Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2021/12636 Esas 2022/562 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 8. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 19. İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalıya ait ... Tersanesi Komutanlığı ... Makina Fabrikasında tornacı olarak çalıştığını, toplu iş sözleşmesinden yararlandığını, Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedi Buçuk Saat Veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik kapsamında olduğunu ve 7,5 saat çalışması gerektiğini, buna rağmen yönetmeliğe aykırı olarak günde 8,5 saat çalıştığını, müvekkilinin 2015 yılında yapılan ölçüm sonuçlarına göre gürültü düzeyi 85 db(A) geçtiğinden 7,5 saat çalıştırılmaya başlandığını ancak Haziran 2016 ayında aynı çalışma ortamında herhangi bir yenileştirme yapılmadan yapılan ölçüme göre yeniden 8,5 saat çalıştırıldığını, ayrıca ağır metallere maruz kaldığını ileri sürerek, müvekkilinin Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedi Buçuk Saat Veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik kapsamında olması gerektiğinin tespiti ile toplu iş sözleşmesi gereği kısa çalışma primi ve 7,5 saatin üzerinde çalıştırılması nedeniyle fazla çalışma ücretinin tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, dava konusu alacakların belirsiz alacak davası veya kısmi dava olarak açılamayacağını, Aralık 2015 tarihinde yapılan ölçümlerde davacının çalıştığı ... fabrikasında gürültü düzeyinin maruziyet sınırının üstünde çıktığını ve bu nedenle 16/02/2016 tarihinde iş sözleşmesi gereği 8,5 saat çalıştırılan işçilerin gürültü nedeniyle 7,5 saat çalıştırılmalarına ve kısa çalışma primi ödenmesine karar verildiğini, gerekli iyileştirmeler yapılarak Ağustos 2016 tarihinde başka bir işçi üzerinde yapılan ölçümlerde gürültü düzeyinin maruziyet sınırının altında çıktığını ve buna göre kısa çalışma priminin sonlandırılmasına ve işçilerin 8,5 saat çalıştırılmasına karar verildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, işyeri şahsi sicil dosyası, keşif yolu ile aldırılan 05/11/2018 tarihli heyet bilirkişi raporu, 02/05/2019 tarihli ek bilirkişi raporu, akredite uygunluk belgesine sahip ... Laboratuvar Hizmetleri AŞ. tarafından düzenlenen rapor ve tüm dosya kapsamı itibariyle; davacının yaptığı işin ve iş ortamının, Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak 7,5 Saat veya Daha Az Çalışması Gereken İşler Hakkındaki Yönetmelikte belirlenen, "gürültü sınırını" aşan işlerden olmadığı, kulak koruyucunun standartlara uygun olup, davacıya ait odyometri test sonuçlarının da normal değerlerde olduğu, ayrıca çalışma ortamındaki metal tozlarının ilgili yönetmelikte belirtilen "toz sınırını" aşmadığı, bu itibarla metal tozları ve gürültü açısından davacının yaptığı işin 7,5 saatin altında olması gereken işlerden olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu :
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu :
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının dava konusu yaptığı çalışma dönemi itibariyle çalıştığı işyerinin Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak Yedibuçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik kapsamında olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Somut olayda; işyerinde talimat yoluyla keşfen düzenlenen 05/11/2018 tarihli kök bilirkişi heyet raporunda, ... Tersane Komutanlığında Testmer Ölçüm ve Test Hizmetleri Ltd. Şti. tarafından yapılan ölçümler sonucunda oluşturulan Aralık 2015 tarihli iş hijyeni raporunda tersanede bazı bölümlerde çalışanlar için yapılan gürültü maruziyet ölçüm değerlerinin yüksek çıktığı ve bu rapora istinaden 16/02/2016 tarihli onay yazısı ile kısa çalışma priminin ödenmesine ve işçilerin 7,5 saat çalıştırılmalarına karar verildiği ancak ... Labaratuar Hizmetleri A.Ş tarafından aynı işyerinde yapılan ölçümler sonucunda tanzim edilen Ağustos 2016 tarihli iş hijyeni raporu uyarınca söz konusu uygulamanın sonlandırıldığı ve ayrıca Ocak 2016 tarihli iş hijyeni raporunda kimyasal madde maruziyet değerlerinin izin verilen değerlerin altında kaldığı belirtilmiştir. Bilirkişi raporunun sonuç kısmında ise her iki ölçümün yapıldığı Aralık 2015-Ağustos 2016 tarihleri arasında çalışma ortamında ne gibi önlemlerin alındığını belirten bir belgeye rastlanmadığına değinilerek işçilerin gürültü nedeniyle 7,5 saat çalıştırılmaları ve kısa süreli çalışma priminin ödenmesine ilişkin uygulamanın devam etmesi yönünde görüş bildirilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin dava konusu tarihler ile keşif tarihi itibariyle işyeri koşulları ve işyerinin içinde bulunan makine, teçhizat vs. malzemelerin çıkaracağı gürültünün ölçüm yapılmak ve gerekirse önceki dönem kayıtlarına başvurularak ek rapor tanzim edilmesini talep etmesi üzerine yine işyerinde talimat yoluyla keşfen 02/05/2019 tarihli ek bilirkişi heyet raporu düzenlemiştir. Söz konusu ek raporda daha önce ... Labaratuar Hizmetleri A.Ş tarafından tanzim edilen Ağustos 2016 tarihli iş hijyeni raporunda davacıyla aynı bölümde çalışan bir işçi üzerinde yapılan gürültü maruziyet ölçüm sonucunun sınır değerin altında kaldığı, davacıya ait odyometri test sonuçlarının normal değerlerde olduğu, gürültüden korunması için kulak koruyucu verildiği ayrıca ortamdaki kimyasal ve tozla ilgili ölçüm değerlerinin de sınır değerlerin altında kaldığı, gürültünün azaltılması için teknik bir çalışma yapılmadığı sonucuna varılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacının çalıştığı bölümde yapılan ölçümler sonucunda Aralık 2015 tarihli iş hijyeni deney raporunda gürültü maruziyet ölçüm değerlerinin yüksek çıktığı ve başka bir firma tarafından tanzim edilen Ağustos 2016 tarihli iş hijyeni deney raporunda ise gürültü maruziyet değerinin 78,66 dBA ölçülerek sınır değerin altında kaldığı, işyerinde keşfen düzenlenen bilirkişi raporlarında ise yeni bir gürültü maruziyet ölçümü yapılmadığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla ve somut olaya özgü olarak daha önce alınan iş hijyeni deney raporlarında uygulanan ... ve usuller bir değerlendirmeye tabi tutularak ve her iki rapor arasında davalı işveren tarafından alınan tedbirlerin olup olmadığı da gözetilerek dava konusu edilen dönemle de ilişkilendirilmek suretiyle gürültü maruziyet ölçümü yapılmaksızın sonuca gidilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 19/01/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.