Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2021/12626 Esas 2022/992 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 29. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ :ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 6. İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 01.09.1997-16.06.2016 tarihleri arasında davalı şirkete ait okulda sınıf öğretmeni olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin geçersiz ve haksız bir şekilde feshedildiğini, davalının baskısı ile istifa ettirildiğini, istifanın davacının gerçek iradesini yansıtmadığını ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve öğretim yılına hazırlık ödeneği alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının işten ayrılmayı kendisinin talep ettiğini, istifa nedeni olarak da eşinin hastalığını, bazı velilerle yaşadığı sorunlar nedeni ile yıprandığını ve yorulduğunu bildirerek özel sebepler gösterdiğini, davacının henüz iş sözleşmesi feshedilmeden başka bir okul ile anlaşma yaptığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan deliller ve birkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekilince istinaf başvurusunda bulunmuştur.

Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, 5580 sayılı Özel Öğretim Kanunu ile eğitim ve öğretimin öğrenciler bakımından kesintisiz devam etmesi amaçlandığından “en az bir takvim yılı süreli” sözleşme imzalanmasını öngören 5580 sayılı Kanunun 9. maddesi diğer maddelerle birlikte değerlendirildiğinde, özel öğretim personeli ile yapılan sözleşmenin belirli süreli iş sözleşmesi olduğu sonucuna varıldığı, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu kararı doğrultusunda iş sözleşmesi belirli süreli sözleşme olarak kabul edildiğinden davacının ihbar tazminatı talep hakkının bulunmadığı, ancak belirli süreli sözleşmelerdeki hizmet süreleri birleştirilmek suretiyle kıdem tazminatına hak kazandığı kanaatine varılmakla İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve davanın esası hakkında yeniden hüküm kurularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Karar, her iki taraf vekillerince yasal süresi içinde temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, taraflar arasındaki sözleşmeye, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2- Uyuşmazlık, öğretim yılı hazırlık ödeneğine yönelik alacak talebinin eksik araştırma ile karar verilip verilmediğine ilişkindir.
08.06.1965 tarihli 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunun 33. maddesi “Özel okullarda yöneticilik ve eğitim-öğretim hizmeti yapanlara, kıdemlerine göre(emekliler hariç) dengi resmi okullarda ödenen aylık ile sosyal yardım kapsamındaki ek ödeme tutarlarından az ücret verilemez” hükmüne haiz olup, 14.02.2007 tarihinde yürürlüğe giren 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 9/2. maddesinde de “Okullarda yöneticilik ve eğitim-öğretim hizmeti yapanlara, kıdemlerine göre (emekliler hariç) dengi resmi okullarda ödenen aylık ile sosyal yardım kapsamındaki ek ödeme tutarlarından az ücret verilemez’’ şeklinde benzer bir düzenlemeye yer verilmiştir.
Somut olayda; davalı tarafından, davacının davalı şirket bünyesinde emeklilik sonrası çalıştığı savunulmuştur. Ne var ki, dosya içeriğinden, davacının emekli olup olmadığı, emekli olmuşsa hangi tarihte emekli olduğu ve davalının savunduğu gibi davalı işyerindeki çalışmasının emeklilik sonrasına ilişkin olup olmadığı anlaşılamaktadır. Yukarıda anılan ve 14.02.2007 tarihine kadar yürürlükte bulunan 625 sayılı Kanunun 33. maddesi ile 14.03.2014 tarihine kadar yürürlükte bulunan 5580 sayılı Kanunun 9/2. maddesinde yer alan düzenlemelere göre, davacı işçinin emekli olduktan sonra çalışmış olması durumunda, sosyal yardım niteliğindeki öğretim yılına hazırlık ödeneğini 14.03.2014 tarihi öncesi için isteyemeyeceği, 5580 sayılı Kanunun 9/2. maddesinin ise 6528 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olması nedeniyle bu tarihten sonrası için hakedişin önünde bir engelin bulunmayacağı kabul edilmelidir. Buna göre, mahkemece yapılması gereken iş, davacı işçinin davalı işyerinde çalışmaya başlamadan önce emekli olup olmadığı belirlenerek, emekli olduktan sonra çalışmış ise talep edilen öğretim yılına hazırlık ödeneğini sadece 14.03.2014 tarihi sonrası için hesaplatarak kabul etmek, emekli değil ise önceki gibi karar vermektir. Bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeden eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

3-Öte yandan, davacı taleplerini sadece davalı şirkete yöneltmiş olup; dava dosyasında tek davalı bulunmasına ve davacının muvazaa olgusuna dayanmamasına rağmen dosya kapsamın uygun olmayacak şekilde müşterek müteselsil sorumluluğa ilişkin gerekçeye yer verilmesi de isabetli görülmemiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 24.01.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.