18. Hukuk Dairesi 2015/9879 E. , 2016/2513 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, ... 170 ada 15, 74, 75, 71 parsel sayılı taşınmazlarla ilgili olarak Kamulaştırma Kanununun 22. maddesi gereğince tazminat istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hükmün temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması davacı vekili tarafından yasal süresi içinde verilen temyiz dilekçesi ile istenilmekle taraflara yapılan tebligat üzerine duruşma için tayin olunan 16.02.2016 gününde temyiz eden davacı vekili Av.... ile aleyhine temyiz olunan davalı vekili Av.Muhammed Ziya Gündüz geldiler. Gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili dava dilekçesinde, ... İli ... Mahallesinde bulunan ve bir kısmı davacının miras bırakanı Hayriye Benderlioğlu"na ait olan 170 ada 15, 74, 75 parsel sayılı gayrimenkullerin davalı idare tarafından hal olarak kullanılmak maksadıyla kamulaştırıldığını, kamulaştırılan gayrimenkullerin intikal ve ifrazlarının yapılmasından sonra 71 parsel ve daha sonrada 104 numaralı parsele dönüşerek belediye adına tescil edildiği, kamulaştırılan parsellerin bir dönem ... Belediyesi tarafından kullanıldıktan sonra, 170 ada 104 parselin bir özel şirkete satıldığını öğrendiklerini, 2942 sayılı Kanun"un 22. maddesinde kamulaştırmanın ve bedelinin kesinleşmesinden sonra taşınmaz malların kamulaştırma amacına veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinde, keyfiyet idarece mal sahibi veya mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre duyurulur. Bu duyurma üzerine mal sahibi veya mirasçıları, aldıkları kamulaştırma bedelini üç ay içinde ödeyerek taşınmaz malı geri alabilir şeklinde denildiğini, taşınmazın bir özel şirkete satılmış olması durumunda 2942 sayılı Kanun"un 22. maddesinde belirtilen ""taşınmaz malların kamulaştırma amacıyla veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinin gerçekleştiğinin açık olduğunu, 2942 sayılı Kanunda belirtilmesine rağmen 7201 sayılı Tebligat Kanunu uyarınca müvekkiline resmi tebligat yapılmadığını ve kamulaştırılan gayrimenkulün üçüncü kişilere satıldığını belirterek, geri alma hakkı kullandırılmadığı müvekkili için uğradığı zarara karşılık 230.000.00 TL"nin davalıdan alınarak davacıya verilmesini dava etmiş,mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Dava, 2942 sayılı Yasanın 22. maddesine göre, idarenin davacıya geri alım hakkını kullandırmaması nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 6552 sayılı Yasa ile yapılan değişiklikler ile birlikte 22. maddesinde "Kamulaştırmanın kesinleşmesinden sonra taşınmaz malların kamulaştırma amacına veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinde, keyfiyet idarece mal sahibi veya mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre duyurulur. (Değişik ikinci ve üçüncü cümleler: 10.09.2014-6552/100 md.) Bu duyurma üzerine mallsahibi veya mirasçıları, kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte üç ay içinde ödeyerek taşınmaz malı geri alabilir. İade işleminin kamulaştırmanın ve bedelinin kesinleşmesinden sonra bir yıl içinde gerçekleşmesi halinde kamulaştırma bedelinin faizi alınmaz. (Mülga dördüncü cümle: 10.09.2014-6552/100.md.)
(Ek fıkra: 10.09.2014-6552/100.md.) Bu madde hükümlerine göre taşınmaz malı geri almayı kabul etmeyen mal sahibi veya mirasçılarının 23"üncü maddeye göre geri alma hakları da düşer.
(Ek fıkra: 10.09.2014-6552/100.md.) Bu madde hükümleri, kamulaştırmanın kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl geçmiş olması halinde uygulanmaz.
(Geçici 9. md: 10.09.2014-6552/101. md.) Bu maddeyi ihdas eden Kanunla değiştirilen veya eklenen bu kanunun 22 nci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri ile 23. maddesinin üçüncü fıkrası hükmü; bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce gerçekleştirilen kamulaştırma işlemleri nedeniyle, kamulaştırılan taşınmaz malların eski malikleri veya mirasçıları tarafından bu taşınmaz malların geri alınması, bedel veya tazminat talebiyle açılan ve henüz kesinleşmeyen davalarda da uygulanır. Bu maddenin uygulanması nedeniyle reddedilen davaların yargılama giderleri davalı idare tarafından ödenir." hükümleri mevcut iken 6552 sayılı Kanunun 101. maddesiyle 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa eklenen Geçici 9. maddenin ilk cümlesinde yer alan "..... 22"nci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri ile ...." ibaresi 11.06.2015 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 14.05.2015 tarih 2014/177 Esas ve 2015/49 Karar sayılı kararıyla iptal edildiğinden; somut olayda davalı idare tarafından 17.07.1974 yılında kamulaştırılarak 11.02.1976 tarihinde davalı idare adına tescil edilen ve davalı idare tarafından 2942 sayılı Yasanın 22. maddesine göre davacıya geri alım hakkı kullandırılmadan üçüncü kişiye satışı yapılan dava konusu yerin, kendilerine tebligat yapılmadan üçüncü kişiye ihale ile satılması sonucu uğranılan zararın tazminine ilişkin eldeki davanın dava tarihi ve Anayasa Mahkemesinin yukarıda açıklanan iptal kararı dikkate alındığında dava tarihinde yürürlükte olan yasa hükmü gözetilerek çözümlenmesi ve davanın esası hakkında karar verilmesi gerektiğinden, mahkeme kararının bu nedenle bozulması gerekmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, Yargıtay duruşmasında vekille temsil edilen davacı yararına takdir edilen 1.350,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 16.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.