Danıştay 6. Daire 2018/4367 Esas 2021/13115 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/4367
Karar No : 2021/13115

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR): 1- … Bakanlığı/…
VEKİLİ : Av. …
2- … Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Isparta ili, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın da bulunduğu alanın kent meydanı olarak belirlenmesi yönünde yapılan koruma amaçlı 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı revizyonuna ilişkin … tarihli, … sayılı Isparta Belediye Meclisi kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen raporun ve dosyanın birlikte incelenmesinden, kente rekreasyon işlevi olan bir meydan kazandırılmasının kamu yararına katkı sağlayacağı, ancak farklı bir yapı adasında yer alan davacı parselinin de bulunduğu alanın meydana dahil edildiği, planla oluşturulmak istenen meydanın gerek fonksiyonu ile formu arasında yakın bir ilişkisinin kurulmaması, gerekse büyüklük, kullanım, sokakla ilişkisi, stil, baskın fonksiyon, mimari form, yerleşim gibi hususlarda planlama ve tasarım endişesi taşıması, kaldırılan fonksiyonlar için yatırımcı bakanlık olan Sağlık Bakanlığından görüş alınmaması ve eşdeğer yeni bir alanın ayrılmaması nedeniyle dava konusu planlarının şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve ilgili yönetmeliğe aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka uygunluk bulunmadığından dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: Davalı idarece eşdeğer alanın dava konusu taşınmazın bulunduğu saha ile ilişkisinin ortaya konulamadığı, davacı idarenin kendi mevzuatı uyarınca Hazinenin mülkiyetinde bulunan taşınmazlarla ilgili imar planına ilişkin idari davaları takiple görevli olduğu açıklamasıyla Mahkeme kararının ve dayandığı gerekçenin, hukuk ve usule uygun olduğu, kararın kaldırılmasını gerektirecek bir nedenin bulunmadığı ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
… Belediye Başkanlığı tarafından , dava konusu planın korunması gerekli yapıların vurgulanması amacıyla ve mevcutta oluşan meydanın genişletilmesiyle kente bir meydan kazandırılması amacıyla yapıldığı, yapılan değişiklik ile kamu elinde olan taşınmazın yine kamu kullanımına yönelik olarak planlandığı, mevcut sağlık tesisleri için eşdeğer alan ayrıldığı ileri sürülmektedir.
.. Bakanlığı tarafından, bakanlıkların Devlet tüzelkişiliğini temsil ettiği ve aynı tüzelkişilik içinde yer alan bakanlıkların aralarındaki uyuşmazlıkların çözümü için ayrı taraf sıfatıyla bu uyuşmazlıkları yargı önüne taşımalarının mümkün olmadığı, söz konusu değişiklikle meydan ve park alanı birlikteliği sağlanarak oluşturulan açık alan kullanımı ile yolun batısında kalan kentsel sit alanı ve geleneksel dokunun algılanabilirliğinin artırıldığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Dava konusu taşınmaz üzerindeki mevcut binanın Sağlık Bakanlığı tarafından kullanıldığı, binada tadilat yapıldığı ve mevcut kullanım doğrultusunda planlama yapılması gerektiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 101. maddesi uyarınca Hazine malları konusunda genel yetkili kuruluş Milli Emlak Genel Müdürlüğü olup anılan Genel Müdürlük aynı Kararnamenin 99. maddesinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının hizmet birimleri arasında sayıldığından ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 1. maddesinin 19. fıkrası uyarınca, davacı Isparta Defterdarlığı yerine, Isparta Valiliğinin davacı olarak alınması suretiyle, gereği görüşüldü:


İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Hazineye ait Isparta ili, …Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaz Sağlık Bakanlığına tahsis edilmiş ve imar planlarında ticaret alanı olarak belirlenmiş iken taşınmazın bulunduğu alanda Isparta Merkez Kentsel Sit Alanı Koruma Amaçlı 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun … tarihli, … sayılı kararı ile uygun bulunmuş ve Isparta Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla onaylanmış, bu planlarda dava konusu taşınmaz resmi kurum alanı olarak belirlenmiştir. Isparta Belediye Meclisinin … tarihli, …kararı ve Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun … tarihli, … kararı ile kente bir meydan kazandırılması ve mevcutta oluşan meydanın genişletilmesi amacıyla 1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planında revizyon yapılması üzerine bakılan dava açılmıştır.
Ayrıca dava konusu taşınmaza komşu … ada, … parsel sayılı taşınmazın park ve meydan yeri olarak belirlenmesine ilişkin Isparta Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ve bu karara karşı yapılan itirazın reddine ilişkin … tarih ve … sayılı kararın iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla, uyuşmazlık konusu taşınmazın "etkileme - geçiş bölgesi" içerisinde yer aldığı için koruma amaçlı imar planı kapsamında kaldığı ve Isparta kent merkezinin "meydan" ihtiyacı ve kamu kullanımına açık kent merkezindeki boşlukların sınırlı olduğu hususları dikkate alındığı, kente rekreasyon işlevi olan bir meydan kazandırılmasının kamu yararına uygun olacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, anılan karar Danıştay Altıncı Dairesinin 12/09/2017 tarihli, E:2015/10521, K:2017/6080 sayılı kararıyla onanmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin "İmar planları değişiklikleri" başlıklı 26. maddesinin 3. fıkrasının (a) bendinde "İmar planlarında bulunan sosyal ve teknik altyapı alanlarının kaldırılması, küçültülmesi veya yerinin değiştirilmesine dair plan değişiklikleri zorunluluk olmadıkça yapılmaz. Zorunlu hallerde böyle bir değişiklik yapılabilmesi için: imar planındaki durumu değişecek olan sosyal ve teknik altyapı alanındaki tesisi gerçekleştirecek ilgili yatırımcı Bakanlık veya kuruluşların görüşü alınır." düzenlemesine yer verilmiştir.


HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının ve Dairemizin E:2018/111, E:2018/7817 ve E: 2018/8161 sayılı dosyalarının beraber incelenmesinden, dava konusu alanın kentsel sit alanında kaldığı, kent merkezinde meydana ihtiyaç olduğu, bu doğrultuda ilk olarak Isparta Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ve Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun … tarihli, … sayılı kararı ile onaylan imar planlarında 440 adanın kent meydanı olarak belirlendiği, Isparta Belediye Meclisinin … tarihli, … kararı ve Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun … tarihli, … kararı ile yapılan imar planı değişikliği ile önceden belirlenen kent meydanına dava konusu taşınmazın da bulunduğu komşu … adanın eklenerek büyütüldüğü görülmektedir.
Dairemizin E:2018/111 sayılı dosyasında bulunan bilirkişi raporunda, "Meydan düzenlemesinin bölgenin tarihi ve kültürel kimliğini ortaya çıkaracak düzenlemelere olanak sağlamak, yöre halkının sosyal ve ekonomik gelişimine katkıda bulunmak amacıyla yapıldığı belirtilmektedir. Isparta (Merkez) Kentsel Sit Alanı ve Etkileme Geçiş Bölgesi bütününde söz konusu imar planının yapılması, anılan nedenlerle zorunlu görülmektedir. Isparta kent merkezinin "meydan" ihtiyacı ve kamu kullanımına açık kent merkezindeki boşlukların sınırlı olması göz önünde bulundurulduğunda, kente rekreasyon işlevi olan bir meydan kazandırılmasının kamu yararına katkı sağlayacağı, planda öngörülen meydanın birden fazla caddeyle bağlantısı, toplu taşıma olanaklarına yakınlığı, yeterli görüş alan genişliği ve çeşitliliği, çevresindeki ticari alan kullanımları ve yoğunluğu, kent merkezindeki diğer kentsel açık alanlara ve kentsel donatılara yakınlığı ve bağlantısı, kentsel sit alanına yakınlığı vb. dikkate alındığında, konumunun şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygun olduğu, ayrıca, söz konusu meydana ek trafik sinyalizasyon düzenlemelerine gerek kalmaksızın, mevcut düzenlemelerle meydana açılan her akstan yayaların kolaylıkla erişebileceği" şeklinde tespitlerin bulunduğu, fakat dava dosyası ve diğer E:… ve E: … sayılı dosyalarda karara esas alınan bilirkişi raporlarında " İmar planlarında kent meydanları belirlenirken dikkat edilmesi gereken hususlar dikkate alınmadan farklı bir yapı adasında yer alan ve davacı parselinin de bulunduğu alanın meydana dahil edildiği, planla oluşturulmak istenen meydanın gerek fonksiyonu ile formu arasında yakın bir ilişki kurulmaması, gerek biçimsel kurgunun ihtiyaçlara uygun olmaması, gerekse büyüklük, kullanım, sokakla ilişkisi, stil, baskın fonksiyon, mimari form, yerleşim gibi hususlarda planlama ve tasarım endişesi taşımadığı" şeklinde tespitlerin yer aldığı, davacının taşınmazı ve bulunduğu bölge açısından taşıdığı olumsuzlukların neler olduğunun somut olarak ortaya konulmadığı görülmektedir.
Uyuşmazlıkta, yeni bir bilirkişi heyeti oluşturularak rapor alınması suretiyle raporlar arasındaki anılan çelişkinin giderilmesi gerekirken dosyada bulunan rapor esas alınarak verilen kararın bu gerekçe kısmında isabet bulunmamakla birlikte Sağlık Bakanlığına tahsisli olan ve resmi kurum alanında kalan taşınmazın meydan alanına dönüştürülmesine ilişkin plan değişikliği yapılırken kurumun görüşü alınmadığından dava konusu işlemin iptaline ilişkin kararın istinaf isteminin reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.


KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalıların temyiz isteminin reddine,
2.Dava konusu işlemin iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 29/11/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.