Danıştay 6. Daire 2018/8161 Esas 2021/13116 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/8161
Karar No : 2021/13116

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- … Bakanlığı/…
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
2- …Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAFLAR (DAVACILAR): 1- … 2- …
3- …
VEKİLİ : Av. …


İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Isparta ili, Merkez, … Mahallesi, … ada, … ve …parsel sayılı taşınmazların da bulunduğu alanın kent meydanı olarak belirlenmesi yönünde yapılan koruma amaçlı 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonuna ilişkin parselin maliki olan davacı tarafından, adı geçen parselin imar planında 'park ve meydan alanı' olarak düzenlenmesine ilişkin … tarihli, … sayılı Isparta Belediye Meclisi kararına yapılan itirazın reddine ilişkin … tarihli, …sayılı Isparta Belediye Meclisi kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:.., K:… sayılı kararda; yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen rapor ve dosyanın birlikte incelenmesinden, kente rekreasyon işlevi olan bir meydan kazandırılmasının kamu yararına katkı sağlayacağı, ancak farklı bir yapı adasında yer alan ve davacı parselin de bulunduğu alanın meydana dahil edildiği, planla oluşturulmak istenen meydanın gerek fonksiyonu ile formu arasında yakın bir ilişki kurulmaması, gerekse büyüklük, kullanım, sokakla ilişkisi, stil, baskın fonksiyon, mimari form, yerleşim gibi hususlarda planlama ve tasarım endişesi taşımadığı, kamulaştırma nedeniyle kamu yararı açısında dengesizlik oluşturacağından dava konusu işlemde şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığından dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
… Belediye Başkanlığı tarafından , dava konusu planın korunması gerekli yapıların vurgulanması amacıyla ve mevcutta oluşan meydanın genişletilmesiyle kente bir meydan kazandırılması amacıyla yapıldığı ileri sürülmektedir.
… Bakanlığı tarafından, bakanlıkların Devlet tüzelkişiliğini temsil ettiği ve aynı tüzelkişilik içinde yer alan bakanlıkların aralarındaki uyuşmazlıkların çözümü için ayrı taraf sıfatıyla bu uyuşmazlıkları yargı önüne taşımalarının mümkün olmadığı, söz konusu değişiklikle meydan ve park alanı birlikteliği sağlanarak oluşturulan açık alan kullanımı ile yolun batısında kalan kentsel sit alanı ve geleneksel dokunun algılanabilirliğinin artırıldığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Isparta ili, … Mahallesi, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmazların imar planlarında ticaret ve turizm alanı olarak belirlenmiş ve fiilen yapılaşmış, taşınmazın bulunduğu alanda Isparta Merkez Kentsel Sit Alanı Koruma Amaçlı 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun … tarihli, …sayılı kararı ile uygun bulunmuş ve Isparta Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla onaylanmış, bu planlarda dava konusu taşınmaz ticaret ve turizm alanı olarak belirlenmiş, Isparta Belediye Meclisinin … tarihli, …kararı ile kente bir meydan kazandırılması ve mevcutta oluşan meydanın genişletilmesi amacıyla 1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planında revizyon yapılması üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Ayrıca dava konusu taşınmaza komşu … ada, … parsel sayılı taşınmazın park ve meydan yeri olarak belirlenmesine ilişkin Isparta Belediye Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı ve bu karara karşı yapılan itirazın reddine ilişkin … tarih ve …sayılı kararın iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:.. sayılı kararıyla, uyuşmazlık konusu taşınmazın "etkileme - geçiş bölgesi" içerisinde yer aldığı için koruma amaçlı imar planı kapsamında kaldığı ve Isparta kent merkezinin "meydan" ihtiyacı ve kamu kullanımına açık kent merkezindeki boşlukların sınırlı olduğu hususları dikkate alındığı, kente rekreasyon işlevi olan bir meydan kazandırılmasının kamu yararına uygun olacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, anılan karar Danıştay Altıncı Dairesinin 12/09/2017 tarihli, E:2015/10521, K:2017/6080 sayılı kararıyla onanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının ve Dairemizin E:2018/111, E:2018/4367 ve E: 2018/7817 sayılı dosyalarının beraber incelenmesinden, dava konusu alanın kentsel sit alanında kaldığı, kent merkezinde meydana ihtiyaç olduğu, bu doğrultuda ilk olarak Isparta Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla onaylan imar planlarında …adanın kent meydanı olarak belirlendiği, Isparta Belediye Meclisinin … tarihli, …sayılı kararı ile yapılan imar planı değişikliği ile önceden belirlenen kent meydanına dava konusu taşınmazın bulunduğu komşu … adanın eklenerek büyütüldüğü görülmektedir.
Dairemizin E:2018/111 sayılı dosyasında bulunan bilirkişi raporunda, "Meydan düzenlemesinin bölgenin tarihi ve kültürel kimliğini ortaya çıkaracak düzenlemelere olanak sağlamak, yöre halkının sosyal ve ekonomik gelişimine katkıda bulunmak" amacıyla yapıldığı belirtilmektedir. Isparta (Merkez) Kentsel Sit Alanı ve Etkileme Geçiş Bölgesi bütününde söz konusu imar planının yapılması, anılan nedenlerle zorunlu görülmektedir. Isparta kent merkezinin "meydan" ihtiyacı ve kamu kullanımına açık kent merkezindeki boşlukların sınırlı olması göz önünde bulundurulduğunda, kente rekreasyon işlevi olan bir meydan kazandırılmasının kamu yararına katkı sağlayacağı, planda öngörülen meydanın birden fazla caddeyle bağlantısı, toplu taşıma olanaklarına yakınlığı, yeterli görüş alan genişliği ve çeşitliliği, çevresindeki ticari alan kullanımları ve yoğunluğu, kent merkezindeki diğer kentsel açık alanlara ve kentsel donatılara yakınlığı ve bağlantısı, kentsel sit alanına yakınlığı vb. dikkate alındığında, konumunun şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygun olduğu, ayrıca, söz konusu meydana ek trafik sinyalizasyon düzenlemelerine gerek kalmaksızın, mevcut düzenlemelerle meydana açılan her akstan yayaların kolaylıkla erişebileceği" şeklinde tespitlerin bulunduğu fakat dava dosyası ve diğer E:… ve E: … sayılı dosyalarda karara esas alınan bilirkişi raporlarında " İmar planlarında kent meydanları belirlenirken dikkat edilmesi gereken hususlar dikkate alınmadan farklı bir yapı adasında yer alan ve davacı parselinin de bulunduğu alanın meydana dahil edildiği, planla oluşturulmak istenen meydanın fonksiyonu ile formu arasında yakın bir ilişki kurulmadığı, gerek biçimsel kurgunun ihtiyaçlara uygun olmadığı büyüklük, kullanım, sokakla ilişkisi, stil, baskın fonksiyon, mimari form, yerleşim gibi hususlarda planlama ve tasarım endişesi taşımadığı" şeklinde tespitlerin yer aldığı, davacının taşınmazı ve bulunduğu bölge açısından taşıdığı olumsuzlukların neler olduğunun somut olarak ortaya konulmadığı görülmektedir.
Bu durumda, söz konusu raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi yeni bir bilirkişi heyeti oluşturularak rapor da alınmak suretiyle karar verilmesi gerekirken, bahsi geçen çelişkili durum giderilmeksizin verilen temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalıların temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 29/11/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.