Esas No: 2021/4564
Karar No: 2021/4080
Karar Tarihi: 30.11.2021
Danıştay 13. Daire 2021/4564 Esas 2021/4080 Karar Sayılı İlamı
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/4564
Karar No:2021/4080
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Kurumu
VEKİLİ : Av. ...
MÜDAHİL (DAVALI YANINDA) : ... İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. ...
Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- ... Yapı İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.
... Gıda Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti.
2- ... İnşaat Nakliye Elektrik/Elektronik Tekstil
Gıda Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti.
3- ... İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğü'nce 22/02/2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen "Avrupa Bölgesi 8, Kısım Müteferrik Atıksu, Yağmursuyu Kanalı ve Dere Islahı İnşaatı" ihalesinde, davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin 19/04/2021 tarihli ihale komisyonu kararına yönelik olarak yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine dair ... tarih ve ... sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; uyuşmazlık konusu ihaleye katılan davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin, özel ortakları ... İnşaat Nakliye Elektrik/Elektronik Tekstil Gıda Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. tarafından sunulan Yeterlik Bilgileri Tablosu'nda, "İş Hacmini Gösteren Belgeler" bölümünde herhangi bir beyana yer verilmediğinden bahisle 19/04/2021 tarihli ihale komisyonu kararıyla değerlendirme dışı bırakıldığı, davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığı tarafından anılan ihale komisyonu kararına yönelik olarak yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddi üzerine bakılan davanın açıldığı, özel ortak ... Ltd. Şti. tarafından sunulan Yeterlik Bilgileri Tablosu incelendiğinde; "İş Hacmi Bilgileri" başlıklı bölümde herhangi bir bilgiye yer verilmediği, "Bilanço Bilgileri" başlıklı bölümde ise yeterlik değerlendirmesine esas alınacak yılların "2019" olarak beyan edildiğinin görüldüğü, idarelerin gerekli bilgilere EKAP ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının internet sayfasından sorgulama yaparak ulaşılabileceği, anılan şirket tarafından Yeterlik Bilgileri Tablosu'nda "Bilanço Bilgileri" başlıklı bölümde yeterlik değerlendirmesine esas alınacak yılların "2019" olarak beyan edilmiş olması ve ihalenin 22/02/2021 tarihli olması karşısında, "İş Hacmi Bilgileri" için de aynı yılın esas alınarak bir değerlendirme yapılması gerektiğinden dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, e- teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihalelerde isteklilerin yeterlik kriterlerini sağlayıp sağlayamadıklarına yönelik değerlendirmenin öncelikle Yeterlik Bilgileri Tablosu'nda istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgeler üzerinden yapılacağı, bu nedenle İdarî Şartname’nin "Tekliflerin Sunulma Şekli" başlıklı 22.2. maddesinde de belirtildiği üzere ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterlerine ilişkin bilgilerin Yeterlik Bilgileri Tablosu'nda eksiksiz olarak açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmek suretiyle standart forma uygun şekilde doldurulması gerektiği, davacı tarafından sunulan Yeterlik Bilgileri Tablosu'nun “İş Hacmi Bilgileri” bölümünde herhangi bir beyana yer verilmediği, teklifinin bu gerekçeyle değerlendirme dışı bırakılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, ihaleyi yapan idarenin ve Kurum'un, İdari Şartname ile sunulmasını zorunlu tuttukları yeterliğe ilişkin belgeleri kendileri araştırmak suretiyle isteklinin yerine geçerek tamamlamalarının öngörülmediği, bu husustaki sorumluluğun isteklilere ait olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, Yeterlik Bilgileri Tablosu'nun “İş Hacmi Bilgileri” bölümünün doldurulduktan sonra kaydedilmeyerek sehven boş bırakıldığı, ancak "Bilanço Bilgileri" bölümünde yeterlik değerlendirmesine esas alınacak yılın 2019 olarak belirtildiği, uyuşmazlık konusu ihale tarihi itibarıyla 2020 yılının mali kayıtları kesinlik kazanmadığından sunulabilecek en yakın tarihli bilanço ve gelir tablosunun "2019 yılına" ait olabileceği, özel ortakları ... İnşaat Tic.ve San. Ltd. Şti.'nin 2019 yılı gelir tablosundaki cirosunun 34.801.242,03-TL olduğu hususları göz önüne alındığında, söz konusu iş hacmi bilgileri bölümüne 2019 yılından başka bir yılın yazılma ihtimalinin bulunmadığı, öte yandan iş hacmini gösteren belgelerin EKAP üzerinden elektronik ortamda ulaşılabilir olması nedeniyle teklifin esasını etkilemeyen, idarelerce tamamlatılabilir nitelikte bir eksikliğin söz konusu olduğu, temyize konu Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğü tarafından "Avrupa Bölgesi 8, Kısım Müteferrik Atıksu, Yağmursuyu Kanalı ve Dere Islahı İnşaatı" ihalesi 22/02/2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilmiştir.
Davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığının teklifi, ortaklardan ... İnşaat Nakliye Elektrik Elektronik Tekstil Gıda Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti.'ye ait yeterlik bilgileri tablosunda "iş hacmini gösteren belgelere yönelik beyanda bulunulmadığı" gerekçesiyle 19/04/2021 tarihli ihale komisyonu kararıyla değerlendirme dışı bırakılmıştır.
Anılan ihale komisyonu kararına yönelik itirazen şikâyet başvurusunun reddi üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun "Tekliflerin alınması ve açılması" başlıklı 36. maddesinde, "Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30'uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır. İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır."; "Tekliflerin değerlendirilmesi" başlıklı 37. maddesinde, "İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz. Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36'ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması hâlinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır." kurallarına yer verilmiştir.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin "İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler" başlıklı 36. maddesinde, "İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgedir.
(...)
(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanun'un 21'inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin, toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin % 25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,
b) Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerin ön yeterlik aşaması ile Kanun'un 21'inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik aşamasında; aday veya isteklinin toplam cirosunun, yaklaşık maliyetin % 25’i ile % 35’i aralığında idarece belirlenen tutardan, yapım işleri cirosunun ise yaklaşık maliyetin % 15’i ile %25’i aralığında idarece belirlenen tutardan az olmaması, gerekir.
İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği ihaleler hariç olmak üzere, yeterlik kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.
(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibarıyla yeterlik şartının sağlanamaması hâlinde ise, iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere son altı yıla kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır. (...)"; "Tekliflerin değerlendirilmesi" başlıklı 59. maddesinde, "Teklifler; Kanun, bu Yönetmelik, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği ve tip şartnamelerde belirtilen esaslar çerçevesinde standart formlar kullanılarak değerlendirilir."; "Elektronik ihale" başlıklı 60/A maddesinde; "(1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir.
(2) Bu maddede hüküm bulunmayan hâllerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği'nin uygun olan hükümleri, yoksa bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. Ancak e-anahtarlar teklif ile birlikte ihale tarih ve saatine kadar gönderilir ve teklifler ihale tarih ve saatinde ihale komisyonu tarafından EKAP üzerinde açılır.
(3) Bu ihalelerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği'nin ekinde bulunan “Yeterlik Bilgileri Tablosu Sunulan ve Tekliflerin Elektronik Ortamda Alındığı İhalelerde Uygulanacak Tip İdari Şartname” ve ilgili yönetmelikler ekinde bulunan diğer standart formlar kullanılır ve EKAP üzerinden e-teklif şeklinde gönderilmeyen teklifler kabul edilmez.
(...)
(5) e-teklifler EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir. Ortak girişimlerde e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza ile imzalanması zorunludur. Kısmi teklife açık ihalelerde teklif mektubu eklerinin her bir kısım için, ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise yeterlik bilgileri tablosunun her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir.
(...)
(8) Tekliflerin açılması ve değerlendirilmesine ilişkin tutanaklar EKAP üzerinde hazırlandıktan sonra, çıktısı alınarak ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır ve her oturum kapatılmadan önce bilgiler EKAP’a kaydedilir.
(9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır. Yeterlik sertifikası üzerinden yeterlik tespiti yapılan ihalelerde ise, ihale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgeler dahil yeterlik sertifikası üzerindeki bilgiler; yeterlik sertifikası üzerinden değerlendirme yapılamayan her belge veya kriter için ise yeterlik bilgileri tablosunda istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan veya yeterlik sertifikasının geçerlik süresi ihale tarihinden önce dolan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.
(...)" kuralı yer almıştır.
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği'nin "e-tekliflerin değerlendirilmesi" başlıklı 24. maddesinde, (1) e-tekliflerin açılması ve ilk oturumun kapatılmasından sonra, ihale komisyonu belirleyeceği bir tarih ve saatte toplanır ve EKAP üzerinde tekliflerin değerlendirmesine başlanır. Teklif değerlendirme işlemleri birden fazla oturumda yapılabilir. Ancak bu durumda her oturum kapatılmadan önce bilgiler EKAP’a kaydedilir.
(2) Teklif değerlendirmesinde öncelikle ilk oturumda 23'üncü madde uyarınca e-teklifinin açılamadığı veya belgelerinin eksik olduğu ya da geçici teminatının uygun olmadığı tespit edilenlerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve buna ilişkin kayıt yapılır.
(3) İhale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile ilgili değerlendirme, e-teklif kapsamında yüklü olan belgelerin ve EKAP üzerinden ilgili kurum ve kuruluşların sistemlerinden sorgulama suretiyle elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi suretiyle yapılır.
(4) Yeterlik kriterlerinin istekliler tarafından karşılanıp karşılanmadığına ilişkin değerlendirme ihale dokümanında yer alan hükümler çerçevesinde yapılır. Yeterlik kriterlerini karşılamayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve bu husus gerekçesi de açıkça belirtilmek suretiyle EKAP’a kaydedilir.
(5) EKAP üzerinden sorgulanmasının mümkün olmaması nedeniyle bilgisayarda taratılarak sunulması gereken belgeler ve eklerinden herhangi birinin e-teklif kapsamında sunulmamış olması hâlinde, bu eksik belgeler ve ekleri idarelerce tamamlatılamaz ve bu isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. Ancak, bilgisayarda taratılarak e-teklif kapsamında sunulan belgelerde, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, bilgi eksikliği bulunması hâlinde idare tarafından bilgilerin tamamlanması istenir. Bu çerçevede, bilgi eksikliklerinin tamamlanması için iki iş gününden az olmamak üzere makul bir tamamlama süresi verilir. Bu süre içerisinde istekli tarafından eksik bilgilere ilişkin belgeler idareye sunulur. Belirlenen sürede eksik bilgileri tamamlamayanların teklifleri dördüncü fıkrada belirtildiği şekilde değerlendirme dışı bırakılır.
(6) Teklif değerlendirme işlemleri sonrasında, EKAP üzerinden Ek-1’de yer alan “Uygun Olmayan Belgelerin Uygun Sayılmama Gerekçelerine İlişkin Tutanak” hazırlanır ve bir çıktısı alınarak ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır." kurallarına yer verilmiştir.
Dava konusu ihaleye ait İdari Şartname'nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7. Maddesinde, (...) “7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir;
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,
İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
İhale ve son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması hâlinde ise, iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere son altı yıla kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.
Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir. (...)"; “Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 22. maddesinde, “22.1. e-teklifler istekliler tarafından EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlandıktan sonra e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir. Ortak girişimlerde e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza ile imzalanması zorunludur. Teklife ilişkin e-anahtar, e-teklif ile birlikte ihale tarih ve saatine kadar EKAP üzerinden gönderilir. 22.2. Yeterlik bilgileri tablosunda ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlar, teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar standart formunda ise açıklama istenen teknik özellikler için ayrı satırlar açılmış olup, istekliye ait hangi belgeler esas alınarak ihaleye katılım sağlanmış ise o belgelere ilişkin tarih, sayı, yevmiye numarası gibi bilgiler ile istenen kriterlere ve açıklamalara ilişkin belgelerde yer alan gerekli bilgiler eksiksiz olarak açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmek suretiyle ekli standart formalara uygun şekilde doldurulacaktır. (...) 22.8. İdarece talep edilmesi durumunda istekliler tarafından, e-teklifleri kapsamında beyan edilen bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak teyit edilemeyenler ekleri ile birlikte, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak süresi içerisinde sunulmak zorundadır.”; “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31. maddesinde, “(...) 31.3. İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ve istenilmişse teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Yeterlik sertifikası üzerinden yeterlik tespiti yapılan ihalelerde ise, ihale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgeler dahil yeterlik sertifikası üzerindeki bilgiler; yeterlik sertifikası üzerinden değerlendirme yapılamayan her belge veya kriter için ise yeterlik bilgileri tablosunda istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. (...) 31.8. Yapılan değerlendirme sonucunda, ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan veya yeterlik sertifikasının geçerlik süresi ihale tarihinden önce dolan teklifler değerlendirme dışı bırakılarak ya da aşırı düşük teklif açıklaması yeterli görülmeyen teklifler reddedilerek, EKAP üzerinden Uygun Olmayan e-Teklif Kontrol Tutanağı düzenlenir ve değerlendirme dışı bırakma işleminin gerekçeleri belirtilir.” kuralları yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuat ve ihale dokümanının birlikte incelenmesinden, e-teklif alınmak suretiyle yapılan ihalelerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde bulunan “Yeterlik Bilgileri Tablosu Sunulan ve Tekliflerin Elektronik Ortamda Alındığı İhalelerde Uygulanacak Tip İdari Şartname” ve ilgili yönetmeliklerin ekinde bulunan diğer standart formların kullanılacağı, bu doğrultuda teklif mektubunun eklerinden biri olan Yeterlik Bilgileri Tablosu'nun da EKAP üzerinden isteklilerce hangi belgeler esas alınarak ihaleye katılım sağlanmış ise o belgelere ilişkin tarih, sayı, yevmiye numarası gibi bilgiler ile istenen kriterlere ve açıklamalara ilişkin belgelerde yer alan gerekli bilgiler eksiksiz olarak açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmek suretiyle, ihale dokümanı ekinde verilen standart forma uygun şekilde doldurulacağı, ihaleye ait İdari Şartname'nin 7.4.3. maddesinde iş hacmini gösteren belgelerin yeterlik kriteri olarak belirlendiği ve yeterlik bilgileri tablosunda "İş Hacmi Bilgileri"ne ilişkin bölümün İdari Şartname'nin anılan maddesi çerçevesinde doldurulması gerektiğinin belirtildiği, ihale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirmenin, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılacağı, bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı anlaşılmaktadır.
Ayrıca, iş hacmine ilişkin bilgilerin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, toplam ciroyu gösteren gelir tablosu ve yapım işleri cirosunu gösteren belgeler olduğu, açık ihale usûlüyle yapılan ihalelerde, isteklinin toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin % 25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması gerektiği, söz konusu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayan isteklilerin, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgeleri sunabileceği, ihale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde ise, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayan istekliler bakımından iki önceki yılın, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edileceği, iki yıl önceki gelir tablosu itibarıyla yeterlik şartının sağlanamaması durumunda da, iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere son altı yıla kadarki gelir tablolarının sunulabileceği, başka bir anlatımla, iş hacmini göstermek amacıyla sunulması gereken gelir tablosunun hangi yıllara ait olması gerektiği konusunda farklı ihtimallerin bulunduğu, isteklilere, iş hacmi kriterinin sağlandığına yönelik belge sunulması konusunda geniş bir serbesti tanındığı anlaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlık konusu ihaleye istekli olarak katılan davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığının özel ortağına ait Yeterlik Bilgileri Tablosu incelendiğinde, Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Bilgilerin yer aldığı "Bilanço Bilgileri" bölümünde "İdari Şartnamenin 7.4.2 maddesi - İdari Şartnamede yer alan düzenlemeler çerçevesinde, bilanço veya eşdeğer belgelere dayanılarak hesaplanan ilgili oranlar belirtilecektir" açıklamasının bulunduğu, bu bölümde beyan edilmesi istenilen "İstekliye Ait Bilgiler" kısmında, Cari Oranın; "1,40460362857804", Öz Kaynak Oranının: "0,155374712313614", Kısa Vadeli Banka Borçlarının Öz Kaynaklara Oranının: "0", Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yılların ise "2019" olarak belirtildiği; "İş Hacmi Bilgileri" bölümünde "İdari Şartnamenin 7.4.3 maddesi - İdari Şartnamede yer alan düzenlemeler çerçevesinde, iş hacmini tevsik eden toplam ciro veya fatura tutarı yazılacaktır." açıklamasının bulunduğu, bu bölümde beyan edilmesi istenilen "İstekliye Ait Bilgiler" kısmında "Yeterlik Değerlendirmesine Esas Alınan Yıllar ve Bu Yıllara Ait Toplam Ciro/Fatura Tutarı"na ilişkin olarak ise herhangi bir bilgiye yer verilmediği görülmüştür.
Temyize konu Mahkeme kararında, Yeterlik Bilgileri Tablosu'nun "İş Hacmi Bilgileri" bölümünde "Yeterlilik Değerlendirmesine Esas Alınması İstenen Yıllar" belirtilmemiş olsa da aynı tablonun "Bilanço Bilgileri" bölümünde "Yeterlik Değerlendirmesine Esas Alınan Yıl" olarak 2019 yılının belirtildiği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ise de, anılan şirketin, iş hacmine ilişkin yeterlik şartını 2019 yılına ait toplam cirosunu beyan ederek bu beyanını gösteren gelir tablosu sunarak açıklayabileceği gibi, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki gelir tablolarını sunarak da açıklayabileceği, hatta, uyuşmazlığa konu ihale, yılın ilk dört ayında gerçekleştirildiğinden iki önceki yılın ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak da kabul edilebileceği, dolayısıyla yeterlik değerlendirmesine esas alınması gereken yıllar konusunda farklı ihtimallerin bulunduğu dikkate alındığında, Yeterlik Bilgileri Tablosu'nun "Bilanço Bilgileri" bölümünde yeterlik değerlendirmesine esas alınması gereken yıl olarak 2019 yılının belirtilmiş olmasından hareketle, "İş Hacmi Bilgileri" bölümü için de 2019 yılının yeterlik değerlendirilmesine esas alınması gereken yıl olarak kabul edilmesi gerektiği çıkarımında bulunulamayacağı, zira anılan özel ortağın iş hacmine ilişkin yeterlik şartını farklı yıllara ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunu sunmak suretiyle karşılayabileceği anlaşılmaktadır.
Elektronik ihale usulü ile yapılan ihalelerde teklifler; EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanmakta ve e-teklif şeklinde, e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilmektedir. Teklif mektubu ekinde yer alan "Yeterlik Bilgileri Tablosu"nun iş ortaklığı veya konsorsiyumların katıldığı ihalelerde her bir ortak tarafından ayrı ayrı sunulması gerekmektedir. İhale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile ilgili değerlendirme, istekliler tarafından doldurulan "Yeterlik Bilgileri Tablosu"nda beyan edilen bilgi ve belgeler esas alınarak yapılmaktadır.
Nitekim, İdari Şartname’nin 22. maddesinin 2. fıkrasında, Yeterlik Bilgileri Tablosu'nun EKAP üzerinden isteklilerce hangi belgeler esas alınarak ihaleye katılım sağlanmış ise o belgelere ilişkin tarih, sayı, yevmiye numarası gibi bilgiler ile istenen kriterlere ve açıklamalara ilişkin belgelerde yer alan gerekli bilgiler eksiksiz olarak açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmek suretiyle, ihale dokümanı ekinde verilen standart forma uygun şekilde doldurulacağı kurala bağlanmıştır.
Özel ortağa ait Yeterlik Bilgileri Tablosu'nda "İş Hacmi Bilgileri" bölümüne ilişkin olarak isteklinin hiçbir beyanı olmadığı hâlde "Bilanço Bilgileri" bölümünde beyan edilen "Yeterlik Değerlendirmesine Esas Alınan Yıl" bilgisinin "İş Hacmi Bilgileri" için de kabul edilmesine imkân tanınmadığı ve özel ortak tarafından söz konusu bölümde "Bu Yıllara Ait Toplam Ciro/Fatura Tutarı"na ilişkin hiçbir bilgi girişi yapılmadığı, beyan edilen "Bilanço Bilgileri"ne ilişkin bölümde yer alan bilgilerden hareketle boş bırakılan "İş Hacmi Bilgileri" bölümünde yer alan "Ciro/Fatura Tutarı" bilgisine ilişkin bir çıkarım da yapılamadığı göz önüne alındığında, özel ortağın ihaleye katılabilmek için öngörülen şartları taşımadığı sonucuna varılmaktadır.
Bu itibarla, davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığının özel ortağı tarafından "İş Hacmi Bilgileri" bölümüne ilişkin Yeterlik Bilgileri Tablosu'nda herhangi bir beyanda bulunulmadığı, yeterliğe ilişkin olarak ihale dokümanında aranan şartlardan olan bu hususa ilişkin eksikliğin teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmayan bilgi eksikliği olarak da kabulünün mümkün olmadığı dikkate alındığında, davacı şirketlerin oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması üzerine yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan, her ne kadar davacı şirketler tarafından, dava dilekçesince Dairemizin 08/12/2020 tarih ve E:2020/3198, K:2020/3559 sayılı kararı emsal gösterilerek, işbu davaya konu edilen ihaleye ait Yeterlik Bilgileri Tablosu'ndaki söz konusu eksikliğin de anılan kararda belirtildiği üzere "teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmayan bir bilgi eksikliği olduğu, ihaleyi gerkçekleştiren idarece bu eksikliğin tamamlatılması yoluna gidilmesi gerektiği" iddia edilmişse ise de, Dairemizin anılan kararında Yeterlik Bilgileri Tablosu'nun "İş Hacmi Bilgileri" bölümünde esas alınması gereken yıl bilgisinin boş bırakılmasına rağmen ciro tutarının beyan edildiği anlaşıldığından "Yeterlik Bilgileri Tablosu'nun “İş Hacmi Bilgileri” bölümünün “Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar ve Bu Yıllara Ait Toplam Ciro/Fatura Tutarı” kısmında, “Yeterlik değerlendirmesinde esas alınan yıl/yıllar” bilgisin boş bırakılmasının ihale sonucu açısından teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmayan bir bilgi eksikliği olarak değerlendirildiği, ancak bakılan davada anılan özel ortak tarafından Yeterlik Bilgileri Tablosu'nda iş hacmine ilişkin olarak hiçbir bilgi girişinde bulunulmadığı görüldüğünden davacı şirketlerin söz konusu iddiasına itibar edilmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVANIN REDDİNE,
4. Ayrıntısı arka sayfada gösterilen ...-TL ilk derece yargılama giderinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
5. ...-TL temyiz yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ...-TL vekâlet ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine,
6. Ayrıntısı arka sayfada gösterilen ...-TL müdahil yargılama giderinin davacılardan alınarak davalı yanında müdahile verilmesine,
7. Posta giderleri avansından artan tutarın taraflara ve müdahile; istemleri hâlinde kullanılmayan ...-TL yürütmeyi durdurma harçlarının davacılara ve davalı idareye ayrı ayrı iadesine,
8. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
9. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 30/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.