22. Hukuk Dairesi 2016/14553 E. , 2019/12444 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin ... İl Özel İdaresinde taşeron şirket bünyesinde güvenlik görevlisi olarak işe başladığını, son olarak ... Özel Güvenlik ve Koruma Eğitim Kurumu Hiz. Tic. Ltd. Şti. adındaki taşeron şirkete bağlı olarak çalışmasına devam ettiğini, müvekkilinin ihale süresinin sona erdiği gerekçesiyle birçok arkadaşı ile birlikte 30.03.2014 tarihinde hiçbir hak ve alacağı ödenmeden işten çıkartıldığını beyanla kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık ücretli izin alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalıların Cevaplarının Özeti:
Davalı ... Büyükşehir Belediyesi vekili, 6360 sayılı Kanun gereğince İl Özel İdaresi personelinin ilgili kurum ve kuruluşlara paylaştırıldığını, ilçe belediyeleri, Büyükşehir Belediyesi ve ... Valiliği Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlığına devredildiğini, İl Özel İdaresi ile ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı arasında doğrudan hak ve borçlarının devrinin söz konusu olmadığını, davacının Büyükşehir Belediyesine devredilen personel arasında bulunmadığını, borcun da devredilmediğini, hizmet akdinin İl Özel İdaresi ile taşeron şirket arasında temizlik hizmeti alımına ilişkin olması nedeniyle devir kapsamına girmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... Özel Güvenlik ve Koruma Eğitim Hiz. Tic. Ltd. Şti. vekili, davacının verilen görevi yerine gitmeyerek istifa etmek sureti ile iş akdini kendisinin feshetmiş sayılacağından tazminatlara hak kazanamadığını, bordrolar, banka ödeme kayıtları ve puantaj tablolarına göre de davacının alacak iddialarının yerinde olmadığını, kamu kuruluşunda fazla çalışma yapılamayacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
... Valiliği vekili, ... Valiliğinin ... İl Özel İdaresinin halefi olmadığını, tüzel kişiliği ortadan kalkan özel idareyi ... Valiliğinin temsil etmediğini, ... İl Özel İdaresinin tüzel kişiliğinin 30.03.2014 tarihi itibariyle ortadan kalkması ile tüm mallarının ve borçlarının devredildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere dayanılarak, yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
12.11.2012 tarihli 6360 sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 1. maddesinin 1. ve 5. fıkrası ile ... İl Özel İdaresinin kaldırıldığı, yürürlük başlıklı 36.maddesinde de kanunun bu hükümlerinin ilk mahalli idareler seçiminde yürürlüğe gireceği belirtilmiştir. Anılan Kanunun kabul edildiği tarihten sonraki ilk mahalli idareler seçimi ile yürürlüğe girmesiyle ... İl Özel İdaresini tüzel kişiliği sona ermiştir.
6360 sayılı Kanun"un 3. maddesinin 2. fıkrasıyla; mevzuatla il özel idarelerine yapılan atıflar bu Kanun kapsamında tüzel kişiliği kaldırılan il özel idareleri için ilgisine göre bakanlıklara, bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşları ile bunların taşra teşkilatına, Hazineye, valiliklere, büyükşehir belediyelerine ve bağlı kuruluşlarına veya ilçe belediyelerine yapılmış sayılacağı, tüzel kişiliği kaldırılan il özel idarelerine 22.02.2005 tarihli ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ve diğer mevzuatla verilmiş olan yetki, görev ve sorumluluklar ilgisine göre bu kurum ve kuruluşlar tarafından kullanılacağı ve yerine getirileceği, söz konusu il özel idarelerinin mahkemelerde süren davaları ile il özel idaresi olarak faaliyet gösterdikleri dönem ve yapılan işlemlere ilişkin olarak açılacak davalarda muhatap, devir işleminin yapıldığı ilgili kurum ve kuruluş olduğu açıkça düzenlemiştir. Bu durumda kaldırılan il özel idareleri hakkındaki davaların ilgilisine göre devredildiği kurum ve kuruluşa yöneltileceği tartışmasızdır. Somut uyuşmazlıklarda il özel idaresine karşı açılan davalarda öncelikle dava konusunu oluşturan faaliyet ve işlemlerle ilgili konuların hangi kurum ve kuruluşlara devredildiği ve devralanın tüzel kişiliğinin de bulunup bulunmadığı belirlenerek davalı sıfatının kime yöneltileceğinin tespiti gerekir.
Tüzel kişiliği sona eren il özel idarelerinin devir, tasfiye ve paylaştırılma işlemlerini düzenleyen 6360 sayılı Kanun"un Geçici 1. maddesinin 1. fıkrasında; devir, tasfiye ve paylaştırma işlemlerini yürütmek üzere vali tarafından, bir vali yardımcısının başkanlığında, valinin uygun göreceği kurum ve kuruluş temsilcilerinin ve ilgili belediye başkanlarının katılımıyla devir, tasfiye ve paylaştırma komisyonu kurulacağı bu komisyona yardımcı olmak üzere valinin görevlendirmesi ile alt komisyonlar da kurulabileceği, 4. fıkrasında bu kanun ile tüzel kişilikleri kaldırılan il özel idareleri; personelini, her türlü taşınır ve taşınmaz malları ile hak, alacak ve borçlarını bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir ay içinde valiliğe bildirileceği, bu idarelerin taşınmazlarının satışı, tahsisi ve kiralanması, iş ve toplu iş sözleşmesinin yapılması, her türlü imar uygulaması (inşaat ruhsatı hariç), iş makineleri ve diğer taşıtların satışı ile borçlanmaları İçişleri Bakanlığının onayına bağlı olduğu, 5. fıkrasında ise tüzel kişilikleri kaldırılan il özel idarelerinin her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları, komisyon kararıyla ilgisine göre bakanlıklara, bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşları ile bunların taşra teşkilatına, valiliklere, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığına, büyükşehir belediyesine ve bağlı kuruluşuna veya ilçe belediyesine devredilmesine karar verileceği, devir işlemi, yapılacak ilk mahalli idareler genel seçimi tarihinde uygulamaya konulacağı Maliye Hazinesine devredilen taşınmazlar Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla kullanmakta olan kurumlara tahsis edilmiş sayılacağı Hazinenin özel mülkiyetindeki veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlardan Maliye Bakanlığınca, bu Kanunun 1. maddesiyle tüzel kişilikleri kaldırılan il özel idarelerine, belediyelere ve köy tüzel kişiliklerine tahsis edilmiş olanlar; kuruluş kanunlarıyla kendilerine verilen kamusal nitelikteki görevleri yerine getirmeleri amacıyla ve komisyon kararıyla; ilgisine göre bakanlıklara, bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşlarına, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına, büyükşehir belediyelerine, büyükşehir belediyelerinin bağlı kuruluşlarına ve ilçe belediyelerine tahsis edilmiş sayılacağı düzenlenmiştir.
Bu açıklamalar ışığında, Mahkemece ... Büyükşehir Belediyesi ve ... Valiliğine karşı yargılamanın sonuçlandırılması doğru olmamıştır.
Somut olayda davacı dava dilekçesinde ... İl Özel idaresini temsilen ... Valiliğine karşı dava yöneltmiş ve mahkemece bu kurum aleyhine hüküm kurularak yargılamanın sonuçlandırılmış olduğu anlaşılmış ise de dava tarihinin 01.07.2014 olduğu ve dava tarihi itibari ile İl Özel İdaresinin kapanmış olduğu anlaşıldığından kapanan İl Özel İdaresini temsilen Valilik aleyhine dava açılması ve akabinde hüküm kurulması mümkün değildir. Bu itibarla dava tarihi itibari ile tüzel kişiliği kalmayan il özel idaresini temsilen ... Valiliği aleyhine açılan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi hatalıdır.
Davalı ... Büyükşehir Belediyesi yönünden ise yukarıdaki düzenlemeler kapsamında, devir öncesi doğan ve bir kurum ve kuruluşa devredilemeyen işçilik alacaklarının tahsili için açılan davalarda taraf sıfatının kime ait olduğu konusunda anılan kanunda bir düzenleme bulunmadığından dava konusu olayda davacı işçinin talep ettiği işçilik alacaklarından kimin sorumlu olduğunun belirlenmesi gerekecektir. Öncelikle devir, tasfiye ve paylaştırma komisyon kararı ve ilgili belgeler getirtilerek tüzel kişiliği kaldırılan il özel idaresinin borçlarının devredildiği kurum belirlenmiş ise davalı taraf sıfatını borcu devralan bu kurum veya kuruluşun taşıdığı, borçların devri konusunda alınmış bir karar yok ise davanın İçişleri Bakanlığına yöneltmesi için süre verildikten ve taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerekmektedir. Anılan hususlar gözetilmeksizin eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalıdır. Ayrıca dava dilekçesinde ... İl Özel İdaresini temsilen ... Valiliği ile ... Özel Güvenlik ve Koruma Eğitim Hiz. Tic. Ltd. Şti’ nin davalı olarak gösterildiği, ... Büyükşehir Belediyesi davalı olarak gösterilmediği gibi yargılama esnasında davacı yanca Büyükşehir Belediyesine karşı dava da yöneltilmediği halde mahkemece Büyükşehir Belediyesine tebligatlar yapılarak davada da taraf sıfatı olmayan Belediye aleyhine hüküm tesis edilmesi de hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalıların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine 10/06/2019 gününde oybirliği ile karar verildi.