Esas No: 2022/2220
Karar No: 2022/2272
Karar Tarihi: 20.10.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2022/2220 Esas 2022/2272 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davalı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulan davada, taraflar arasındaki malzeme alımından kaynaklanan alacağın tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istenmiştir. Mahkeme, davanın niteliği ve tarafların sıfatına göre Asliye Hukuk Mahkemesi'nin görevli olduğuna hükmetmiştir. Davalı tarafından yapılan istinaf başvurusu ise esastan reddedilmiştir. Kanunlar, genel görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu ve Asliye Ticaret Mahkemelerinin özel mahkeme niteliğinde olduğunu belirtmiştir. Ticari dava sayılabilmesi için ya nispi ya da mutlak ticari dava olması gerekmektedir. Nispi ticari dava için taraflardan her ikisinin ticari işletmesiyle ilgili olması, mutlak ticari dava için ise o davaya Asliye Ticaret Mahkemesince bakılacağı yönünde bir düzenleme bulunması gerekmektedir.
T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 4. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2022/2220
KARAR NO : 2022/2272
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ESKİŞEHİR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 14/02/2022
NUMARASI : 2022/145 E. 2022/118 K.
DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali
KARAR TARİHİ : 20/10/2022
KARARIN YAZIM TARİHİ : 22/10/2022
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonucunda mahkemece verilen karara karşı davalı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi. Gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, taraflar arasındaki malzeme alımından kaynaklanan alacağın tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, " görevsizlik nedeniyle dava dilekçesinin usulden reddine" dair verilen karara karşı davalı tarafından, davanın ticari dava niteliğinde olduğu, ticaret mahkemesinin görevli olduğu, yerel mahkemece verilen görevsizlik kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Gerek istinaf sebebi yapılan ve gerekse HMK'nın 355. maddesine göre kamu düzeni nedeniyle resen dikkate alınması gereken hususların incelenmesinde;
5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun 6. maddesi ve 6100 sayılı HMK'nın 2. maddesi gereğince, genel görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Asliye ticaret mahkemeleri ise özel mahkeme niteliğindedir.
01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı TTK'nın 4. ve 5'inci maddelerinde ticari dava düzenlenmiş olup TTK'nın 4. maddesine göre bir davanın ticarî dava sayılması için ya uyuşmazlık konusu işin tarafların her ikisinin birden ticari işletmesiyle ilgili olması ya da tarafların tacir olup olmadıklarına veya işin tarafların ticari işletmesiyle ilgili olup olmadığına bakılmaksızın Türk Ticaret Kanunu veya diğer kanunlarda o davaya asliye ticaret mahkemesince bakılacağı yönünde bir düzenleme bulunması (mutlak ticari dava olması) gereklidir. Aynı Kanun'un 5'inci maddesinde ticari davaların Asliye Ticaret Mahkemelerinde görüleceği ve Asliye Hukuk Mahkemeleri ile Asliye Ticaret Mahkemeleri arasındaki ilişkinin de görev ilişkisi olduğu belirtilmiştir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 19/II. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticarî iş sayılan işin, diğeri için de ticarî iş sayılması, davanın niteliğini ticarî hale getirmeyecektir. Zira; Türk Ticaret Kanunu, kanun gereği ticarî dava sayılan davalar haricinde, ticarî davayı ticarî iş esasına göre değil, ticarî işletme esasına göre belirlemiş olup işin ticarî nitelikte olması veya sayılması, davanın ticari dava olarak kabulü için yeterli değildir.
TTK'nın 4. maddesine göre bir davanın ticarî dava sayılması için, ya her iki tarafın tacir ve işin de tarafların (her ikisinin birden) ticari işletmeleriyle ilgili olması (nispi ticari dava) ya da tarafların tacir olup olmadıklarına veya işin tarafların ticari işletmeleriyle ilgili olup olmadığına bakılmaksızın Türk Ticaret Kanunu veya diğer kanunlarda o davaya Asliye Ticaret Mahkemesince bakılacağı yönünde bir düzenleme bulunması (mutlak ticari dava olması) gereklidir.
Somut olayda, davacı, davalı ile arasındaki mal alımından kaynaklanan alacaklarının tahsili için takip başlatmış olup, takibe vaki itiraz üzerine de iş bu davayı açmıştır. Davalı kurum tacir olmadığından, tarafların sıfatına ve davanın niteliğine göre olayda mutlak ya da nispi nitelikte bir ticari dava bulunmamaktadır. O halde davada görevli mahkeme, genel görevli mahkeme olan asliye hukuk mahkemesi olduğundan, mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davalının istinaf başvurusunun HMK 353/1/b/1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-İstinaf karar ve ilam harcı peşin olarak yatırıldığından davalıdan yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf yoluna başvuran davalı üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf kararının yerel mahkemece taraflara tebliğine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 20/10/2022 tarihinde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.
Başkan ...
E-İmzalı
Üye ...
E-İmzalı
Üye ...
E-İmzalı
Katip ...
E-İmzalı