Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/452 Esas 2022/1425 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : İTİRAZIN İPTALİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinde 06.08.2007 tarihinde işe başlayıp iş sözleşmesinin 06.10.2009 tarihinde feshedildiğini, fesih bildirimi gerekçesine göre müvekkilinin ihbar ve kıdem tazminatına hak kazandığını, açılan işe iade davasının kesinleştiğini, işe iade başvurusunda bulunulduğunu, işe iade talebinin kabul görmediğini, hak kazandığı alacakların kendisine ödenmemiş olduğundan bu alacakların tahsili için ... 7. İcra Müdürlüğünün 2014/9112 esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi başlatıldığını, takibe yapılan itirazın iptali ile %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin müvekkil tarafından haklı nedenlerle feshedildiğini, davacının müvekkil şirketten herhangi bir işçilik alacağı bulunmadığını bu nedenle takibe itiraz ettiklerini, haksız açılan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen ilk karar, Dairemizin 17.12.2020 tarihli ilâmıyla bozulmuştur.
Bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, davacı tarafından söz konusu kararda maddi hata bulunduğundan bahisle talep edilen maddi hatanın düzeltilmesi istemi de 28.10.2021 tarihli ek kararla reddedilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı ve davalı vekili, 28.10.2021 tarihli ek kararı ise davacı vekili temyiz etmiştir.



Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-a)Davacı vekili 11.10.2021 tarihli maddi hatanın düzeltilmesi konulu dilekçe ile yerel mahkemeden, 14.07.2021 tarihli kararda hükmedilen işe başlatmama tazminatına ilişkin tutarın değiştirilmesini talep etmiş, söz konusu talep işe başlatmama tazminatına ilişkin hesaplamanın doğru olduğu gerekçe gösterilerek 28.10.2021 tarihli ek kararla reddedilmiştir. Her ne kadar yerel mahkemece hesaplamanın doğru olduğu şeklindeki gerekçe yerinde değil ise de anılan talebin içeriği itibari ile maddi hata niteliğinde olmadığının anlaşılmasına göre sonucu itibari ile doğru bulunan ek karara dair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
b)Bilindiği üzere; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda (keza mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda) "usuli kazanılmış hak" kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Mahkemenin, Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. (Yargıtay İBK 9.5.1960 tarih 21/9, RG. 28.6.1960-10537) Hükmün bir kısmının bozma kapsamı dışında bırakılmasının amacı bu kısımların doğru olduğunu belirlemek, bozmanın sınırlarını çizmek ve bu şekilde usulü kazanılmış hakları oluşturup, korumaktır. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK).
Somut olayda, mahkemece hükmüne uyulan bozma ilamında işaret edildiği üzere dava konusu işe başlatmama tazminatı talebi hakkında, hükme esas alınan raporda da belirtildiği şekilde, söz konusu tazminat, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nda gelir vergisi istisnaları arasında gösterildiğinden, brüt olarak hesaplanan miktardan ( 9.777,92 TL) sadece damga vergisi kesilmesiyle yetinilmeli ve net 9.703,71 TL işe başlatmama tazminatı alacağına hükmedilmesi gerekirken uyulmasına karar verilen bozma ilamı ile davacı taraf yararına doğan usuli kazanılmış hak dikkate alınmaksızın net 7.000,00 TL işe başlatmama tazminatı kabulü ile karar verilmesi hatalı olup tekrar bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 08.02.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.