taşra teşkilatlarında, 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 04.12.2017 tarihi itibariyle çalışmakta olanların, maddede öngörülen şartları taşımaları, yazılı olarak başvurmaları ve yapılacak sınavda başarılı olmaları kaydıyla sürekli işçi kadrolarına geçirilecekleri düzenlenmiştir.
Aynı düzenlemeye göre, “sürekli işçi kadrolarına geçirileceklerin kadroları, başka bir işleme gerek kalmaksızın geçiş işleminin yapıldığı tarih itibariyle sürekli işçi unvanı ile ihdas edilmiş sayılır. İhdas edilen kadrolar ilgili idarelerce adedi, bütçe ve teşkilatı ile birimi/yerleşim yeri belirtilmek suretiyle geçiş işlemlerinin yapıldığı tarihten itibaren iki ay içinde Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığına bildirilir. Sözleşmeleri askıya alınanlar ile askerde bulunanların kadroları hariç olmak üzere bu şekilde ihdas edilen sürekli işçi kadroları, herhangi bir sebeple boşalması halinde hiçbir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır” (375 sayılı KHK, geçici m. 23/4).
696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23. maddesine göre, “sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden, geçiş işlemi yapılırken mevcut işyerinin girdiği işkolunda kurulu işyerinden bildirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki idarelerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu iş sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamaz. Sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden; geçişten önce toplu iş sözleşmesi bulunmadığından kadroya geçirildiği tarihte yürürlükte olan bireysel iş sözleşmesi hükümlerinin geçerli olduğu işçiler ile geçiş işleminden önce yapılan ve geçişten sonra yararlanmaya devam ettiği toplu iş sözleşmesi bulunmakla birlikte bu madde kapsamındaki idarelerde alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitiminden önce toplu iş sözleşmesi sona eren işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki idarelerde geçisten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesine göre belirlenir. Bu madde kapsamındaki idarelerde; 6356 Sayılı Kanunun geçici 7 inci maddesinde belirtilen mevcut işyerleri bakımından anılan Kanuna uygun olarak yetki başvurusunda bulunulabilir, ancak geçişi yapılan işçiler için yeni tescil edilen işyerlerinde, geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin sona erme tarihinden sonra yetki başvurusunda bulunulabilir”.
696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen geçici 24. maddesinde ise, il özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde çalışanların mahalli idareler ve birlikleri tarafından kurulacak şirketlerde işçi statüsünde çalıştırılmaları öngörülmüş; şirketlerde çalıştırılacakların ücret ile diğer mali ve sosyal hakları konusunda 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin geçici 23. maddesi hükümlerine paralel düzenlemelere yer verilmiştir.
696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kararname'ye eklenen geçici 23 ve 24. maddeleri uyarınca sürekli işçi kadrolarına geçirileceklerin istihdam edilmesine esas hizmet alım sözleşmeleri, geçiş işleminin yapıldığı tarih itibariyle feshedilmiş sayılır. Yükleniciler tarafından istihdam edilip de sınavla sürekli işçi kadrolarına geçen işçilerin ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının yeni süreçte Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu iş sözleşmesinin uygulanması ile oluşan ücret ile diğer mali ve sosyal haklardan fazla olamayacağına ilişkin yukarıda belirtilen açık ve emredici yasal düzenleme ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin geçici 23. maddesi uyarınca idarelerce sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilerin ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacak Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek Toplu İş Sözleşmesine göre ücret zamları ise;
"01.01.2018- 30.06.2018 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 01.01.2018 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır. Ancak bu dönemde verilmiş bir ücret zammı varsa %4(yüzde dört)’ten mahsup edilir.
01.07.2018-31.12.2018 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 30.06.2018 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2018 tarihinden itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır.
01.01.2019-30.06.2019 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 01.01.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren % 4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır.
01.07.2019-31.12.2019 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 30.06.2019 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2019 tarihinden itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır.
01.01.2020-30.06.2020 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 01.01.2020 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine aynı tarihten itibaren %4(yüzde dört) oranında zam yapılmıştır."
01.07.2020-31.10.2020 tarihleri arası ücret zammı: İşçilerin 30.06.2020 tarihinde almakta oldukları günlük çıplak ücretlerine 01.07.2020 tarihinden itibaren %4 (yüzde dört) oranında zam yapılmıştır." şeklinde belirlenmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, davacının davalıya ait Ders Aletleri Yapım Merkezi Müdürlüğü'nde alt işveren nezdinde temizlik işçisi olarak çalışırken 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca kadroya alındığı, davacıyla yeni bireysel iş sözleşmesi imzalandığı, bireysel iş sözleşmesinin 7. maddesi son bendinde Kamu İhale Kurumunda (İKN:2016/427737) kayıt numarası ile kayıtlı ihale neticesinde, yüklenici firma ile yapılan sözleşmeye ait teknik ve idari şartnamede belirtilen hususlara göre ücret ve sosyal hakların uygulanmasına devam edileceği, 12. maddesinde bu hizmet akdinde bulunmayan ve tereddüde düşülen konularda, ilgili mevzuat hükümleri ile Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü veya işveren vekilinin yazılı veya sözlü talimatlarının uygulanacağı düzenlemesi bulunduğu, dava konusu üretimi teşvik primi alacağı yönünden davalı tarafın Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne yazı ile görüş istediği ve cevabi yazıda hizmet sözleşmesinde bu yönde bir düzenleme bulunmadığı gerekçesiyle olumsuz görüş bildirildiği belirlenmiştir. Davacıyla yapılan sözleşmede Döner Sermaye Yönetmeliğine göre yapılacak herhangi bir ödemeden bahsedilmediği gibi yukarıda açıklanan 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin geçici 23. maddesi gereği başkaca herhangi bir ödeme yapılamayacağı, yasaya göre ücret ve diğer haklarının tamamıyla ödendiği anlaşıldığından davanın reddi yerine kabulü isabetsiz olmuştur.
SONUÇ: Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine 12.01.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.