BAM Hukuk Mahkemeleri Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi 2020/2203 Esas 2022/1453 Karar Sayılı İlamı

T.C.
ANTALYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANTALYA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 07/10/2020
DAVA: İtirazın İptali
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ: 20/10/2022

İlk Derece Mahkemesinin kararı süresi içerisinde istinaf edilmiş olduğundan dosya içerisinde bulunan belgeler okunup incelendi.
Üye hakimin görüşü değerlendirildi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Ana davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Antalya ili, ... ilçesi, ... mevkiinde bulunan müvkekili şirket işletmesi ... otelinin çöp taşıma ve çöp döküm işlerinin davalı ... Ltd. Şti. Tarafından 2009 yılından beri yapıldığını, müvekkili firmanın 2009 Eylül ayından toplama ve çöp dökme bedellerini davalıya ödediğini, buradaki çöp dökme bedelinin müvekkili şirketin tesislerinden toplanan çöplerin, belediye tarafından gösterilen çöp toplama alanına dökülmesini karşılığı, olarak karalaştırıldığını, yani davalı şirketin fiyat teklifinde topladığı çöpleri belediyenin çöp toplama alanına dökerken belediye tarafından kendisinden böyle bir bedel isteneceğini belirttiğini, bu nedenle çöp toplama bedelinin ayrı çöp dökme bedelinin ayrı olarak belirlendiğini ve faturaların kisinin toplamı kadar düzenlenip, müvekkili tarafından ödendiğini, davalı tarafın çöp dökme bedellerinin bir kısmını belediyeye ödedikten sonra 2009 yılı eylül ayından itibaren bu bedelleri belediyeye ödememeye başladığını, bu nedenle ... belediyesinin de söz edilen bedelleri davalıdan tahsil etmek amacıyla davalıya tahakkuklar yaptığını, davalı tarafın ise tahakkuk işlemlerinin iptali için idare Mahkemesine yürütmenin durdurulması talepli davalar açtığını, hukuka aykırı olduğu için dava konusu işlemin iptaline karar verildiğini, ayrıca davalı şirketin belediyeye ödemiş olduğu çöp dökme bedellerinin iadesi için de dava açtığını, İdare mahkemesince bu bedellerin de iadesine karar verildiğini, müvekkili şirketin davalı tarafından idari işlemlerin iptaline ilişkin dava açtığını, müvekkili tarafından davalıya ödenen çöp dökme bedellerinin ilgili belediyeye ödenmemiş olduğunu, bu nedenle müvekkili şirketin yetkililerince , davalı şirket yetkilileri ile gerekli görüşmeler yapıldığını, öncelikle şifahi olarak çöp dökme bedellerinin müvekkiline iadesinin istendiğini, ancak davalı taraf ile yapılan görüşmelerin olumlu sonuç vermemesi üzerine Antalya 10. Noterliğinin 28/02/2013 tarih ve ... yevmiye numaralı ihtarnameyi çektiğini, müvekkili şirketin bu ihtarnamede davalı şirketi sulh yoluyla muarazayı çözmeye davet ettiğini, çözüme yanaşılmaması halinde de sözlemeyi feshettiğini ve davalı şirketin aldığı çöp dökme bedellerini iade etmesini ihtar ettiğini, davalı şirketin ihtara cevap vermediğini, davalı şirketin bu ihtara Antalya 5. Noterliğinin 08/03/2013 tarih ve ... yevmiye numaralı ihtarı ile verdiği cevapta, müvekkili şirkete iade edilecek bir bedel olmadığını, belirterek müvekkili şirketin taleplerini reddettiğini, bu nedenle davalı şirketin Aralık 2012 Ocak 2013 ve Şubat 2013 dönemlerine ilişkin çöp toplama ve çöp dökme bedellerinin tamamını tahsil etmek amacı ile müvekkili şirkete karşı Antalya 15. İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyası ile takibe girişildiğini, takibe karşı müvekkili şirketin takibe itiraz ettiğini ve takibin durduğunu, davalı tarafın 2009 yılından 2012 yılı aralık ayına kadar çöp dökme bedellerini tahsil etmesine rağmen, bu bedelleri ilgili belediyeye ödemediği ve uhdesinde tutuğunu, bu bedellerden başta ödemiş olduğu bir kısmını da iade almak için dava açtığını ve mahkemece iadesine karar verildiğini, davalının haksız kazanç elde ettiğini, müvekkilinin bu paraları tekrar ödemek zorunda kalmak durumu ile karşı karşıya olduğunu beyan etmekle; davalının müvekkilinden haksız yere almış olduğu ve halen kendisinde bulunan eylül 2009 Ağustos 2010 dönemine ait 24.820,14TL ile eylül 2010 kasım 2012 dönemine ait 90.540,00TL nin toplamından ibaret 115.360,00TL nin her bir ödemenin yapıldığı tarihten itibaren ticari alacaklara uygulanan faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesini, davalı tarafça icra takibine konu edilen Aralık 2012 Şubat 2013 dönemine ilişkin çöp dökme bedellerinin toplamı olan 10.170,00TL için müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Ana davada davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı hizmet veren müvekkilinin akdedilen sözleşme şartlarına uygun olarak ifa ettiği hizmetin kusursuz olduğunu, davacı şirketle müvekkili arasında doğrudan yazılı bir anlaşma olmadığını, genel olarak ... ile 01/09/2009 tarihinde ve devamındaki yıllarda imzalanan sözleşme kapsamında belirtilen işlerin yapıldığını, sözleşme metninde yer alan ve davalı müvekkilinin ifa etmesi zorunlu olan işin süresi, cezai müeyyideler, diğer şatlar başlıklı bölümlerdeki mükellefiyetlerin eksiksiz ve süresinde ifa ettiğini, müvekkilinin sözleşme ile yaptığı iş karşılığı para aldığını, karşılıksız almadığını, çalışarak aldığını, burada geri istenen çöp döküm bedelini ve diğer yaptırdığı işlerin karşılığı ile beraber davacı şirkete sözleşmeye göre kısmen ödediğini, davalı ve davacının tüm hak edişlerine göre diğerleri ile beraber hak etmiş olduğu çöp döküm bedelini belediyeye ödeyip ödememenin davalı müvekkilinin kendi sorumluluğunda olduğunu, burada belediyeye ödemez ise belediyenin muhatabının ve tahsilat yapacağı yerin sadece ... Ltd. Şti. Olduğunu, bu nedenle yaptırdığı hizmetler karşılığı ödediği bedelin sadece çöp bedeli olarak algılamak ve belediyeye karşı ödeme yükümlüğünün sözleşme ile davalı şirkete geçen bir bedeli geri isteme hakkı olmadığını, davacı şirketin Antalya 10. Noterliği 28/02/2013 ve ... yevmiye nolu ihtarname çektiğini ve davacı şirkete ait otelin çöp taşıma ve çöp döküm işlerin yaptığını ve bunların parasının ödendiğini, ilgili belediyesine ödenmesi gereken çöp bedellerinin ödenmediği için geri verilmesini istediğini, davalı ve karşı davacı müvekkili de Antalya 5. Noterliğinin 08/03/2013 ve ... yevmiye nolu ihtarname ile cevap verildiğini ve davalının değil borcu bilakis alacaklı olduğunun belirtildiğini, davacı tarafın kötü niyetli olduğunu, açmış oldukları tahakkukun iptali davalarının da henüz kesinleşmediğini, bu dosyaların Danıştayda onanıp onanmayacağının belli olmadığını, eğer kararlar bozulursa davalı müvekkilinin şirketin bu bedelleri ödemek zorunda kalacağını, davacı şirketin açmış bulunduğu davanın zamansız ve haksız bir dava olduğunu, davacı şirkete iade edilmesi gereken bir bedel olmadığını, davacı tarafça açılan istirdat davasının 1 yıllık süreler tamamlandığı için davanın zaman aşımına uğradığını, tarafların ticari defterlerinde kayıtlı olan bu borcun hizmet alınan davacı şirket tarafından müvekkiline ödenmediğini beyan etmekle; davanın reddini talep etmiştir.
Davacı vekili, Birleşen dava Antalya 2. ATM'nin ... esas sayılı dosyasına sunduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davalı şirketin işletmiş olduğu otel için çöp toplama, çöp taşıma, çöp dökme, tesis içi ve çevresi ile teknik şartnamede belirtilen arazide, potansiyel sivrisinek, karasinek, tatarcık vb haşerat ile diğer zararlılara karşı ilaçlanması işi yaptığını, yapılan işin otelde bu amaçla çalıştırılan personelin SGK gideri, akaryakıt ve nakliye giderlerini de kapsadığını, davalı şirketle müvekkili şirketin arasında doğrudan yazılı bir anlaşma olmadığını, genel olarak ... ile 10.09.2012 tarihinde imzalanan ve devamındaki sürede sözleşme kapsamında belirtilen işler yapıldığını, söz konusu işlerin yerine getirilmediğinin hiç bir yerde iddia edilmediğini, davalı şirketin noterden ihtarneme çekmiş olduğnuu ve müvekkili şirkete ait otelin çöp taşıma ve çöp döküm işlerini yaptığını ve bunların parasının ödendiğini, ilgili belediyesine ödenmesi gereken çöp bedellerinin ödenmediği için geri verilmesini istemiş olduğunu, müvekkilinin de ihtarname ile cevap verdiğini, borcu olmadığını, alacaklı olduğunu akabinde davalı şirket tarafından kendiliğinden haksız şekilde sözleşmeyi tek taraflı fesih ettiğini, davalı şirketin bir süre sonra Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi ... esas nolu dava dosyası ile istirdat ve menfi tespit davası açtığını, müvekkili şirketin edimini tam ve gereği gibi ifa ettiği halde davalı tarafın almış olduğu hizmetin bedellerini ödememiş oludğunu, ödenmeyen fatura borçları nedeniyle davalı aleyhine Antalya 16. İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı dosyasında icra takibi başlattıklarını, davalının itiraz ederek takibi durdurduğunu, itirazın haksız olduğunu beyanla davalının itirazının iptali ile %20'den az olmamak üzere tazminata hükmedilmesini dava ve talep etmiştir.
Davacı vekili birleşen Antalya 2. ATM'nin ... esas sayılı dosyasına sunduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davacı arasında yazılı bir sözleşme bulunmadığını, davacını ibraz ettiği sözleşmelerin davacı ile ... A.ş arasında imzalandığını, sözleşme çerçevesinde müvekkili ile davacı arasında çöp toplama hizmetine ilişkin sözlü bir anlaşma imzalandığını, fiilen uygulanmaya başlandığını, sözleşme gereği davacının müvekkiline ait işletmede çöp toplama ve temizlik hizmeti verdiğini, fakat sözleşme çerçevesinde müvekkilinden haksız kazanç temin ettiği için ihtar çekilerek anlaşma teklif edildiğini, davacının teklifi kabul etmemesi nedeni ile sözleşmenin feshedilerek Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas sayılı dosyasından dava açıldığını, dosyada alınan bilirkişi raporunda tarafların hak ve borçlarının belirlendiğini, tarafların sözleşmeden kaynaklanan alacak ve borçlarının tamamının bu dosyada dava konusu edildiğini, öncelikle davaların birleştirilmesini, davanın reddini, dava sonunda davacının alacağının tespit edilmesi halinde Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi ... esas sayılı dosyada belirlenecek alacaklarından takas ile mahsup edilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili Birleşen Antalya (Kapatılan)5. Asliye Ticaret Mahkemesi ... esas sayılı dosyasına sunduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı şirketin işlettiği otel için çöp toplama, taşıma, dökme, tesis için ve çevresi ile teknik şartnamede belirtilen arazide potansiyel sivrisinek ... zararlılara karşı ilaçlama işi yaptığını, işin otelde bu amaçla çalıştırılan personelin SGK, akaryakıt ve nakliye giderlerini de kapsadığını, müvekkili şirketin işi dava dışı ... ile düzenlenen 2009 yılından itibaren süre gelen sözleşme kapsamında yaptığını, davalının işin yapıldığını kabul etmesine rağmen bedeli ile ilgili faturaları ödememesi üzerine Antalya 15. İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyasında başlatılan takibin itiraz ile durduğunu, davalının otelin çöp taşıma ve döküm işlerinin davacıya ödendiği, ancak ilgili belediyeye ödenmesi gereken çöp dökme bedelinin davacı tarafça ödenmediğini ileri sürülerek iadesi için ihtarname gönderdiğini ve bu miktar ile ilgili Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esasında menfi tespit istemli açılan davanın görüldüğünü, davalı borçlunun takip konusu fatura bedellerinin ödenmediğini kabul ettiğini ileri sürerek haksız itirazın iptali ile %20'den az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiş, bu talebini duruşmada tekrarlamıştır.
Birleşen Antalya (Kapatılan)5. Asliye Ticaret Mahkemesi ... esas sayılı dosyasına sunulan cevap dilekçesinde özetle; davacı ile müvekkili şirket arasında koşulları davacı şirketin ... A.Ş. İle aralarındaki sözleşme ile belirlenen ticari ilişki nedeniyle yazılı olmayan sözleşme ilişkisinin kurulduğunu, davacının ediminin sözleşmenin feshedildiği tarihe kadar yerine getirdiğini, davacının ileri sürdüğü ilaçlama sözleşmesinin ifası nedeniyle ise müvekkilinden talepte bulunamayacağını, davacının yerine getirdiği çöp toplama ve dökme işi nedeniyle cari hesap ilişkisinden davacı şirket lehine 21.182,05.-TL'lik borcun bulunduğunu, bunun 10.170,00.-TL'sinin çöp döküm bedeli, 11.012,05.-TL'sinin çöp toplama bedeli ile ilgili olduğunu, Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas sayılı dosyasında açılan davada ileri sürüldüğü üzere davacının müvekkili şirketten çöp döküm bedelini isteyemeyeceği gibi müvekkili tarafından davacıya yapılan ödemelerin içinde bulunan çöp döküm bedelini isteyemeyeceğini, takip konusu 10.170,00.-TL'nin çöp dökme bedeline ilişkin olması nedeniyle bu kısma yönelik davanın reddini, 11.012,05.-TL'nin ise çöp toplama işi nedeniyle müvekkilinin davacıya borçlu olduğu miktar olup Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esasında görülen dava sonucunda istirdat taleplerinin kabulüne karar verilmesi halinde bu miktarın davacı alacağı ile takas ve mahsubu ile dava dosyasının Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine, takas ve mahsup taleplerinin kabulü ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, Davalı tarafından verilen hizmet gereği davacı adına keşide edilen faturalarda fatura dayanağı olarak çöp toplama ve temizlik hizmeti gösterilmiş olup, belediyeye ödenen vergi ile ilgili bir kısım olmadığı, davacı tarafından davalı tarafça keşide edilip kendisine tebliğ edilen faturalara ise herhangi bir itiraz yapılmaksızın kabul edilerek defterlere işlenmiş ve böylelikle fatura içeriği ve bedelleri de kesinleştiği, her iki tarafın ticari defterleri de birbirini teyit etmekte olup faturalar ve ödemeler her ikisinde de kayıtlı olduğu, buna göre davalı taraf çöp toplama, temizlik, taşıma ve dökme işini herhangi bir yazılı sözleşme olmaksızın sözlü anlaşma ile ve fiili uygulama ile gerçekleştirmekte olup arada ücretin nasıl belirleneceğine ilişkin bir anlaşma olmayıp uygulamada davalı hizmeti yerine getirip faturayı keşide ederek davacıya gönderdiği, davacı da faturayı itirazsız defterlerine işleyerek fatura bedelini ödediği, aturalarda da herhangi bir ayrıştırma yapılmaksızın genel bir ifade ile çöp toplama ve temizlik adı ile düzenleme yapıldığı, emsal dosya olarak bildirilen 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas sayılı dosyasında verilen nihai kararın yargıtay incelenmesinden geçerek kesinleştiği ve ilgili Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 21.06.2017 tarihli ... E. Ve ... K. Sayılı ilamında da davalı tarafından davacıdan tahsil edilen somut bir belediye vergi kesintisi olmadığı hususunun teyit edildiği, idare mahkemesine konu olan husus çöp dökme bedeli olmayıp, belediyeye ödenen vergi olup davalı tarafından davacıdan tahsil edilen somut bir belediye vergi kesintisi olmadığı da sabit olduğundan asıl davanın reddine, davacı tarafından faturalar itirazsız kabul edilerek defterlere işlendiği ve bedeli ödendiği, tarafların tacir olması da gözetilerek fatura içerikleri ve bedelleri kesinleşmiş olduğu, birleşen Antalya 2. ATM'nin ... Esas sayılı dosyası yönünden her iki tarafın ticari defterleri ile de teyit edilen fatura bedelleri toplamı olan 2.830,69.-TL üzerinden davanın kabulüne, birleşen Antalya (kapatılan) 5. ATM'nin ... Esas sayılı dosyası dosya yönünden de her iki tarafın ticari defterleri ile de teyit edilen fatura bedelleri toplamı olan 21.181,87.-TL olarak aldırılan raporda tespit edildiği ve taraflar tarafından itiraza uğramayan bu miktar üzerinden davanın kısmen kabulüne, fazlaya ilişkin talebin reddine, haksız itiraz edilen asıl alacak üzerinden İİK 67/2 madde gereğince takdiren %20 oranında icra inkar tazminatına karar verilmiştir.
Karara karşı, asıl davada davacı vekili birleşen davalarda davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Asıl davada davacı-birleşen davalarda davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; asıl dava yönünden çöp taşıma ve döküm işlerinin davalı tarafça 2009 yılından beri yapıldığını, 2009 Eylül ile 2012 Kasım arasında davalının faturalarına istinaden düzenli ödemelerinin yapıldığını, fiyat belirlenirken davalının çöpleri dökerken belediyeden kendisinden bedel isteneceğini belirttiğini, buna göre çöp toplama bedeli ayrı çöp dökme bedeli ayrı olarak fiyatların belirlenip faturalarında bu kalemler ayrı ayrı belirtilerek ikisinin toplamı kadar düzenlenip ödendiğini, 2012 kasım ayına kadar davalının çöp dökme bedellerinin bir kısmını belediyeye ödediğini daha sona ödememeye başladığını, ... Belediyesinin de söz edilen bedelleri davalıdan talep ettiğini, davalının da tahakkuk işlemlerinin iptali için idare mahkemesinde dava açtığını, kendilerinin de bu nedenle asıl davada belediyeye ödenmeyen çöp dökme bedelleri yönünden menfi tespit ve istirdat talep ettiklerini, çöp toplama ve dökme konusunda taraflar arasında yazılı bir sözleşme olmadığını, sözlü ve fiili olarak kurulmuş bir sözleşme olduğunu, Antalya 2. ATM'nin ... E-... Karar sayılı dosyasında aynı hususa ilişkin yazılı sözleşme yapıldığını, 09/01/2013 tarihli sözleşmedeki rakamlar ile eldeki davadaki davacının ödediği rakamların aynı olduğunu, davalı şirket vekili de beyanlarında belediyeye ödenecek çöp döküm ücretini kendilerinin ödeyeceğini zannederek ödeme yaptıklarını beyan etmeleri karşısında sözleşmenin kurulduğu esnada tarafların bu hususta anlaşma yaptıklarının anlaşıldığını, birleşen davalar yönünden takibe konu alacak miktarının çöp döküm bedeli dışında kalan kısmı kadar müvekkilinin borçlu olduğu konusunda ihtilaf olmadığını, ihtilaflı hususun çöp döküm bedellerine ilişkin olduğunu, ayrıca birleşen davanın hangi gerekçe ile kabul edildiğinin açıklanmadığını, birleşen davalar ile ana dava arasındaki irtibatın hangi noktalarda gerçekleştiğinin açıklanmadığını, dava hakkında yeterince aydınlatma yapılmadığını belirterek kararın kaldırılmasını asıl davanın kabulüne karar verilmesini birleşen davaların reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl dava menfi tespit ve istirdat istemine, birleşen davalar ise itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece asıl davanın reddine, Birleşen Antalya 2. ATM'nin ... Esas sayılı dosyası dosya yönünden; Davanın kabulüne, birleşen Antalya (kapatılan) 5. ATM'nin ... Esas sayılı dosyası dosya yönünden;
davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Antalya 16. İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; alacaklının ... , borçlunun ... . A. Ş olduğu, takip dayanağının 31/03/2013 tarihli 2.830,69 TL bedelli fatura alacağı ve işlemiş faiz alacağı olduğu, ödeme emrinin tebliği üzerine borçlu vekilinin itirazı ile takibin durduğu, itirazın iptali davasının da asıl alacak üzerinden açıldığı anlaşılmıştır.
Antalya 15. İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; alacaklının ... , borçlunun ... A. Ş olduğu, takip dayanağının 31/12/2012, 31/01/2013, 28/02/2013 tarihli toplam 21.182,05 TL bedelli fatura alacağı ve işlemiş faiz alacağı olduğu, ödeme emrinin tebliği üzerine borçlu vekilinin itirazı ile takibin durduğu, itirazın iptali davasının da asıl alacak üzerinden açıldığı anlaşılmıştır.
Davacının da üyesi olduğu ... ile davalı arasında 01.09.2009 tarih ve devamındaki yıllarda, birliğe üye olan turizm işletmeleri ile ilgili olarak, sözleşme ekindeki teknik şartnamede belirtilen tesis içi ve çevresine ilişkin ilaçlama işine yönelik yazılı anlaşma yapıldığı, bu yazılı anlaşma dışında ayrıca birliğe üye olan otellerin çöplerinin toplanması, temizlik, taşıma ve bağlı bulunulan belediyenin gösterdiği yere dökülmesi hususunda yazılı ve sözlü anlaşmaların yapılarak 2009 yılından itibaren bu işlerin davalı yüklenici tarafından icra ve ifa edildiği, eldeki dosyada davacı ile davalı yüklenici arasında yazılı bir sözleşme yapılmadığı, sözlü anlaşma ve belirlenen birim fiyatlar çerçevesinde davacı otele ait çöp toplama, temizlik ve taşıma, dökme işlerinin yerine getirildiği anlaşılmıştır. 2012 Kasım ayına kadar davalı yüklenici çöplerin belediyeye ait döküm yerlerine dökülmesinden kaynaklanan ve belediyece tahakkuk ettirilen çöp döküm ücretini ilgili belediyeye ödemiş ancak bu tarihten sonra bu bedelin kendisinden istenemeyeceği gerekçesiyle idare mahkemesine dava açmış ve kesinleşen idare mahkemesi kararına göre ''kirleten öder'' ilkesi gereğince bu bedellerden çöp üreten kişilerin sorumlu olduğu, bedelinin döküm işini yapan yükleniciden istenemeyeceği ve tahakkuka ilişkin belirlemeye dair sair hususlar gerekçe gösterilmek sureti ile davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır.
Asıl davada davalı tarafından davacıya verilen hizmete ilişkin olarak davacıdan tahsil edildiği halde belediyeye ödenen ve sonradan idare mahkemesine açılan davalar nedeni ile iptal edilen çöp döküm ücretlerinin davalıya istirdatı davası olup birleşen davalar ise aynı hizmete ilişkin olarak davalı tarafından davacıya keşide edilen ve ödenmeyen fatura bedellerinin tahsiline yönelik icra takibine yapılan itirazın iptali davalarıdır.
Uyuşmazlığın temel noktası ilgili belediyeye ödenmesi gereken ''çöp döküm'' ücretinden kimin sorumlu olduğu, taraflar arasındaki sözlü anlaşma ve fiili uygulama uyarınca, belediyeye ödenen bu çöp döküm ücretinin, taraflarca belirlenen birim fiyatlara dahil olup olmadığı, belediyeye ödenecek bedelin davalı yüklenici tarafından benimsenip benimsenmediği hususlarındadır.
Davalı şirket ile ... arasında imzalanan sözleşmede ise çöp toplama, temizlik ve taşıma-dökme işi sözleşme kapsamına alınmamıştır. Davalı tarafça ilaçlama, çöp toplama, temizlik, çöp taşıma ve dökme işinin yapıldığı ve ücretinin davacı tarafça fatura mukabilinde ödendiği taraflar arasında tartışmasızdır. Davacı tarafından davalı tarafça keşide edilip kendisine tebliğ edilen faturalara ise herhangi bir itiraz yapılmaksızın kabul edilerek defterlere işlenmiş ve böylelikle fatura içeriği ve bedelleri de kesinleşmiştir. Her iki tarafın ticari defterleri de birbirini teyit etmekte olup faturalar ve ödemeler her ikisinde de kayıtlıdır. Buna göre davalı taraf çöp toplama, temizlik, taşıma ve dökme işini herhangi bir yazılı sözleşme olmaksızın sözlü anlaşma ve fiili uygulama ile gerçekleştirmekte olup arada ücretin nasıl belirleneceğine ilişkin yazılı anlaşma yapılmaksızın uygulamada davalı hizmeti yerine getirip faturayı keşide ederek davacıya göndermiş ve davacı da faturayı itirazsız defterlerine işleyerek fatura bedelini ödemiştir. Bu itibarla davalı tarafından davacıdan tahsil edilen somut bir belediye vergi kesintisi olmadığı gibi davacı tarafından faturalar itirazsız kabul edilerek defterlere işlenmiş ve bedeli ödenmiş olmakla tarafların tacir olması da gözetilerek fatura içerikleri ve bedelleri kesinleşmiştir.
Davalı tarafından verilen hizmet gereği davacı adına keşide edilen faturalarda fatura dayanağı olarak "otel çöp toplama ve taşıma" hizmeti bedeli gösterilmiş olup, belediyeye ödenen çöp döküm ücreti ile ilgili bir kısım bulunmamaktadır. Her ne kadar davacı faturalarda çöp taşıma bedeli ile çöp döküm bedelinin ayrı ayrı kalemler halinde belirtilerek faturalandırıldığını, bu nedenle döküm ücretinin davalı yüklenici tarafından ödenmesi gerektiğini istinaf sebebi olarak göstermiş ise de yapılan işin çöp toplama, temizlik ve taşıma, dökme işlerinin tümünü kapsadığı ve faturalarda "otel çöp toplama ve taşıma" hizmeti açıklaması bulunduğu değerlendirildiğinde bu istinaf sebebine itibar edilmemiştir.
Aynı konuya ilişkin ... üyesi ... Turizm ile davalı yüklenici arasında Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas, ... karar sayılı ilamında da belediyeye ödenecek olan katı atık bertaraf bedelinin taraflar arasındaki çöp toplama, temizlik ve taşıma, dökme işlerine ilişkin belirlenen fiyata dahil olmadığı kabul edilerek hüküm kurulduğu ve Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği eldeki dosya içinde emsal teşkil ettiği anlaşılmıştır.
Birleşen itirazın iptali davalarında da davalı otel çöp toplama bedelinden sorumlu olduğunu kabul ettiği ancak asıl davasındaki gerekçeleriyle çöp döküm ücretlerini kabul etmediğinden ödeme yapmadığını beyan ettiği anlaşılmış ise de yukarıda açıklanan hususlar karşısında bu iddiaların asıl davanın uyuşmazlık noktasına ilişkin olduğu, bu nedenle ilk derece mahkemesinin dosyalar arasındaki bağlantıyı açıklamadığına ilişkin istinaf nedeninin de yerinde olmadığı, tarafların ticari defterlerinin, faturaların ve ödeme kayıtlarının incelenerek sonuca ulaşıldığı görülmüştür.
HMK m. 359/3 uyarınca; dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, HMK m. 355/1. gereği incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, re'sen gözetilmesi gereken, kamu düzenine herhangi bir aykırılığın da bulunmamasına, kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğunun anlaşılmasına göre; asıl davada davacı-birleşen davalarda davalı vekili vekilinin istinaf itirazları yerinde görülmediğinden HMK m. 353/1-b-1. gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerektiği anlaşıldığından aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Asıl davada davacı-birleşen davalarda davalı vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE,
2-492 Sayılı Harçlar Kanunu gereğince asıl davada davacı-birleşen davalarda davalıdan alınması gerekli 1.640,30 TL nispi istinaf karar harcından peşin olarak yatırılan 410,08 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.230,22 TL istinaf karar harcının birleşen dosyalar davalısından tahsili ile Hazineye GELİR KAYDINA,
3-Asıl davada davacı-birleşen davalarda davalının istinaf başvurusu nedeniyle yapılan yargılama masraflarının kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Kullanılmayan istinaf gider avansının 6100 Sayılı HMK'nın 333. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesince talebi halinde ilgilisine İADESİNE,
5-İstinaf incelemesi dosya üzerinden yapıldığından asıl davada davalı-birleşen davalarda davacı lehine vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
6-Kararın Dairemiz tarafından taraflara TEBLİĞİNE,
Dair, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353/1-b-1. bendi gereğince aynı kanunun 361/1. maddesi gereğince Dairemiz kararının tebliğinden itibaren İKİ HAFTALIK süre içinde Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 20/10/2022

...