Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/1232 Esas 2022/1765 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili ile davalı ... Nak. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. vekili ve davalı ... vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı Bakanlığa ait işyerinde davalı alt işverenlerin işçisi olarak çalıştığını, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin ödenmediğini beyanla kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı ile birlikte bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalılar Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili, davanın husumet yönünden reddi gerektiğini savunmuştur.
Diğer davalılar davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 25.06.2019 tarihli bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda davalı .... hakkındaki davanın feragat sebebiyle reddine, diğer davalılar aleyhine açılan davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı vekili, davalı ... vekili ve davalı ... Nak. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.

Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacı ve davalı ... Bakanlığının tüm, davalı ... Nak. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-İşyeri devrinin esasları ve sonuçları 4857 sayılı Kanun'un 6. maddesinde düzenlenmiştir. Sözü edilen hükümde, iş yerinin veya bir bölümünün devrinde devir tarihinde mevcut olan iş sözleşmelerinin bütün hak ve borçlarıyla devralan işverene geçeceği öngörülmüştür. Devir tarihinden önce doğmuş ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlarda ise, devreden işverenle devralan işverenin birlikte sorumlu olduğu aynı Kanun'un 3. fıkrasında açıklanmış ve devreden işverenin sorumluluğunun devir tarihinden itibaren iki yıl süreyle sınırlı olduğu hükme bağlanmıştır.
İşyeri devri halinde kıdem tazminatı bakımından devreden işveren kendi dönemi ve devir tarihindeki son ücreti ile sınırlı olmak üzere sorumludur. 1475 sayılı Kanun'un 14/2. maddesinde devreden işverenin sorumluluğu bakımından bir süre öngörülmediğinden, 4857 sayılı kanun'un maddesinde sözü edilen devreden işveren için iki yıllık süre sınırlaması, kıdem tazminatı bakımından söz konusu olmaz. O halde kıdem tazminatı işyeri devri öncesi ve sonrasında geçen sürenin tamamı için hesaplanmalı, ancak devreden işveren veya işverenler bakımından kendi dönemleri ve devir tarihindeki ücret ile sınırlı sorumluluk belirlenmelidir.
Feshe bağlı diğer haklar olan ihbar tazminatı ve kullanılmayan izin ücretlerinden sorumluluk ise son işverene ait olmakla devreden işverenin bu işçilik alacaklarından sorumluluğu bulunmamaktadır. Devralan işveren ihbar tazminatı ile kullandırılmayan izin ücretlerinden tek başına sorumludur.
İşyerinin devredildiği tarihe kadar doğmuş bulunan ücret, fazla çalışma, hafta tatili çalışması, bayram ve genel tatil ücretlerinden 4857 sayılı Kanun'un 6. maddesi uyarınca devreden işveren ile devralan işveren müştereken müteselsilen sorumlu olup, devreden açısından bu süre devir tarihinden itibaren iki yıl süreyle sınırlıdır. Devir tarihinden sonraki çalışmalar sebebiyle doğan sözü edilen işçilik alacakları sebebiyle devreden işverenin sorumluluğunun olmadığı açıktır. Bu bakımdan devirden sonraya ait ücret, fazla çalışma, hafta tatili çalışması, bayram ve genel tatil ücreti gibi işçilik alacaklarından devralan işveren tek başına sorumludur.
Somut uyuşmazlıkta, davalılardan ... Nak. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. davacının son alt işvereni değildir. Bu halde, davalı şirketin devreden alt işveren olarak kıdem tazminatı ile ilgili sorumluluğu kendi dönemi ve devir tarihindeki ücret ile sınırlıdır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, bu şirketin sorumlu olduğu kıdem tazminatı belirlenirken, davalı şirketin kendisinden önceki işverenler bünyesinde geçen çalışma süresi dahil edilmek suretiyle hesaplama yapılmıştır. Bu hesaplama şekli (mülga) 1475 sayılı Kanununun 14/2 maddesinin açık hükmü gereği mümkün değildir. Davalı şirketin kıdem tazminatı alacağı yönünden sorumlu olduğu miktar, davacıyı çalıştırdığı dönem ve o tarihteki o ücret miktarı ile sınırlı olup, önceki at işverenler bünyesindeki çalışma süresini kapsamaz. Ancak davacının dava dilekçesinde 10,00 TL kıdem tazminatı alacağının davalılardan tahsilini istediği, davalı şirket yönünden ıslah talebinde bulunmadığı ve ıslah dilekçesinde de ıslah edilen kıdem tazminatı alacağının tamamının davalı bakanlıktan tahsilini istediği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Bu halde mahkemece davalı ... Nak. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.’nin davacıyı çalıştırdığı 06.01.2015-05.02.2015 dönemine isabet eden kıdem tazminatı miktarı (1201,50 /365 x 29=) 95,47 TL dir. Mahkemece talep ile bağlı kalınarak, davalı şirketin 10 TL kıdem tazminatından müştereken müteselsilen sorumlu olduğu yönünde karar verilmesi sonucu itibariyle yerindedir. Ancak hükme esas alınan bilirkişi raporunda davalı şirketin sorumlu olduğu miktarın 8.854,65 TL olarak belirlenmesi ve hüküm fıkrasının 1/b bendindeki “işyeri devri kuralları gereği kendi dönemi ve kendinden önceki dönem olmak üzere tüm dönemden sorumludur.” ibaresi açıklanan ilke ve esaslara göre hatalıdır.
Ayrıca, davalı ... Nak. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden dava ve ıslah tarihi itibariyle iki yıllık hak düşürücü sürenin dolmadığı anlaşıldığından, bu şirketin kendisinden önceki dönem ile kendi bünyesindeki dönemde doğan fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarından devreden işveren olarak asıl işveren ile birlikte müştereken müteselsilen sorumlu tutulması yerindedir. Ancak, devreden işverenin devir tarihinden sonraki döneme ilişkin alacaklardan sorumlu olması mümkün değildir. Bozma sonrası alınan ek bilirkişi raporunda, davalı şirketin sorumlu olduğu fazla çalışma ücreti miktarı 7.737,78.TL olarak hesaplandığı halde, mahkemece fazla çalışma ücretinin tamamına hükmedilmesi hatalıdır.
3-Taraflar arasında davalı ... Nak. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. yararına hükmedilecek vekalet ücreti konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 326. maddesinin 2. fıkrasına göre, davada iki taraftan her biri kısmen haklı çıkarsa, mahkeme, yargılama giderlerini tarafların haklılık oranına göre paylaştırır.
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 3. maddesinin 2. fıkrasında ise “Müteselsil sorumluluk da dahil olmak üzere, birden fazla davalı aleyhine açılan davanın reddinde, ret sebebi ortak olan davalılar vekili lehine tek, ret sebebi ayrı olan davalılar vekili lehine ise her ret sebebi için ayrı ayrı avukatlık ücretine hükmolunur.” şeklinde düzenleme yer almaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, davalı ... Nak. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. ile diğer davalı ... arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunduğu, davalıların hüküm altına alınan alacaklardan müştereken müteselsilen sorumlu oldukları uyuşmazlık dışı olup, davalılar yararına vekalet ücreti takdirinde de bu hususun gözetilmesi gerekir. Davalılardan ... Nak. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. kendisini vekil ile temsil ettirdiği halde, bu şirket yararına vekalet ücreti hükmedilmemesi hatalıdır.
Belirtilen bu hususlar bozma sebebi ise de; yanlışlığın bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3/2. maddesi yollaması ile Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 438/7. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
Sonuç:
Temyiz edilen kararın hüküm fıkrasının; 1/a, 1/b ve 3. bentleri hükümden tamamen çıkartılarak, yerine;
“1) Davalı ... Nak. İnş. San. Ltd. Şti.’nin sorumlu olduğu miktar 95,47 TL ise de taleple bağlı kalınarak 10,00 TL ile sınırlı olmak üzere, 8.854,65 TL brüt kıdem tazminatının aktin feshedildiği 25/06/2015 tarihinden itibaren en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalı ... ile davalı ... Nak. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.’nden müştereken müteselsilen alınarak davacı tarafa VERİLMESİNE,”
“3) Davalı ... Nak. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.’nin sorumlu olduğu miktar 7.737,78 TL ile sınırlı olmak üzere 8.703,00 TL net fazla mesai alacağının; 10,00 TL sinin dava tarihi olan 29/07/2015 tarihinden, 8.693,00 TL sinin ise ıslah tarihi olan 04/02/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... Bakanlığından ve ... Nak. İnş. Taah. San. Ltd. Şti'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa VERİLMESİNE” rakam ve sözcüklerinin yazılmasına,
Hüküm fıkrasına, “Karar tarihindeki Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 2.242,80 TL vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak kendisini vekil ile temsil ettiren davalı ... Nak. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.’ne VERİLMESİNE” şeklinde yeni bir bent eklenerek diğer bent numaralarının buna göre teselsül ettirilmesine, hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde davalı ... Nak. İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.'ye iadesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davacıya yükletilmesine, 15/02/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.