Danıştay 9. Daire 1987/3908 Esas 1989/707 Karar Sayılı İlamı

Daire : DOKUZUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1989
Karar No : 707
Esas Yılı : 1987
Esas No : 3908
Karar Tarihi : 07/03/989

1- TASARRUFU KISITLANAN BİNA, ARSA VE ARAZİ HAKKINDA YÖNETMELİĞİN 5. MADDESİ HÜKMÜ 1985 TARİHİ İTİBARİYLE YÜRÜRLÜKTEN KALKTIĞINDAN 1986 YILI EMLAK VERGİSİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIK NEDENİYLE BU HÜKMÜN İPTAL DAVASINA KONU EDİLEMİYECEĞİ,
2- İHTİLAFA KONU ESKİ ESER 2863 SAYILI KANUNUN 21 VE 22.MADDELERİNE VE DANIŞTAY DOKUZUNCU DAİRESİNCE İPTAL EDİLEN YÖNETMELİĞİN 4.MADDESİNE GÖRE EMLAK VERGİSİNDEN MUAF İSE DE YÜKÜMLÜ TARAFINDAN SADECE KISITLILIK HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASININ İSTENİLMESİ VE TALEPTEN FAZLAYA HÜKMETMENİN MÜMKÜN OLMAMASI NEDENİYLE BAĞIMSIZ BÖLÜMLERİN 1986 YILI EMLAK VERGİSİNDE KISITLILIK HÜKÜMLERİNDEN YARARLANDIRILMASI GEREKECEĞİ HK.
Dava, eski eser olan taşınmazın bağımsız bölümlerinin, 1986 yılı Emlak Vergisi Tahakkukunun tam olarak yapılmasına ilişkin tahakkuk fişiyle kısıtlılık hükümlerinden yararlandırılmaması yolunda tesis edilen işlemin ve bu işlemin dayanağını teşkil eden yönetmelik hükmünün iptali istemiyle açılmıştır.
14.9.1972 gün ve 14306 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan, Tasarrufu kısıtlanan Bina, Arsa ve Arazi Hakkında Yönetmeliğin Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunca eski eser olarak tesbit edilen binalara kısıtlılık hükümlerinin uygulanabileceğini öngören 5.maddesinde, 29.3.1974 gün ve 14842 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan yönetmeliğin 1.maddesiyle yapılan değişiklikle eski eserlerle ilgili olarak getirilen ve kısıtlılığa ait istisnaları öngören parantez içi "İş yeri" hükmü; 17.11.1986 tarih ve 19284 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Tasarrufu Kısıtlanan Bina, Arsa ve Arazi Hakkında Yönetmeliğin 7. ve 8.maddeleri hükümleri ile 9.11.1985 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu durumda, 9.11.1985 tarihinde ek ve değişiklikleri ile birlikte yürürlükten kaldırılan yönetmeliğin 5.maddesinde yapılmış bulunan, parantez içinde yer alan ve iptal davasına konu edilen değişikliğe ait işyeri hükmünün, 1986 yılı Emlak Vergisinden doğan uyuşmazlıklara uygulanması mümkün değildir. Bunun sonucu olarakda bu hüküm iptal davasına konu edilemez.
Taşınmazın işyeri olarak kullanılan bağımsız bölümlerinin kısıtlılık hükümlerinden yararlandırılmamasına dair işleme gelince;
Yargı kararıyla iptal edilen bir düzenleyici tasarruf, iptal kararının verildiği tarihten itibaren yürürlükten kalkar. Ancak, bu düzenleyici hükmün yürürlüğe girdiği tarihle bu hükmün yargı kararıyla iptal edildiği tarih arasındaki sürede veya iptal kararının verildiği tarihte açılan ve derdest bulunan davalar ile kanun yoluna gidilmiş olunmasından dolayı kesinleşmemiş bulunan karara ait davalar iptal kararının sonuçlarından yararlanır. Yani bunlar da iptal kararının kapsamına girer 9.11.1985 tarihinden itibaren yürürlükte bulunan ve önceki yönetmeliği ek ve değişiklikleri ile birlikte yürürlükten kaldıran 17.11.1986 tarih ve 19284 sayılı Tasarrufu Kısıtlanan bina, Arsa ve Arazi Hakkında Yönetmeliğin, yürürlükten kalkan yönetmeliğin değişik 5.maddesine parelel ve olaya uygulanması gereken 4.maddesi hükmü; Dairemizin 15.11.1988 gün ve 1988/3400 sayılı kararıyla, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kanununun 22. ve 21.maddelerine göre taşınmaz kültür varlıklarının emlak vergisinden muaf olduğu gerekçesiyle iptal edilmiştir.
İhtilafa konu bağımsız bölümlerin içinde bulunduğu Hocapaşa Hamamının, Gayrımenkul eski eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunun 5.11.1954 tarih ve 313 sayılı kararıyla eski eser olarak tescil edildiği ve 16 Kasım 1976 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan korunması gerekli eski eserler arasında yer aldığıanlaşılmıştır.
Bu durumda, eski eser, yani taşınmaz kültür varlığı olan Hocapaşa Hamamında bulunan bağımsız bölümler, 2863 sayılı Kanunun 22 ve değişik 21. maddelerine göre 1986 yılında Emlak Vergisinden muaf olduğu gibi yönetmeliğin 4.maddesinin iptaline dair Dairemizin 15.11.1988 gün ve 1988/3460 sayılı kararı karşısında da muafiyetten yararlanmaları gerekir.
Ancak, yükümlü vekili tarafından bağımsız bölümler için kısıtlılık hükümlerinin uygulanmasının istenilmesi ve talepten fazlaya hükmetmenin mümkün olmaması nedenleriyle bağımsız bölümlerin 1986 yılı Emlak Vergisinde Kısıtlılık hükümlerinden yararlandırılması gerekeceğinden aksi yolda yapılan işlemde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle 14.9.1972 günlü anılan yönetmeliğin 5.maddesinin parentez içinde yer alan işyeri hükmünün iptaline dair talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına ve kısıtlılıktan yararlandırılmama işleminin iptaline karar verildi.