Danıştay 8. Daire 2018/6916 Esas 2021/5841 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/6916
Karar No : 2021/5841


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …Bakanlığı/…
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, Eyüp ilçesi dahilinde bulunan sicil: …sayılı II-a grubu maden işletme ruhsatı sahibi olan davacı tarafından yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptaline karar verilmesi istemidir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararda; davacıya ait işletme izninin, davalı idarenin (Genel Müdürlüğün) …tarih ve …sayılı oluruyla revize edildiği, bu işlemin davacıya/vekiline yine Aralık 2016'da tebliğ edildiği ve söz konusu işlemin iptali istemiyle 28/08/2017 tarihinde bakılan davanın açıldığı, davacının iptale konu işlemin tebliğinden itibaren 60 gün içinde doğrudan dava açması veya İYUK 11. madde kapsamında idareye başvurup alacağı cevaba veya idarenin 60 gün içinde cevap vermemesi halinde zımni red işleminin iptali istemiyle süresi içinde dava açması gerekirken, davacının işlemin tebliğinden itibaren 60 gün içerisinde dava açmadığı ve idareye herhangi bir başvuruda bulunmadığı, işlemin tebliğ edildiği tarihin üzerinden yaklaşık beş (5) ay geçtikten sonra (03/05/2017'de) idareye başvurduğu ve bu başvuru sonucunda oluşan zımni ret işlemi üzerine ve dava konusu işlemin tebliğ edildiği tarihten yaklaşık 9 ay sonra (28/08/2017'de) dava açtığı, işbu davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenmesine hukuken olanak bulunmadığı gerekçesiyle davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararında; Mahkeme kararının kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından vekaletle yapılan işlemden daha sonra haberinin olduğu, süresinde dava açıldığı, Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idarece istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Davacı uhdesinde bulunan sicil: …sayılı II (a) grubu maden (metakumtaşı) işletme ruhsat sahasına ilişkin olarak …Ticaret Ltd. Şti. tarafından açılan davada, …. İdare Mahkemesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı iptal kararı üzerine davalı idarenin 02/03/2016 tarih ve 802889 sayılı oluruyla davacının II (a) grubu maden işletme ruhsat sahasının iptal edilerek, sahadaki madencilik faaliyetlerinin durdurulmasına, faaliyetlerine izin verilmemesine karar verildiği, yargılama süreci devam ederken ... Ticaret Ltd. Şti. tarafından davadan feragat edilmesi üzerine, bu kez …İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı feragat nedeniyle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı kararı üzerine davalı idare tarafından, …tarih ve …sayılı olurla Mahkeme Kararının uygulanması kapsamında davacı hakkında ruhsata ait metakumtaşı işletme izninin, ruhsatın iptali öncesinde işletme izin alanı olan 44,15 hektar olarak yeniden düzenlenmesine karar verildiği, davacı vekili …tarafından verilen 01/12/2016 tarihli dilekçeyle, sicil: …sayılı işletme ruhsatının ve işletme izninin … sayılı hammadde üretim izin alanı ve mevcut koordinatları ile çakışan kısmından feragat edildiğinin belirtilmesi üzerine, davalı idarece …tarih ve …sayılı olurla feragata ilişkin olarak 44,15 hektar olarak düzenlenen metakumtaşı işletme izninin iptal edilerek, 19,08 hektar olarak yeniden düzenlenmesine karar verildiği, davacı tarafından …tarih ve …sayılı yazıda; işletme izninin bulunduğu alan üzerinde muvafakat verildiğinin öğrenildiği, ruhsat hakkını tamamen kullanılamaz hale getirecek biçimde muvafakat veren …ve vekaletnamede ismi geçen kişilerin vekillikten azledildiği, avukatın vekalet yetkisi dışına çıkarak verdiği feragatin iptali, Mahkeme Kararının uygulanması, işletme izninin iptal öncesinde olduğu gibi verilmesi talebiyle yapılan başvurunun reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (dava konusu işlemin tesis edildiği tarihteki haliyle) 'Üst makamlara başvurma' başlıklı 11. maddesinde; "İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İsteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Mahkeme kararında; davacıya ait işletme izninin, davalı idarenin (Genel Müdürlüğün) …tarih ve …sayılı oluruyla revize edildiği, bu işlemin davacıya/vekiline yine Aralık 2016'da tebliğ edildiği gerekçesine yer verilmiş ise de, dava dosyasının incelenmesinden; davalı idarenin …tarih ve …sayılı kararının davacıya ya da vekiline hangi tarihte tebliğ edildiğini gösterir herhangi bir bilgi ve belgenin bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; davanın süresinde açılıp açılmadığı hususunun somut olarak ortaya konulabilmesini teminen …tarih ve E…sayılı kararın kime, hangi tarihte tebliğ edildiğinin araştırılması, aksi halde öğrenme tarihi esas alınarak bir karar verilmesi gerektiğinden süre aşımı yönünden davayı reddeden İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan …-TL yürütmenin durdurulması harcının, istemi halinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesine kesin olarak, 01/12/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.