5. Hukuk Dairesi 2021/10139 E. , 2021/14005 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davada İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesince gönderme Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Asıl dava, sigortalıya ödenen hasar tutarının rücuen tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali, birleşen davalar ise sigortalıya ödenen hasar tutarının tahsili istemlerine ilişkindir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi, istinaf konu karar, Tavşanlı 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.12.2020 tarihli ara kararı olup, karar tarihi itibariyle inceleme yeri Bursa Bölge Adliye Mahkemeleri olduğu gerekçesiyle dosyanın, Bursa Bölge Adliye Mahkemelerine gönderilmek üzere mahalli mahkemesine iadesine karar verilmiştir.
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi, istinaf incelemesine konu dosyada, ilk derece mahkemesince verilen 25/04/2017 tarih 2016/4132017/217 sayılı karar İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi’nin 12/12/2019 tarih 2018/1605-2019/2304 sayılı kararı ile eksik inceleme nedeniyle kaldırılmış olup yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılacağı ve 5235 Sayılı Yasa"nın Ek-1 maddesi gereğince İzmir Bölge Adliye Mahkemesinin davaya bakmakla yetkili ve görevli olup, Dairenin 5235 Sayılı Yasanın Ek-1 maddesine göre yetkisiz olduğu gerekçesiyle istinaf kanun yoluna başvuru incelemesinin İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi tarafından yapılması gerektiğinden Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın 22. maddesi uyarınca "Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur."
HMK"nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
HMK"nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK"nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında: "Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete"de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamından, Tavşanlı 2.Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 25/04/2017 tarih ve 2016/413 esas, 2017/217 sayılı kararda davanın asıl dosya ve birleşen Tavşanlı 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2016/496 Esas ve 2016/514 Karar, Tavşanlı 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2016/522 Esas 2016/538 Karar ve Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2016/627 Esas 2016/432 Karar dosyaları yönünden reddine karar verildiği, bu karara karşı davacı ve davalılar vekillerinin tarafından istinaf kanun yoluna başvurulduğu, istinaf incelemesinin İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesince yapıldığı ve dairece 12/12/2019 tarih 2018/1605 esas, 2019/2304 karar sayılı ilamı ile “.. dosyada çekin arka yüzü sureti bulunmadığından, davalı alacaklıların, resen dikkate alınması gereken yetkili hamil olup olmadıkları incelenemediği gibi, mahkemenin de esaslı bu delil hakkında inceleme yaparak, kanaat bildirmemesi eksik inceleme olduğu ayrıca, mahkemece kabule göre, dava alacaklı davalılar lehine sonuçlandığına göre, İİK 72/2 veya 72/3 maddesine göre tedbir verilip infaz edilmiş ise İİK 72/2 ye göre, tedbirle takip durdurulmuş ve İİK 72/3 maddesine göre icra veznesindeki paranın ödenmesi önlenmiş ise, bu tedbir dolayısıyla icra veznesinde bulunup da davalılara ödenmeyen, paranın bulunup bulunmadığı, varsa miktarı araştırılarak sonucuna göre %20 kötü niyet tazminatına hükmedilmesi gerekip gerekmediğinin araştırılıp kararda tartışılmaması yerinde olmadığı gerekçelerle davacı vekili ve davalılar vekillerinin istinaf başvurusunun esasa ilişkin sebepler incelenmeksizin kabulüne, Tavşanlı 2.Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 25/04/2017 tarihli ve 2016/413 esas, 2017/217 sayılı kararının 353/1-a-6 maddesi uyarınca kaldırılmasına karar verildiği, karar sonrası devam eden yargılama sırasında Tavşanlı 2.Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 29/12/2020 tarihli ve 2020/32 esas ara kararı ile davalı vekilinin talebinin kabulü ile bu dosya ve birleşen dosyalarca konulan tedbirlerin talepte bulunanlar yönünden kaldırılmasına karar verildiği bu ara karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulduğu, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi ve Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile oluşan olumsuz yetki uyuşmazlığı çözümü için dosyanın Dairemize geldiği anlaşılmıştır.
Somut olayda, Tavşanlı 2.Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 25/04/2017 tarih ve 2016/413 esas, 2017/217 sayılı kararda davanın asıl dosya ve birleşen Tavşanlı 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2016/496 Esas ve 2016/514 Karar, Tavşanlı 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2016/522 Esas 2016/538 Karar ve Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2016/627 Esas 2016/432 Karar dosyaları yönünden reddine karar verildiği, bu karara karşı davacı ve davalılar vekillerinin tarafından istinaf kanun yoluna başvurulduğu, istinaf incelemesinin İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesince yapıldığı ve dairece 12/12/2019 tarih 2018/1605 esas, 2019/2304 karar sayılı ilamı ile “.. dosyada çekin arka yüzü sureti bulunmadığından, davalı alacaklıların, resen dikkate alınması gereken yetkili hamil olup olmadıkları incelenemediği gibi, mahkemenin de esaslı bu delil hakkında inceleme yaparak, kanaat bildirmemesi eksik inceleme olduğu ayrıca, mahkemece kabule göre, dava alacaklı davalılar lehine sonuçlandığına göre, İİK 72/2 veya 72/3 maddesine göre tedbir verilip infaz edilmiş ise İİK 72/2 ye göre, tedbirle takip durdurulmuş ve İİK 72/3 maddesine göre icra veznesindeki paranın ödenmesi önlenmiş ise, bu tedbir dolayısıyla icra veznesinde bulunup da davalılara ödenmeyen, paranın bulunup bulunmadığı, varsa miktarı araştırılarak sonucuna göre %20 kötü niyet tazminatına hükmedilmesi gerekip gerekmediğinin araştırılıp kararda tartışılmaması yerinde olmadığı gerekçelerle davacı vekili ve davalılar vekillerinin istinaf başvurusunun esasa ilişkin sebepler incelenmeksizin kabulüne, Tavşanlı 2.Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 25/04/2017 tarihli ve 2016/413 esas, 2017/217 sayılı kararının 353/1-a-6 maddesi uyarınca kaldırılmasına
karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi"nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 29/11/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.