MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi davalılar avukatlarınca istenilmesi davalı İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü avukatınca duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 19/02/2018 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalı İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü adına Avukat ... ile karşı taraf adına Avukat ... geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:


YARGITAY KARARI


A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 07.01.2003-31.12.2012 tarihleri arasında davalılar nezdinde manevra şoförü olarak en son 1.420,00 TL. net ücret ile çalıştığını, davalılardan Prizma Organizasyon İnşaat Temizlik ve Sosyal Hizmetler unvanlı işverenin yeni ihale döneminde işi alamadığı için davacının iş akdinin haklı bir neden olmaksızın sona erdirildiğini, davalılar arasındaki asıl-alt işverenlik ilişkisinin muvazaalı olduğunu, buna göre davacının İETT kadrolu şoförlerin almış olduğu özlük haklarına hak kazandığını ve tüm haklarının buna göre belirlenmesi gerektiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile ücret farkı, fazla çalışma, yıllık izin, ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının tahsilini, istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü vekili, iki davalı arasında alt işveren üst işveren ilişkisi bulunmadığını, müvekkilinin personel istihdamı yapmayıp hizmet alım işi yaptığını, yapılan işin geçici iş olduğunu, belirli süreli iş niteliğinde bulunduğunu, davacının kendilerinden alacağı olmadığını savunarak davanın redddini istemiştir.
Davalı Prizma Organizasyon İnşaat Temizlik ve Sosyal Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti. vekili, davacının başlangıçtan beri asıl işverenin işçisi sayıldığını, davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunmadığını, davacının 01.01.2012-31.12.2012 tarihleri arasında belirli süre ile çalıştığını, müvekkilinin İETT ile olan hizmet sözleşmesinin 31.12.2012 tarihinde son bulduğunu, işyerinin bu tarihten sonra tüm personelle birlikte dava dışı şirkete devredildiğini, ihale bitim süresi nedeniyle davacının çalışma süresinin sona erdiğini, ücret alacağı da olmadığını, savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının 01/01/2003-31/05/2005 tarihleri arasında Delta Oto Tek. Ser. Ltd. Şti., 01/06/2005 - 31/12/2010 tarihleri arasında Akdeniz Tem. Gıda Ltd. Şti., 01/01/2011- 31/12/2011 tarihleri arasında Prizma Org. Ltd. Şti., 01/01/2012 - 31/12/2012 tarihleri arasında Prizma Org. Ltd. Şti. + Öz Kartallar A.Ş iş ortaklığı nezdinde manevra şöförü olarak çalıştığı, davalı şirket tarafından SGK"ya verilen işten ayrılma bildirgesinde davacının iş akdinin belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi nedeniyle sona erdiğinin bildirildiği, dosyada mevcut Bölge Çalışma Müdürlüğü raporunda ve emsal mahkeme ilamlarında İETT ile dava dışı KİPTAŞ arasında akdedilen hizmet alım sözleşmelerinin muvazaalı olduğu belirtilmiş, İETT ile davalı Prizma Organizasyon İnşaat Temizlik ve Sosyal Hizmetler San. Tic. Ltd. Şti. arasındaki sözleşmenin muvazaalı olduğuna dair davalılar arasındaki hizmet alım sözleşmeleri, dosya kapsamı, duruşmada dinlenen tanık beyanları, davacının yaptığı iş, işin niteliği göz önünde bulundurulduğunda davacının eylemli olarak İETT Genel Müdürlüğü"nün işini yapıp davalı İETT"nin hizmet alım sözleşmesinin işçi teminine yönelik olduğu ve davalı Prizma Org. Ltd. Şti."nin davacının gerçek işvereni olmayıp çalışanların ücret bordrolarını, SGK kayıtlarını tanzim eden şirket niteliğinde olup, davacının başlangıçtan itibaren davalı İETT Genel Müdürlüğü"nün işçisi olarak çalıştığı ve iki davalı arasındaki sözleşmenin muvazaalı olduğu ancak hiç kimsenin kendi muvazaasından istifade etmesi mümkün bulunmayıp davacının davaya konu alacaklarından her iki davalının da sorumluluğunun bulunduğu davacının işe başladığı tarihten itibaren İETT"nin aynı işyerinde çalışan işçilerine ödenen ücret ve haklardan yararlanması gerektiğinin kabulü ile iş akdi haklı bir neden olmaksızın feshedildiği anlaşılan davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı ayrıca davalı İETT işçilerinin aldığı ücrete göre ücret farkı, yıllık izin ücreti ve genel tatil ücreti alacağı olduğu, fazla çalışma ücreti alacağı olmadığı gerekçesi ile davanın davanın kısmen kabulüne, karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalılar temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalıların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davalılar arasındaki ilişkinin niteliği ve muvazaa olup olmadığı hususlarında uyuşmazlık vardır.
Davacı, davalılar nezdinde manevra şoförü olarak çalıştığını, davalılar arasındaki ilişkinin muavazaalı olduğunu, daha önceden davalı İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü ile dava dışı Kiptaş firması arasında da muvazaa olduğunun Bölge Çalışma Müdürlüğü"nce tespit edildiğini, aynı durumun kendileri açısından da söz konusu olduğunu iddia etmiştir. Davalı İETT vekili, kendilerinin ihale makamı olduklarını, muvazaa da bulanmadığını savunurken diğer davalı şirket vekili muvazaa olduğunu ve kendilerinin davacı alacaklarından sorumlu olmadıklarını savunmuştur.
Mahkemece "davalılar arasındaki hizmet alım sözleşmeleri, dosya kapsamı, duruşmada dinlenen tanık beyanları, davacının yaptığı iş, işin niteliği göz önünde bulundurulduğunda davacının eylemli olarak İETT Genel Müdürlüğü"nün işini yaptığı" gerekçesi ile iki davalı arasındaki ilişkide muvazaa olduğu ve davacının baştan itibaren davalı İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü işçisi sayılması gerektiği kabul edilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelere göre davacı istifleme ve revizyon hizmetleri kapsamında yapılan hizmet alım sözleşmelerine göre önceleri dava dışı firmalar nezdinde en son olarak ise davalı şirket nezdinde asıl işveren bünyesinde manevra şoförü olarak toplu taşıma araçlarını garajda park etme işinde çalışmıştır.
Davacı tarafça muavazaaya ilişkin emsal gösterilen işçiler toplu taşıma işinde şoför ya da bakımcı olarak çalışmışlardır. Bu halde yapılan işlerin farklı olması nedeniyle bu işçilerin davacıya emsal olmayacağı açıktır. Öte yandan İETT bünyesinde çalışan manevracı işçi de yoktur. Yani davacının yanında aynı işi yapan kadrolu İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü işçisi bulunmamaktadır. Bu hususlar dikkate alındığnda davalılar arasında 4847 sayılı Kanunun 2. maddesi kapsamında asıl-alt işverenlik ilişkisi olduğu ve muvazaanın bulunmadığı kabul edilmelidir.
Mahkemece, davalılar arasında asıl-alt işveren ilişkisi olduğu gözetilerek ve kayıtlarda görünen ücret miktarına göre davacı alacakları belirlenmesı gerekirken hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
Kabule göre ise, davacı ile aynı işi yapan davalı İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü işçisi bulunmamasına rağmen farklı bir görevdeki İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü işçisinin ücreti esas alınarak alacakların belirlenmesi hatalıdır.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, davalı İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü yararına takdir edilen 2.037,00 TL. duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 19/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.