Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2016/442 Esas 2016/2507 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :...Asliye Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, uygulama projeleri ile mahal listelerinde ve pursantaj listesi ile yaklaşık maliyet cetvelinde bulunmayan yeni bir imalât olan fore kazıklı ankrajlı betonarme istinat iksa imalâtı yapılmasının zorunlu olduğunun sonradan ortaya çıkması nedeniyle sözleşmenin yeni koşullara uyarlanması ve ek iş süresi kadar sürenin iş bitim süresine eklenmesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.Davacının talebi 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 480/II. maddesinde düzenlenen götürü bedelin uyarlanması ve buna bağlı olarak teslim süresinin uzatılmasına ilişkindir. Anılan yasa hükmünce “Ancak başlangıçta öngörülmeyen veya öngörülebilip de taraflarca gözönünde tutulmayan durumlar taraflarca belirlenen götürü bedel ile eserin yapılmasına engel olur veya son derece güçleştirirse yüklenici, hakimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteme, bu mümkün olmadığı veya karşı taraftan beklemediği takdirde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir” şeklindedir. Bu hükümle ücretin götürü olarak kararlaştırıldığı sözleşmelerdeki ücretin değişmemesi kuralına bir istisna getirilmiştir. Dairemizin içtihat ve uygulamaları ile götürü bedelin uyarlanması ve bedelin artırılmasının gerekip gerekmeyeceği hususunda takdir yetkisi hakime ait olduğundan bilirkişiden sözleşme yapıldıktan sonra ihaleye esas uygulama projeleri ve mahal listelerinde bulunmayan ve ayrıca ödemelere esas pursantaj listesi ve idarece yaklaşık maliyet cetvelinde gösterilmeyen yeni bir imalâtın yapılmasının zorunlu olup olmadığı, bu imalâtın ne olduğu ile işin bu değişik imalât şekliyle yapılması halinde ulaşacak imalât bedeli ile sözleşmeye göre yapılması durumunda ödenecek bedel ve bu bedeller arasında fark hesaplattırılıp, bu farkın götürü bedelle kıyaslandığında uyarlama gerekip gerekmediği, gerekiyorsa miktarı hususunda rapor alınmalıdır. Aradaki farkın uyarlama gerektirdiğine dair bilirkişi görüşü mahkemece yapılacak değerlendirilmede dikkate alınmakla birlikte hakimi bağlamayacaktır. Sözleşmenin temelini oluşturan konularda önceden öngörülemeyen veya öngörülmesine rağmen gerçekleşeceğine ihtimal verilmeyen önemli değişikler sonucu edimler arasındaki dengenin aşırı bozulması halinde iyiniyet kurallarını da gözönünde tutarak, hakim tarafından sözleşme değişen koşullara uyarlanabilecektir Bu durumda mahkemece itiraz edilen hakedişlerdeki sözleşmeye göre ihaleye esas uygulama projeleri ve mahal listeleri, pursantaj listesi ve yaklaşık maliyet cetveline göre ödenecek bedel ile zemin yapısı nedeniyle fore kazıklı ankrajlı betonarme iksa imalâtı yapılmak zorunda kalınması sonucu oluşacak bedel arasındaki fark hesaplattırılıp, bu farkın bu götürü bedelle kıyaslandığında tarafların önceden tahmin etmedikleri veya öngördükleri halde gerçekleşmesine ihtimal vermedikleri olağanüstü şart niteliğinde olup uyarlama yapılarak sözleşmedeki götürü bedelin artırılması ve süre uzatımı gerekip gerekmediği, uyarlama gerekiyorsa bunun miktarı ve uzatılması gereken süre konusunda yeniden oluşturulacak uzman bilirkişi kurulundan gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınıp, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 480/II. maddesi hükmünün uygulanması gerekip gerekmediği mahkemece değerlendirilerek talepler konusunda sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile davanın kabulü doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 02.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.