Danıştay 6. Daire 2019/13676 Esas 2021/13301 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/13676
Karar No : 2021/13301

DAVACI : ... Birliği (...)
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI : ... Bakanlığı
VEKİLİ : ...

DAVANIN KONUSU :
01.03.2019 tarih ve 30701 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 2 ve 6.maddelerinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Planlı Alanlar İmar Yönetmelik'inin dava konusu 4.maddesinin 1.fıkrasının (vvvv) bendinin 4.alt bendinde yer alan "gibi hususların" ifadesinin sınırsızlık ve belirsizlik taşıması nedeniyle hukuki güvenlik ilkesine aykırı olduğu, yargısal denetiminin imkansız hale geldiği, "Rehber"in hukuki niteliğinin bulunmadığı, yapılaşmaya ilişkin herhangi bir ölçüt yer almadığı; Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinin Eki Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar'ın 1.3.maddesinde herhangi bir bina tanımlanmadığı, tasarım gözetmenliği diye bir meslek/unvan bulunmadığı, tasarım gözetmenliği ve kontrolü hizmetlerine ihtiyaç bulunmadığı, bu şekilde yapı denetim ve müellifleri üzerinde vesayet sistemi oluşturduğu, yapı üretim ve denetim süreçlerinin çok disiplinli olmasına karşın tek bir mühendislik dalının öne çıkarıldığı, Yönetmelik maddesinin yasal bir dayanağı bulunmadığı ileri sürmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : Tasarım gözetmenliği ve kontrolünün Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinin Eki Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar'ın 1.3.maddesinde belirlendiği, bu hükmün anlaşılmadığına dair meslek odaları tarafından herhangi bir itiraz yapılmadığı, 7269 sayılı Kanun'un 3.maddesi ile Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinin Eki Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar'ın 1.3.maddesinin yasal dayanağı oluşturduğu, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Kapsamında Yapılacak Tasarım Gözetimi ve Kontrolü Hizmetlerine Dair Tebliğ ile tasarım gözetmenliği ve kontrolü hizmetine dair esasların belirlendiği, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 107.maddesinin 1.fıkrasının (a) bendinin bu konuda düzenleme yapma yetkisini Bakanlığa verdiği, davacı Birliğin bu hususta düzenleme yapma yetkisi bulunmadığı, Birliğin yetki alanına müdahale edilmediği, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğin Eki Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar'ın 1.3.maddesi ile uyumlu olduğu, dava konusu hükümlerde hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ :
Dava, 01.03.2019 tarih ve 30701 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 2 ve 6.maddelerinin iptali istemiyle açılmıştır.
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 4.maddesinin 1.fıkrasının (vvvv) bendinin 4.alt bendi olarak "Millet bahçeleri: Halkı doğa ile buluşturan, rekreaktif gereksinimleri karşılayan, afet anında kentin toplanma alanları olarak da kullanılabilecek, yer seçimi, alan büyüklüğü, fonksiyonları ve tasarımı gibi hususların Bakanlıkça hazırlanarak yürürlüğe konulacak Millet Bahçeleri Rehberinde belirlendiği büyük yeşil alanları," düzenlemesi eklenmiştir.
Anılan düzenlemede belirtilen Millet Bahçeleri Rehberinin, tebliğ, usul ve esaslar gibi adsız düzenleyici bir idari işlem olarak kabul edilmesi gerekmekte olup bunun herhangi bir hukuki niteliği bulunmadığı iddiası yerinde görülmemiştir.
Uyuşmazlık konusu düzenlemede yer alan "gibi hususlar"dan yer seçimi, alan büyüklüğü, tasarımı ve bunun gibi öngörülemeyen hususlar kastedildiğinden davacının sınırsız ve belirsiz bir durum yaratıldığı iddiasına da itibar edilmemiştir.
Millet bahçelerinde yapılaşma öngörüldüğü, yapılaşmaya ilişkin herhangi bir standardın bulunmadığı, imar planları ile öngörülen unsurlara riayet edilmediği ifade edilmiş ise de, imar planlarında yeşil alan olarak belirlenmeyen bir alanın millet bahçesi olarak belirlenmesinin mümkün olmadığı, uyuşmazlığa konu düzenlemede millet bahçelerinin büyük yeşil alanlar olarak tanımlandığı, bu nedenle yapılaşma yönünden Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 19.maddesinde belirlenen sınırlamaya tabii olduğu açıktır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu düzenlemede imar mevzuatına aykırılık bulunmamaktadır.
Uyuşmazlığın Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 57.maddesine eklenen 28.fıkrasında yer alan "Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinin eki “Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar”ın 1.3'üncü maddesinde tanımlanan nitelikteki binaların deprem etkilerine karşı tasarımının, Bakanlıktan bu amaçla belge almış inşaat mühendislerinin gözetim ve kontrolünde yapılmış olması zorunludur." düzenlemesine gelince;
Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinin eki “Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar”ın 1.3'üncü maddesinde tanımlanan nitelikteki binalardan bahsedilmekte ise de, gerek bu Esaslarda gerek diğer mevzuatta bahse konu binalar tanımlanmamıştır. Başka bir ifadeyle, hangi binaların bu düzenleme kapsamında yer aldığına ilişkin bir tanımlamaya yer verilmemiştir. Kaldı ki, binaların deprem etkilerine karşı tasarımı belirsizlik taşımakta olup tasarımın içeriğine dair bir belirleme yapılmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu düzenlemede imar mevzuatına uyarlık bulunmamaktadır.
Buna göre, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin dava konusu 2.maddesi yönünden davanın reddi, 6.maddesi yönünden ise dava konusu işlemin iptali gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI ...'IN DÜŞÜNCESİ: Dava ,01.03.2019 tarih ve 30701 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 2 ve 6.maddelerinin iptali istemiyle açılmıştır.
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 28.maddesinde, "Bu Kanun kapsamındaki mimarlık, mühendislik ve planlama hizmetine ilişkin harita, plan, etüt, proje ve eklerinin düzenlenmesi ve bunların yerine getirilmesinin; uygulamada bulunulacak alanın, yerleşme merkezinin ve yapının sınıfına, özelliğine ve büyüklük derecesine göre, uzmanlık alanlarına uygun olarak 38'inci maddede belirtilen meslek mensuplarına yaptırılması mecburidir. Müellifler ve uygulamada bulunan meslek mensupları, işlerini bu Kanuna ve ilgili diğer mevzuata uygun olarak gerçekleştirmekten sorumludur." hükmüne, 38.maddesinde de, "Halihazır harita ve imar planlarının hazırlanması ve bunların uygulanmasının fenni mesuliyetini; uzmanlık, çalışma konuları ve ilgili kanunlarına göre, mühendisler, mimarlar, şehir plancıları deruhte ederler. Yapıların, mimari, statik ve hertürlü plan, proje, resim ve hesaplarının hazırlanmasını ve bunların uygulanmasıyla ilgili fenni mesuliyetleri, uzmanlık konularına ve ilgili kanunlarına göre mühendisler, mimarlar ile görev, yetki ve sorumlulukları yönetmelikle düzenlenecek olan fen adamları deruhte ederler." kuralı yer almaktadır.
03.07.2017 tarih ve 30113 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 57.maddesinin 6.fıkrasının (a) bendinde, "Statik projeye esas teşkil edecek zemin ve temel etüdü raporu; 1) Yer altının dinamik esneklik direnişleri ve yerin dayanımı, taşıma gücü, yer altı suyu varlığı, yer altı yapısı, deprem bölgelenmesi, yer kırıklıklarının hareketleri, oturma, sıvılaşma ve yer kaymalarının boyutları gibi zeminin fizikî özelliklerini belirleyen çalışmalar yönünden jeofizik mühendislerince, 2) Sondajlar, arazi çalışmaları, zemin ve kaya mekaniği, laboratuvar deneylerini ihtiva eden zemin-yapı etkileşiminin analizinde kullanılacak temel-zemin, zemin profili ve zemini oluşturan birimlerin fizikî ve mekanik özelliklerini konu alan çalışmalar yönünden jeoloji mühendislerince, 3) Zemin mekaniği, zemin dinamiği ve zemin emniyet gerilmesi hesaplaması gibi çalışmalar yönünden inşaat ve jeoloji mühendislerince, 4) Mühendislik hizmetleri standartlarına uygun, detaylı olarak hazırlanan ve parselin bulunduğu zeminin durumunu bu fıkrada belirtilen çalışmalar ve analizler ile açıklayan, çalışmanın içeriği bakımından ilgili mühendislik disiplinlerine mensup mühendislerce, Bakanlıkça belirlenen formata göre hazırlanan ve imzalanan belgedir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinin 15.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendinde, "Proje ve uygulama denetçisi inşaat mühendisi, zemin etüdü raporuyla birlikte yapı statiği, betonarme-çelik-ahşap-yığma yapı hesabı, projelerin ve yapının denetimi ile görevlidir." düzenlemesine, (c) bendinde de, "Uygulama denetçisi inşaat mühendisi, yapı denetimini yapar." düzenlemesine yer verilmiştir.
18.03.2018 tarih ve 30364 sayılı mükerrer Resmî Gazete'de yayımlanan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği eki Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar'ın 1.1.1.maddesinde, bu Yönetmelik hükümlerinin, yeni yapılacak binaların deprem etkisi altında tasarımı ile mevcut binaların değerlendirilmesi ve güçlendirme tasarımı için uygulanacağı, 1.1.2.maddesinde, bu Yönetmelik hükümlerinin, deprem etkisi altında yerinde dökme ve ön üretimli betonarme, çelik, hafif çelik, yığma ve ahşap malzemeden yapılan binaların deprem etkisi altında tasarımı için uygulanacağı, 1.1.5.maddesinde, deprem etkisi altında mevcut binaların değerlendirilmesi ve güçlendirilmesi için özel kuralların Bölüm 15’te tanımlandığı, 1.2.1.maddesinde, bu Yönetmeliğe göre deprem etkisi altında yeni binaların tasarımında ve mevcut binaların değerlendirilmesinde esas alınacak deprem yer hareketi düzeylerinin Bölüm 2’de tanımlandığı, bu deprem yer hareketi düzeylerine karşı gelen deprem etkilerinin, 22/01/2018 tarih ve 2018/11275 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Türkiye Deprem Tehlike Haritaları ile tanımlandığı, 1.2.3.maddesinde, bu Yönetmeliğe göre deprem etkisi altında tasarımı yapılan binaların, malzeme ve işçilik koşulları bakımından Türk Standartları ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Genel Teknik Şartnamesi’ne, 10.07.2013 tarihli ve 28703 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı Malzemeleri Yönetmeliği’ne, 26.06.2009 tarihli ve 27270 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı Malzemelerinin Tabi Olacağı Kriterler Hakkında Yönetmelik kurallarına uygun olacağı, 1.3.1.1.maddesinde de, bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin değerlendirme ve tasarım süreçlerinde, özel uzmanlık gerektiren konularda projenin başlangıcından tamamlanmasına kadar ilgili tüm tasarım aşamalarında görev yapacak şekilde, ilgili alanda teorik ve mesleki bilgi ve deneyim sahibi inşaat mühendislerinden “tasarım gözetimi ve kontrolü” hizmeti alınmak zorunda olunduğu, 1.3.1.2.maddesinde ise, bu tür hizmetleri yerine getireceklerin eğitim koşulları, mesleki yeterlilik ve deneyim konuları ve bunların belgelendirilmesi ile hizmetin yürütülmesine ilişkin usul ve esasların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirleneceği, 1.3.2.maddesinde ise, bu Yönetmeliğin uygulanmasında "(a) Bölüm 2 kapsamında 2.4.1’de belirtilen Sahaya Özel Deprem Tehlikesi Analizlerinin
(b) Bölüm 2 kapsamında 2.5’e göre Zaman Tanım Alanında Deprem Yer Hareketlerinin Tanımlanmasının
(c) Bölüm 2 ve Bölüm 16 kapsamında 2.4.2 ve 16.5’e göre Sahaya Özel Zemin Davranışı Analizlerinin
(d) Bölüm 5 kapsamında 5.6.6’ya göre Çok Modlu İtme Yöntemleri ve 5.7’ye göre Zaman Tanım Alanında Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemi İle Deprem Hesabının
(e) Bölüm 13’e göre Yüksek Bina Taşıyıcı Sistemlerinin Deprem Hesabı ve Tasarımının
(f) Bölüm 14’e göre Yalıtımlı Bina Taşıyıcı Sistemlerinin Deprem Hesabı ve Tasarımının
(g) Bölüm 16 kapsamında 16.10’a göre Zaman Tanım Alanında Doğrusal Olmayan Yapı-Kazık-Zemin Etkileşimi Hesaplarının" 1.3.1’de tanımlanan “tasarım gözetimi ve kontrolü” hizmetine tabi olduğu kurallarına yer verilmiştir.
Öte yandan, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 4.maddesinin 1.fıkrasının (vvvv) bendinde, yeşil alanlar, "Toplumun yararlanması için ayrılan oyun bahçesi, çocuk bahçesi, dinlenme, gezinti, piknik, eğlence, rekreasyon ve rekreaktif alanları toplamını (Metropol ölçekteki fuar, botanik ve hayvan bahçeleri ile bölgesel parklar bu alanlar kapsamındadır.), 19'uncu maddede yer alan işlevleri ve yapılaşma koşullarını içeren yeşil alanlar" olarak tanımlanmıştır. Yönetmeliğin 19.maddesinde bu alanlarda yapılabilecek olan yapı ve tesisler ile büyüklükleri sayılmıştır.
Uyuşmazlık konusu düzenlemeyle ,01.03.2019 tarih ve 30701 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 2.maddesi ile Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 4.maddesinin 1.fıkrasının (vvvv) bendinin 4.alt bendi olarak "Millet bahçeleri: Halkı doğa ile buluşturan, rekreaktif gereksinimleri karşılayan, afet anında kentin toplanma alanları olarak da kullanılabilecek, yer seçimi, alan büyüklüğü, fonksiyonları ve tasarımı gibi hususların Bakanlıkça hazırlanarak yürürlüğe konulacak Millet Bahçeleri Rehberinde belirlendiği büyük yeşil alanları," düzenlemesi ve 6.maddesi ile de Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 57.maddesine "Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinin eki “Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar”ın 1.3'üncü maddesinde tanımlanan nitelikteki binaların deprem etkilerine karşı tasarımının, Bakanlıktan bu amaçla belge almış inşaat mühendislerinin gözetim ve kontrolünde yapılmış olması zorunludur." şeklinde 28.fıkra eklenmiştir.
Davacı tarafından herhangi bir bina tanımlaması yapılmadığı iddia edilmekte ise de, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Eki Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar'ın yukarıda belirtilen 1.3.2.maddesinde tasarım gözetimi ve kontrolü hizmetine tabi konular tek tek sayıldığından davacının bu iddiasına itibar edilmemiştir.
Davacının ,tasarım gözetmenliğinin unvan veya meslek olmadığı ve imar mevzuatında bulunmayan yeni bir meslek veya unvan ihdas edildiği iddiasına gelince , özel uzmanlık gerektiren konularda projenin başlangıcından tamamlanmasına kadar ilgili tüm tasarım aşamalarında görev yapacak şekilde, ilgili alanda teorik ve mesleki bilgi ve deneyim sahibi inşaat mühendislerinden “tasarım gözetimi ve kontrolü” hizmeti alınmak zorunda olunduğu, bu tür hizmetleri yerine getireceklerin eğitim koşulları, mesleki yeterlilik ve deneyim konuları ve bunların belgelendirilmesi ile hizmetin yürütülmesine ilişkin usul ve esasların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirleneceği düzenlendiğinden anılan iddiaya itibar edilmemiştir.
Uyuşmazlığa konu düzenlemede , koordinasyonun inşaat mühendislerince yapılmasının istenilmesinin idarenin takdir yetkisi içinde bulunduğu, diğer mühendislik dallarının göz ardı edilmediği, tasarım gözetimi ve kontrolü hizmetinin gerekliliğine ilişkin karar verme yetkisi ve takdiri de davalı idarede olduğundan ,dava konusu düzenlemede imar mevzuatına aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Uyuşmazlığın Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 4.maddesinin 1.fıkrasının (vvvv) bendinin 4.alt bendi olarak eklenen kısmına gelince;
Dosyanın incelenmesinden ,Millet Bahçeleri Rehberinin, tebliğ, usul ve esaslar gibi adsız düzenleyici bir idari işlem olarak kabul edilmesi gerektiği, uyuşmazlık konusu düzenlemede yer alan "gibi hususlar"dan yer seçimi, alan büyüklüğü, tasarımı ve bunun gibi öngörülemeyen hususların kastedildiği, , imar planlarında yeşil alan olarak belirlenmeyen bir alanın millet bahçesi olarak belirlenmesinin hukuken mümkün olmadığı, uyuşmazlığa konu düzenlemede millet bahçelerinin büyük yeşil alanlar olarak tanımlandığı, bu nedenle yapılaşma yönünden Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 19.maddesinde belirlenen sınırlamaya tabii oldukları anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, dava konusu düzenlemede imar mevzuatına aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra 29.10.2021 tarih ve 31643 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 85 sayılı Bazı Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 1. maddesi ile 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Altıncı Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığının Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 2. maddesi ile de aynı Kararnamenin 97. maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan "Çevre ve Şehircilik" ibaresinin "Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği" şeklinde değiştirildiği görüldüğünden, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerine, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının davalı olarak belirlenmesi suretiyle işin gereği görüşüldü.

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
01.03.2019 tarih ve 30701 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 2.maddesi ile Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 4.maddesinin 1.fıkrasının (vvvv) bendinin 4.alt bendi olarak "Millet bahçeleri: Halkı doğa ile buluşturan, rekreaktif gereksinimleri karşılayan, afet anında kentin toplanma alanları olarak da kullanılabilecek, yer seçimi, alan büyüklüğü, fonksiyonları ve tasarımı gibi hususların Bakanlıkça hazırlanarak yürürlüğe konulacak Millet Bahçeleri Rehberinde belirlendiği büyük yeşil alanları," düzenlemesi ve 6.maddesi ile de Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 57.maddesine "Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinin eki “Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar”ın 1.3'üncü maddesinde tanımlanan nitelikteki binaların deprem etkilerine karşı tasarımının, Bakanlıktan bu amaçla belge almış inşaat mühendislerinin gözetim ve kontrolünde yapılmış olması zorunludur." şeklinde 28.fıkra eklenmiştir. Anılan düzenlemelerin iptali istenilmektedir.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 28.maddesinde, "Bu Kanun kapsamındaki mimarlık, mühendislik ve planlama hizmetine ilişkin harita, plan, etüt, proje ve eklerinin düzenlenmesi ve bunların yerine getirilmesinin; uygulamada bulunulacak alanın, yerleşme merkezinin ve yapının sınıfına, özelliğine ve büyüklük derecesine göre, uzmanlık alanlarına uygun olarak 38'inci maddede belirtilen meslek mensuplarına yaptırılması mecburidir. Müellifler ve uygulamada bulunan meslek mensupları, işlerini bu Kanuna ve ilgili diğer mevzuata uygun olarak gerçekleştirmekten sorumludur." hükmüne, 38.maddesinde de, "Halihazır harita ve imar planlarının hazırlanması ve bunların uygulanmasının fenni mesuliyetini; uzmanlık, çalışma konuları ve ilgili kanunlarına göre, mühendisler, mimarlar, şehir plancıları deruhte ederler. Yapıların, mimari, statik ve hertürlü plan, proje, resim ve hesaplarının hazırlanmasını ve bunların uygulanmasıyla ilgili fenni mesuliyetleri, uzmanlık konularına ve ilgili kanunlarına göre mühendisler, mimarlar ile görev, yetki ve sorumlulukları yönetmelikle düzenlenecek olan fen adamları deruhte ederler." hükmüne yer verilmiştir.
03.07.2017 tarih ve 30113 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 57.maddesinin 6.fıkrasının (a) bendinde, "Statik projeye esas teşkil edecek zemin ve temel etüdü raporu; 1) Yer altının dinamik esneklik direnişleri ve yerin dayanımı, taşıma gücü, yer altı suyu varlığı, yer altı yapısı, deprem bölgelenmesi, yer kırıklıklarının hareketleri, oturma, sıvılaşma ve yer kaymalarının boyutları gibi zeminin fizikî özelliklerini belirleyen çalışmalar yönünden jeofizik mühendislerince, 2) Sondajlar, arazi çalışmaları, zemin ve kaya mekaniği, laboratuvar deneylerini ihtiva eden zemin-yapı etkileşiminin analizinde kullanılacak temel-zemin, zemin profili ve zemini oluşturan birimlerin fizikî ve mekanik özelliklerini konu alan çalışmalar yönünden jeoloji mühendislerince, 3) Zemin mekaniği, zemin dinamiği ve zemin emniyet gerilmesi hesaplaması gibi çalışmalar yönünden inşaat ve jeoloji mühendislerince, 4) Mühendislik hizmetleri standartlarına uygun, detaylı olarak hazırlanan ve parselin bulunduğu zeminin durumunu bu fıkrada belirtilen çalışmalar ve analizler ile açıklayan, çalışmanın içeriği bakımından ilgili mühendislik disiplinlerine mensup mühendislerce, Bakanlıkça belirlenen formata göre hazırlanan ve imzalanan belgedir." kuralı yer almaktadır.
Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinin 15.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendinde, "Proje ve uygulama denetçisi inşaat mühendisi, zemin etüdü raporuyla birlikte yapı statiği, betonarme-çelik-ahşap-yığma yapı hesabı, projelerin ve yapının denetimi ile görevlidir." düzenlemesine, (c) bendinde de, "Uygulama denetçisi inşaat mühendisi, yapı denetimini yapar." düzenlemesine yer verilmiştir.
18.03.2018 tarih ve 30364 sayılı mükerrer Resmî Gazete'de yayımlanan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği eki Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar'ın 1.1.1.maddesinde, bu Yönetmelik hükümlerinin, yeni yapılacak binaların deprem etkisi altında tasarımı ile mevcut binaların değerlendirilmesi ve güçlendirme tasarımı için uygulanacağı, 1.1.2.maddesinde, bu Yönetmelik hükümlerinin, deprem etkisi altında yerinde dökme ve ön üretimli betonarme, çelik, hafif çelik, yığma ve ahşap malzemeden yapılan binaların deprem etkisi altında tasarımı için uygulanacağı, 1.1.5.maddesinde, deprem etkisi altında mevcut binaların değerlendirilmesi ve güçlendirilmesi için özel kuralların Bölüm 15’te tanımlandığı, 1.2.1.maddesinde, bu Yönetmeliğe göre deprem etkisi altında yeni binaların tasarımında ve mevcut binaların değerlendirilmesinde esas alınacak deprem yer hareketi düzeylerinin Bölüm 2’de tanımlandığı, bu deprem yer hareketi düzeylerine karşı gelen deprem etkilerinin, 22/01/2018 tarih ve 2018/11275 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan Türkiye Deprem Tehlike Haritaları ile tanımlandığı, 1.2.3.maddesinde, bu Yönetmeliğe göre deprem etkisi altında tasarımı yapılan binaların, malzeme ve işçilik koşulları bakımından Türk Standartları ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Genel Teknik Şartnamesi’ne, 10.07.2013 tarihli ve 28703 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı Malzemeleri Yönetmeliği’ne, 26.06.2009 tarihli ve 27270 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı Malzemelerinin Tabi Olacağı Kriterler Hakkında Yönetmelik kurallarına uygun olacağı, 1.3.1.1.maddesinde de, bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin değerlendirme ve tasarım süreçlerinde, özel uzmanlık gerektiren konularda projenin başlangıcından tamamlanmasına kadar ilgili tüm tasarım aşamalarında görev yapacak şekilde, ilgili alanda teorik ve mesleki bilgi ve deneyim sahibi inşaat mühendislerinden “tasarım gözetimi ve kontrolü” hizmeti alınmak zorunda olunduğu, 1.3.1.2.maddesinde ise, bu tür hizmetleri yerine getireceklerin eğitim koşulları, mesleki yeterlilik ve deneyim konuları ve bunların belgelendirilmesi ile hizmetin yürütülmesine ilişkin usul ve esasların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirleneceği, 1.3.2.maddesinde ise, bu Yönetmeliğin uygulanmasında "(a) Bölüm 2 kapsamında 2.4.1’de belirtilen Sahaya Özel Deprem Tehlikesi Analizlerinin
(b) Bölüm 2 kapsamında 2.5’e göre Zaman Tanım Alanında Deprem Yer Hareketlerinin Tanımlanmasının
(c) Bölüm 2 ve Bölüm 16 kapsamında 2.4.2 ve 16.5’e göre Sahaya Özel Zemin Davranışı Analizlerinin
(d) Bölüm 5 kapsamında 5.6.6’ya göre Çok Modlu İtme Yöntemleri ve 5.7’ye göre Zaman Tanım Alanında Doğrusal Olmayan Hesap Yöntemi İle Deprem Hesabının
(e) Bölüm 13’e göre Yüksek Bina Taşıyıcı Sistemlerinin Deprem Hesabı ve Tasarımının
(f) Bölüm 14’e göre Yalıtımlı Bina Taşıyıcı Sistemlerinin Deprem Hesabı ve Tasarımının
(g) Bölüm 16 kapsamında 16.10’a göre Zaman Tanım Alanında Doğrusal Olmayan Yapı-Kazık-Zemin Etkileşimi Hesaplarının" 1.3.1’de tanımlanan “tasarım gözetimi ve kontrolü” hizmetine tabi olduğu kurallarına yer verilmiştir.
Öte yandan, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 4.maddesinin 1.fıkrasının (vvvv) bendinde, yeşil alanlar, "Toplumun yararlanması için ayrılan oyun bahçesi, çocuk bahçesi, dinlenme, gezinti, piknik, eğlence, rekreasyon ve rekreaktif alanları toplamını (Metropol ölçekteki fuar, botanik ve hayvan bahçeleri ile bölgesel parklar bu alanlar kapsamındadır.), 19'uncu maddede yer alan işlevleri ve yapılaşma koşullarını içeren yeşil alanlar" olarak tanımlanmıştır. Yönetmeliğin 19.maddesinde bu alanlarda yapılabilecek olan yapı ve tesisler ile büyüklükleri sayılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Eki Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar'ın yukarıda belirtilen 1.3.2.maddesinde tasarım gözetimi ve kontrolü hizmetine tabi konular tek tek sayıldığından davacının herhangi bir bina tanımlaması yapılmadığı iddiası yerinde görülmemiştir.
Tasarım gözetmenliğinin unvan veya meslek olmadığı ve imar mevzuatında bulunmayan yeni bir meslek veya unvan ihdas edildiği iddiası incelendiğinde, özel uzmanlık gerektiren konularda projenin başlangıcından tamamlanmasına kadar ilgili tüm tasarım aşamalarında görev yapacak şekilde, ilgili alanda teorik ve mesleki bilgi ve deneyim sahibi inşaat mühendislerinden “tasarım gözetimi ve kontrolü” hizmeti alınmak zorunda olunduğu, bu tür hizmetleri yerine getireceklerin eğitim koşulları, mesleki yeterlilik ve deneyim konuları ve bunların belgelendirilmesi ile hizmetin yürütülmesine ilişkin usul ve esasların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirleneceği düzenlendiğinden anılan iddiaya itibar edilmemiştir.
Uyuşmazlığa konu düzenlemede tek bir mühendislik dalının (inşaat mühendisliğinin) öne çıkarıldığı iddiası irdelendiğinde, diğer mühendislik dallarının gözardı edilmediği, koordinasyonun inşaat mühendislerince yapılmasının istenilmesi idarenin takdir yetkisi içinde bulunduğu, bu hususun imar mevzuatına aykırılık oluşturmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Tasarım gözetimi ve kontrolü hizmetine ihtiyaç bulunmadığı ifade edilmiş ise de, bu hizmetin gerekliliğine ilişkin karar verme yetkisi ve takdiri de davalı idarede olduğundan bu iddiaya da itibar edilmemiştir.
Bu durumda, dava konusu düzenlemede imar mevzuatına aykırılık bulunmamaktadır.
Uyuşmazlığın Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 4.maddesinin 1.fıkrasının (vvvv) bendinin 4.alt bendi olarak eklenen kısmına gelince;
Millet Bahçeleri Rehberinin, tebliğ, usul ve esaslar gibi yönetmelikteki düzenlemeleri açıklayan (adsız düzenleyici) bir idari işlem olarak kabul edilmesi gerekmekte olup bunun herhangi bir hukuki niteliğinin bulunmadığı iddiası yerinde değildir.
Uyuşmazlık konusu düzenlemede yer alan "gibi hususlar"dan yer seçimi, alan büyüklüğü, tasarımı ve bunun gibi öngörülemeyen hususlar kastedildiğinden davacının sınırsız ve belirsiz bir durum yaratıldığı iddiasına da itibar edilmemiştir.
Millet bahçelerinde yapılaşma öngörüldüğü, yapılaşmaya ilişkin herhangi bir standardın bulunmadığı, imar planları ile öngörülen unsurlara riayet edilmediği ifade edilmiş ise de, imar planlarında yeşil alan olarak belirlenmeyen bir alanın millet bahçesi olarak belirlenmesinin hukuken mümkün olmadığı, uyuşmazlığa konu düzenlemede millet bahçelerinin büyük yeşil alanlar olarak tanımlandığı, bu nedenle yapılaşma yönünden Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 19.maddesinde belirlenen sınırlamaya tabii oldukları açıktır.
Bu itibarla, dava konusu düzenlemede imar mevzuatına aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam ...-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ...-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 06/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.