Danıştay 13. Daire 2021/3258 Esas 2021/4091 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/3258
Karar No:2021/4091


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Servis Hizmetleri Taşımacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ordu Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü'nce 07/12/2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen … ihale kayıt numaralı “2021 Yılı Araç Kiralama” ihalesine ilişkin olarak davacının yaptığı itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine dair Kamu İhale Kurulu'nun (Kurul) 17/03/2021 tarih ve 2021/UH.II-609 sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; 25/02/2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihale uhdesinde bırakılan Umut Kuştepe'nin teklifinin geçerli olduğu hususunun 16/12/2020 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararında yer aldığı, bu kararın davacıya aynı tarihte EKAP aracılığıyla tebliğ edildiği, ilgili mevzuat uyarınca, davacının, ihale uhdesinde bırakılan isteklinin teklifinin uygun olmadığına ilişkin iddiasına yönelik şikâyet başvurusunu 16/12/2020 tarihinden itibaren on gün içinde idareye yapması gerektiği, ancak davacı tarafından bu süre geçtikten sonra 03/03/2021 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu, başka bir anlatımla, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin geçerli olduğuna ilişkin işlemin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihin 16/12/2020 olduğu ve bu hususa yönelik süresi içinde bir şikâyet başvurusunda bulunulmadığı anlaşıldığından, başvurunun süre yönünden reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, 16/12/2020 tarihli ihale komisyonu kararında dava dışı … 'nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olmadığı, bu sebeple teklifteki usulsüzlüğün farkına varılmadığı, 25/02/2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile öğrenilen durumlar için yeni hukukî durumun dikkate alınması gerektiği, ihale sürecindeki hukuka aykırı olduğu iddia edilen işlem veya eylemlerin farkına varıldığı tarihin ihalenin bütün hüküm ve sonuçlarının yer aldığı kesinleşen ihale kararının ilgililere tebliğ edildiği tarih olarak kabul edilmesi gerektiği gerekçesiyle temyize konu Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, 16/12/2020 tarihli ihale komisyonu kararında … 'nin teklifinin geçerli teklif olarak kabul edildiği, anılan ihale komisyonu kararının başvuru sahibi davacıya bildirildiği, bu çerçevede şikâyete konu hususun ihale komisyonu kararının bildirimine ilişkin kesinleşen ihale kararı konulu yazının tebliğ tarihi olan 16/12/2020 tarihinde davacı tarafından öğrenildiği, 16/12/2020 tarihinin şikâyete konu eylemin farkına varıldığı tarih olduğu, davacının ilgili kararın kendisine bildirilmesini izleyen on günlük süre geçtikten sonra 03/03/2021 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, yapılan şikâyet başvurusunun süresinde olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Ordu Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 07/12/2020 tarihinde açık ihale usulü ile elektronik ortamda “2021 Yılı Araç Kiralama” ihalesi yapılmıştır.
16/12/2020 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararında … Öğrenci ve Personel Servis Hizmetleri Taşımacılık Turizm Gıda İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, … Tur Servis Hizmetleri Gıda Otomotiv Sanayi Temizlik Turizm Tic. Ltd. Şti. ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenmiştir. … 'nin teklifi geçerli teklif olarak 4. sırada, davacının teklifi ise 5. sırada yer almış, anılan ihale komisyonu kararına yönelik Umut Kuştepe tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu neticesinde Kamu İhale Kurulu'nun 03/02/2021 tarih ve 2021/UH.II-285 sayılı kararı ile, önemli teklif bileşenlerinin belirtilmesi suretiyle teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklama istenilmesine karar verilmiştir.
Söz konusu Kurul kararını uygulamak üzere alınan ve 25/02/2021 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararında bazı istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığından tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilerek, ihale Umut Kuştepe uhdesinde bırakılmış, davacının teklifi ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmiştir.
Davacı tarafından 03/03/2021 tarihli şikâyet dilekçesi ile "İhalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen … ve … Tur Serv. Hiz. Taş. Gıda Oto San. Tic. Ltd. Şti.'nin sahibi … ihaleye baba-oğul olarak katılmışlardır. Bahsi geçen baba ve oğul aynı evde ikamet etmekte olup, ihale uhdesinde kalan … 'nin iş yeri adresi de babası ile birlikte ikamet ettiği evdir. Ayrıca; Umut Kuştepe ve … Tur Serv. Hiz. Taş. Gıda Oto San. Tic. Ltd. Şti. söz konusu ihaleye ait ihale dokümanını aynı IP üzerinden indirmişler ve ihaleye sundukları e-tekliflerini aynı IP adresi üzerinden göndermişlerdir. İhale için almış oldukları geçici teminatlarını aynı bankadan almışlardır. Aynı zamanda … ve … Tur Serv. Hiz. Taş. Gıda Oto San. Tic. Ltd. Şti.'nin kullanmış oldukları e-posta adresi … olup aynı e-posta adresini kullanmaktadırlar. Söz konusu ihalede ortak hareket ederek çıkar sağlamak amacıyla avantaj elde ettikleri açıktır." iddiasıyla ihaleyi yapan idareye başvuruda bulunulmuştur. Şikâyet başvurusunun idarece 05/03/2021 tarihinde reddedilmesi sonrasında 09/03/2021 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuş, dava konusu Kurul kararı ile başvurunun süre yönünden reddine karar verilmesi üzerine de anılan Kurul kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun (Kanun) 54. maddesinin birinci fıkrasında, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanun'da belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri; ikinci fıkrasında, şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularının, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idarî başvuru yolları olduğu; 55. maddesinin birinci fıkrasında, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21. maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hâllerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye şikâyet başvurusunda bulunulacağı; dördüncü fıkrasında, belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dâhil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kurum'a itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabileceği; 56. maddesinin birinci fıkrasında, idareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55. maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hâllerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabileceği kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için 03/02/2021 tarih ve 2021/UH.II-285 sayılı Kurul kararının yerine getirilmesine yönelik olarak alınan 25/02/2021 tarihli ihale komisyonu kararının, davacıların hukukî durumunda herhangi bir değişiklik meydana getirip getirmediğinin ortaya konulması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, 25/02/2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile en avantajlı teklif sahibi isteklinin değiştiği ve davacının bu tarihli ihale komisyonu kararı ile ilk kez ihalenin uhdelerinde kalma ihtimalini ortaya çıkaran "ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olma" konumuna geldiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle 25/02/2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile davacılar hakkında yeni bir hukukî durumun meydana geldiğinin kabulü gerekmektedir.
Bu durumda, ihale sürecinde yeni bir hukukî durum meydana getiren, ihale sürecine etkili bir kararın alınması üzerine başvuruya konu edilebilecek işlemi ve hukuka aykırılık nedenini öğrenen ilgililerin bu tarihten itibaren 4734 sayılı Kanun'da öngörülen sürede idareye başvurmalarında hukukî bir engel bulunmadığından, 25/02/2021 tarihli ihale komisyonu kararına karşı, tebliğ tarihinden itibaren Kanun'un 55. maddesi uyarınca süresi içinde şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilecektir.
Bu itibarla, uyuşmazlık konusu ihaleye ilişkin ihale komisyonu kararının 25/02/2021 tarihinde davacıya tebliğ edilmesi üzerine davacı tarafından ihaleyi gerçekleştiren idareye süresi içerisinde, 03/03/2021 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşıldığından, şikâyet başvurusunun süresinde yapılmadığından bahisle itirazen şikâyet başvurusunun süre yönünden reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk, davanın reddi yönündeki temyize konu İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen ilk derece ve temyiz aşamalarında davacı tarafından yapılan toplam … -TL yargılama giderleri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … -TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
5. Posta giderleri avansından artan tutarın ve istemi hâlinde ilk derece aşamasında kullanılmayan … -TL yürütmeyi durdurma harcının davacıya iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 01/12/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.



(X) KARŞI OY :

Temyize konu İdare Mahkemesi kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği oyuyla karara katılmıyorum.