Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Davacı vekili, müvekkili tarafından dava dışı . Yetkilisine keşidecisi ... olan hamiline yazılı Şubesi 28/02/2014 keşide tarihli, 3602743 nolu 20.000 TL bedelli çekin verildiğini, müvekkilinin çeki verdikten sonra dava dışı irketi yetkilileri tarafından paraya ihtiyaçları olduğu gerekçesi ile günü gelmeden çekin ödenmesini istediklerini, bu nedenle vade tarihi gelmeyen çekin müvekkili tarafından iyi niyetli olarak 10/01/2014 tarihinde elden karşı tarafa ödendiğini, çek bedelinin ödenmesi sırasında irketi yetkilisinin çekin yanında olmadığı söylendiğini ve çeki müvekkiline iade edilmediğini, bu nedenle yetkilisinden çekin ödendiği, hiçbir alacağının bulunmadığı ve çekin müvekkili şirkete iade edileceğine dair bir belge alındığını, çek bedeli ödendiği halde müvekkiline iade edilmediğinden çekin ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı alındığını ve şubeye bildirildiğini, daha sonra ukuk Mahkemesinin 2014/60 Esas sayılı dosyası ile menfi tespit davası açıldığını ve davanın kabul edildiğini, ancak Şirketi tarafından bu çekin, kullanılan kredinin teminatı olarak tahsil cirosu ileŞubesine verildiğini, çekin mahkemece konulan tedbir nedeniyle ödenmemesinden dolayı çekin hamili durumundaki davalı ...Ş."nin müvekkili aleyhine Müdürlüğünün 2014/4275 sayılı dosyası ile icra takibi başlattığını, müvekkili şirketin icra takibine konu borcu toplam 27.960- TL ödeyerek kapattığını beyanla müvekkili şirketin borcu olmadığı halde ödemek zorunda kaldığını ileri sürerek 104.605,51 TL"nin ödeme tarihinden işleyecek en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte istirdatını, karşı tarafın %20"den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının davayı açmakta hukuki yararı mevcut olmadığını, davacının çeki keşide ettiğini ve ardından lehtara verdiğini, çeki keşide eden kişinin hukuki görevi çek hamilinin kendisine müracaatı halinde çek bedelini ödemek olduğunu, davacının ise çekin tahsil cirosu ile devredildiğini, bu nedenle çeki elinde bulunduranın kendisine herhangi bir talep yöneltemeyeceğini iddia ettiğini, davacı tarafın çeki keşide eden kişi olup temlik cirosu ile çeki müvekkile devir ve temlik eden kişi olmadığını, davacı tarafın ciroya ilişkin tüm açıklamaları ve itirazlarının doğru olmayıp sadece ciranta şirketine itirazda bulunabileceğini cirantanın bu hususta hiçbir itirazda bulunmadığını,çekin tahsil cirosu ile devralınmadığını, tahsil cirosunun senedin arka yüzünde bulunan alacaklının imzası ile birlikte cironun tahsil cirosu olduğunu gösterir bir ibarenin varlığı halinde meydana geleceğini, davaya konu çekin tahsil cirosu ile değil kredi borçlusu tarafından müvekkili bankaya temlik cirosu ile devir ve temlik edildiğini beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere dava konusu çekin davalı bankaca "teminat" olarak kaydedildiği, çek alındıktan sonra değil tahsil edildikten sonra dava dışı kredi borçlusunun kredi borcundan mahsup edildiği bu itibarla dava dışı borçlu ile davalı banka arasındaki cironun teminat cirosu olduğunun ispat edilmiş bulunduğu, TTK"nun 730/1-4. maddesi uyarınca, poliçe ve bononun aksine, çekin rehin cirosuyla verilmesi mümkün bulunmadığından yani çekte rehin cirosunun bir geçerliliği bulunmadığından bu yoldaki cironun çeki elinde bulundurana hak bahşetmeyeceği hususu dikkate alınarak rehin cirosuna dayanılarak davalı bankaca kambiyo senedine yönelik takip yapılamayacağı, cironun tahsil cirosu olarak değerlendirilmesi halinde de anılan diğer dava dosyası ile bedelsizliği sabit bulunan şahsi definin davalı bankaya karşı ileri sürebilmesi nedeniyle de davacı tarafça çek bedelinin ve ferilerinin ödenmesi nedeniyle süresi içinde açılan istirdat davasının kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekilince süresinde temyiz edilmiştir.
Davacı, çekin bedelini dava dışı "ne ödediğini ciro suretiyle hamil olan bankanın elinde bulunan çekin bedelsiz olduğunu iddia ederek menfi tespit isteminde bulunmuştur. Dava konusu çekte davalı bankanın ciro suretiyle hamil olduğu anlaşılmaktadır. Dava dışı tarafından ciro yapılmıştır. Ciro imzası yerinde "bedeli tahsil içindir", "vekaleten" v.b. ibareler içermeyen ciroların (T.T.K. madde 689) temlik cirosu olarak yapıldığının kabulü gerekir. Ayrıca rehin cirosu olarak yapıldığına dair de kayda rastlanmayan, dava sonucunda somut olaya uygun düşmeyen gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 17/04/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.