Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/816 Esas 2022/1857 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 30. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 1. İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı kurum bünyesinde çalışmakta iken askerlik sebebiyle işyerinden 2005 yılı Ağustos ayında ayrıldığını, askerlik hizmetini takiben 2006 yılı Eylül ayında yeniden işe başladığını, davacının halen 13. derece ve 14,41 TL saatlik ücret üzerinden çalıştığını, askerlik dönüşü saatlik ücretinin Toplu İş Sözleşmesi hükümlerinin yanlış uygulanması sonucu hatalı ve eksik hesaplandığını, bu durum davacının emsali konumundaki işçilerden daha düşük ücret almasına yol açtığını ileri sürerek, ücret farkı alacağının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, taleplerin zamanaşımına uğradığını, davacının askerlik hizmeti sonrasında işyerinde yeniden çalışmaya başladığını ve halen çalışmasına devam ettiğini, davacının uzun zaman sonra bu davayı açmasının iyiniyetli olmadığını, dava konusu taleplerin kanuni süresi geçtikten sonra istenildiğini, davacının askerlik dönüşü saatlik ücretinin Toplu İş Sözleşmesinin 25.maddesinin 2. fıkrası ile davalı kurumun 17.08.1987 tarih ve 1644 sayılı yazısı gereğince işlem yapıldığını, bu çerçevede askerlik dönüşü 2 aylık sürede davalı kuruma müracaat eden işçilerin saatlik ücretlerinin daha önce işgal ettikleri derece ve kademenin askerlik dönüşü yürürlükte bulunan Toplu İş Sözleşmesinde yer alan ücreti ile askere gitmeden önce hak ettiği skala dışı zamlar varsa bunlar ilave edilerek hesaplandığını, nitekim davacının da askerlik dönüşü derece ve kademesine göre kök ücretinin dönemin Toplu İş Sözleşmesi ücret cetvelinde belirlendiğini, askerlik öncesi skala dışı zamlar olan kademe ve emek zammı da kök ücretine dahil edilerek saatlik ücretinin hesaplandığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, askerlik sırasında geçen sürede Toplu İş Sözleşmesine göre ödenmesi gereken ücretlerin hesaplandığı, yapılan hesaplamayla davacının ücret farkı alacağının belirlendiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı davalı vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
Gerekçe:
Taraflar arasında, davacının askerlik dönüşü ücret miktarı belirlenirken askerde olduğu dönemdeki zam oranlarının ücretine yansıtılıp yansıtılmayacağı noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Davalı işyerinde 04/08/2006 tarihinde imzalanan 01/01/2005-31/12/2006 yürürlük süreli Toplu İş Sözleşmesinin 25/2. maddesinde, "sözleşme kapsamındaki işyerlerinde çalışmakta iken silah altına alınmış olup, terhislerini müteakip iki ay içinde işverene müracaat etmiş olanlar Türkiye İş Kurumundan kart getirme şartı aranmaksızın daha önce işgal etmiş olduğu derece ve kademe ücreti ile eski işyerinde veya sözleşme kapsamındaki başka bir işyerinde işe alınabilirler. Bu kimselerin daha düşük derece ile işe alınmaları zorunlu olduğu takdirde ilk münhalde durumlarına uygun boşalacak olan kadrolara imtihansız olarak intibak ettirilirler" hükmü yer almaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının askerlik hizmetini ifa etmek üzere işten ayrıldığı 14/07/2005 tarihi itibariyle aldığı saatlik ücretine askerlik süresince yürürlükte bulunan Toplu İş Sözleşmesinde öngörülen ücret zamları uygulanmış ve askerlik sonrası olması gereken saat ücreti tespit edilerek dava tarihine kadar Toplu İş Sözleşmesi ile öngörülen ücret zamları uygulanarak ücret farkı hesabı yapılmıştır.
Dosya içeriğine göre, davacı işçinin askerden dönünce daha önce işgal etmiş olduğu derece ve kademede işe başlatıldığı, Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine göre gerekli ücret zamları yansıtılarak saatlik ücretinin belirlendiği, davacının fiilen çalışmasının olmadığı askerlik döneminde de ücret zamlarının ödeneceğine dair Toplu İş Sözleşmesi’nde bir hüküm bulunmadığı dikkate alındığında işveren tarafından davacının askerlik dönüşünde işçilik alacaklarının hesaplanarak ödenmiş olmasına göre davacı tarafın talebi yerinde değildir. Mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile kabulüne karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16/02/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.